ABD’nin ‘güvenli bölge’ için yeni pozisyonu: 32 km derinlikte ortak devriye

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey ve beraberindeki heyetin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, ABD Başkanı Donald Trump ile telefon görüşmesinin ardından gerçekleşen ziyaret trafiğinde ana gündem, bir süreden beri üzerinde konuşulan Suriye’nin kuzeydoğusunda kurulması planlanan ‘güvenli bölge’ oldu. James Jeffrey’in temaslarında her iki taraf ‘güvenli bölge’ ile ilgili görüşlerini masaya koydu. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına göre, “Bu konuda Türk ve ABD teknik heyetlerinin yapacağı müzakerelerin ardından nihai bir sonuca varılması ve uygulanmasında” fikir birliğine varıldı.

JEFFREY’NİN İLK DURAĞI MİT

Jeffrey ve beraberindeki heyetin başkentteki ilk durağının Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanlığı olduğu öne sürüldü. Sızan bilgilere göre Jeffrey ve MİT Başkanı Hakan Fidan, Suriye’de terör örgütlerinin hareketliliği başta olmak üzere iki ülkenin güvenliğini doğrudan ilgilendiren konularda kapsamlı bir görüşme yaptı. Jeffrey ve beraberindekiler daha sonra Beştepe’de Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile bir araya geldi. ABD heyeti bu görüşmenin ardından Dışişleri Bakanlığı’na geçerek Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal’la görüştü.

Bugün Türkiye’den ayrılması öngörülen James Jeffrey ve heyetinin Türkiye’den sonraki adresi ise İngiltere, Fransa, Almanya, Mısır, Ürdün ve Suudi Arabistan temsilcilerinin katılımıyla Suriye konulu toplantının yapılacağı Cenevre olacak.

İki ülke arasında güvenli bölge ile ilgili uzun süreden beri görüşmeler yürütülüyor. Türkiye derinliğin 30-32 kilometre olmasını isterken, ABD’nin net bir rakam telaffuz etmese de derinlik için 10 kilometreyi düşündüğü konuşuluyor. ABD Türk askerinin içinde olmadığı bir güvenli bölgeyi arzuluyor. Ancak bunun için diğer koalisyon güçlerinden aradığı desteği bulamadı. Ankara ise Türk askerinin içinde ve komutasında olmadığı güvenli bölge formülüne sıcak bakmayacağını başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere defalarca net bir şekilde ortaya koydu.

ABD TEKLİFİNİ İLETTİ İDDİASI

Diğer koalisyon ortaklarından destek bulamayan ABD’nin “Derinliği 32 kilometre olan bir bölgede Türkiye ile ortak devriyeler yapılabilir” pozisyonuna geldiği ve bunu Türk tarafına ilettiği öne sürülüyor. ABD’nin teklifinin ortak devriye yapıldıktan sonra Türk askerinin Türkiye toprakları içine geri dönmesini de içerdiği iddia ediliyor. Ancak Türk askeri kaynakları, Jeffrey’nin ziyaretinden önce ABD basınınca ortaya atılan bu bilgilerin doğru olmadığını vurgulamıştı.

TEMMUZDA GELİYOR

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’nin beraberindeki heyetle birlikte Ankara’da Suriye konusunda yaptığı görüşmelerde sürpriz bir şekilde ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’yi ziyaret etmesi konusunda mutabakat çıktı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın temmuz ayında Türkiye’ye gelmesi ve net tarihin belirlenmesi için planlama yapılıyor.

ENDİŞELER GİDERİLECEK

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey ve heyetinin Beştepe’de Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’la görüşmesi yaklaşık iki saat sürdü. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan bilgilendirmeye göre, Türkiye’nin ulusal güvenlik önceliklerinin açık bir şekilde vurgulandığı toplantıda Fırat’ın doğusunda ve Suriye’nin genelinde terörle mücadele, güvenli bölge, Menbiç (Münbiç) yol haritasının hayata geçirilmesi, DEAŞ, PKK/YPG/PYD dahil tüm terör unsurlarına karşı mücadele, İdlib mutabakatının korunması, Suriye’nin toprak bütünlüğü çerçevesinde siyasi çözüme ulaşılması ve Suriye’nin yeniden inşası konuları gündeme geldi. Görüşmede, oluşturulması planlanan güvenli bölge ile Türkiye’nin güvenlik endişelerinin giderileceği ve bölgenin tüm terör gruplarından temizleneceği ifade edildi. Suriye konusunda işbirliğinin güven ve şeffaflık ilkeleri doğrultusunda sürdürülmesinin önemine vurgu yapıldı.