ABD'de Nazim Hikmet Şiir Festivali

Festivalin organizatörlerinden Mehmet Öztürk, American Turkish Association of North Carolina (ATA-NC) tarafından bu sene üçüncüsü düzenlenen festivalin amacının şiiri desteklemek, Nazım Hikmet'in adıyla anılan dünya çapında saygıdeğer bir şiir yarışması ve festival oluşturmak olduğunu söyledi. Derneğin merkezi North Carolina'da olsa da festival ve şiir yarışmasının bu bölgeyle ya da Amerika'yla sınırlı olmadığını dile getiren Öztürk, yarışmanın ilk yıldan başlayarak bir hayli ilgi gördüğünü kaydetti.

Nazım Hikmet'in uluslararası alanda en fazla bilinen şairlerden olmasına rağmen hak ettiği yeri henüz almadığını ifade eden Öztürk, o bölgede yaşayan Türkler olarak bu durumun değişmesi için bir şeyler yapmanın kendilerine düştüğünü dile getirdi. Nazım'ın şiirinin evrenselliği ve güncelliğini korumasının bu şairin isminin uluslararası bir festivale verilmesini çok uygun kıldığını anlatan Mehmet Öztürk, “Bu işe başladığımızda Nazım'ı daha önce okuyup sevdiğini bildiğim tek kişi üniversitemde yabancı edebiyat bölümünde ders veren arkadaşım Prof. Dr. Greg Dawes idi. Festival sayesinde pek çok kişi Nazım'ın şiirlerini okudu, sevdi” dedi.
Festivalin kuruculuğunu kendisiyle birlikte Buket Aydemir, Birgül Tuzlalı ve Pelin Bali'nin yaptığını hatırlatan Öztürk, ilk günden itibaren gerek bölgedeki şiire gönül vermiş kişilerin gerekse şiir kuruluşlarındaki dostlarının verdikleri destekle oluşturdukları çerçevede festivale devam ettiklerini belirtti. Öztürk, festivalle ilgili şu bilgileri verdi:  “Üç sene önce derneğin başkanlığını yapan Buket Aydemir, Nazım Hikmet'i onure edecek bir aktivite düzenlemek için North Carolina'daki Türk-Amerikan toplumuna bir çağrıda bulundu. Bu çağrıya cevap verenler olarak aramızda bir ekip oluşturduk ve yola çıktık. Grubun her üyesinin kendine göre değişik katkıları oldu. Bütün dünyadaki şairlere açık bir şiir yarışma başlattık. Tanınmış şairlerden oluşan bir seçici kurul yaklaşık on şairi seçiyor, seçilen şairler şiirlerini okumak üzere festivale davet ediliyorlar. Yarışmayı cazip kılan ögelerden biri de kazanan şairlerin şiirlerinin bir kitapçıkta toplanması ve bu kitapçığın Amazon.com'dan satın alınabilmesi. Bu kitapçıkta şiirler dışında festivale konuk olarak çağrılan konuşmacıların edebi yazıları ve makalelerinin de yer alması. İlk iki senenin kitapçıkları da şu anda Amazon'da mevcut.”
Festivalde her sene bir ya da daha fazla konuşmacıya yer verdiklerine işaret eden Mehmet Öztürk, ilk seneki konuşmacılarının Harvard Üniversitesinden Prof. Dr. Güven Güzeldere, Duke Üniversitesinden Prof. Dr. Erdağ Göknar ve NC State Üniversitesinden Prof. Dr. Greg Dawes olduğunu ifade etti. Erdağ Göknar'ın Orhan Pamuk'un “Benim Adım Kırmızı” kitabını İngilizceye çeviren kişi olduğunun altını çizen Öztürk, geçen seneki konuşmacılarının da Nazım Hikmet'i İngilizceye kazandıran önemli şairlerden Brown Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Mutlu Konuk olduğunu vurguladı.

Bu seneki festivalin konuğunun ise Orhan Veli ve yeni Türk şairlerini İngilizce'ye çeviren Murat Nemet Nejat olacağını aktaran Öztürk, seçici kurulun kendilerinin dış dünyaya bakan yüzü olduğunu belirtti.
Seçici kurulun ya bölgedeki üniversitelerde edebiyat alanında eğitim veren öğretim üyelerinden ya da tanınmış şairlerden oluştuğunu anlatan Öztürk, “Bazı kurul üyeleri her iki özelliği de taşıyabiliyor. Örneğin bu senenin seçici kurul üyesi Dorianne Laux, hem North Carolina State Üniversitesi Edebiyat bölümünde öğretim üyesi, hem de Amerika'nın önde gelen şairlerinden. İlk iki sene kurulda yer alan Katherine Stripling Byer ise akademik dünyanın üyesi olmamasına rağmen North Carolina'nın eyalet şairi ünvanını beş seneliğine taşıyan bir şairdi ki festivali tanıtmamızda bize çok faydası oldu. Kurulun üyelerinin tanınmış olması hem festivalin kamuoyunda çizgisini yukarı çekiyor hem de yollanan şiirlerin kalitesini arttırıyor. Bizim gözlemlediğimiz her sene bu çizginin biraz daha yukarı çıktığı” diye konuştu.

“BU SENEKİ ŞİİR SAYISI 400'E YAKLAŞTI”

Bu seneki şiir yarışması için 134 başvuru aldıklarını söyleyen Öztürk, “Her şairin en fazla üç şiir gönderme hakkı vardı. Pek çoğu da üç şiir gönderdi. Kısaca bu seneki şiir sayısı 400'e yaklaştı” şeklinde konuştu. Örneğin bu seneki yarışmamıza katılan pek çok şairin tanınmış, halihazırda basılı kitapları olan kişiler olduğunu gözlemliyoruz. Bu şairlerin arasında daha önce kazanamayıp ikinci kere yollayanlar da var” ifadelerini kullandı.
Eyalet dışından gelen şiirlerin sayısının giderek artmasının kendilerini en çok sevindiren öge olduğunun altını çizen Öztürk, şöyle devam etti:
“Bu sene için yollanan şiirlerin yüzde 53'ü North Carolina Eyaletinden, yüzde 29'u da Amerika'nın diğer eyaletlerinden geldi. Geri kalan yüzde 18 de başta Türkiye olmak üzere diğer ülkelerden yollanmış. Kanada, Yunanistan ve İngiltere de katılan diğer ülkeler. Yarışmamızı kazanan şairlerin içinde hem tanınmış hem de yepyeni şairlerin olması bizim için sevindirici bir öge. Sitemizi ziyaret edenlerin sayısı da gün geçtikçe artıyor. Şiir yarışmasına hem Amerika'nın çeşitli eyaletlerinden hem de diğer ülkelerden şiirler geliyor. İlk sene yarışmaya yollanan şiirlerin tümü North Carolina eyaletinden gelmişti. İkinci sene üçte biri bu sene de yarısı eyalet dışından geldi. Yarışmayla ilgilenen kişiler de sanırım merak edip Nazım'ın hayat hikayesini okudu ve biraz olsun tanıdı. Ayrıca Facebook'ta da festival için yarattığımız sayfaya, birçok “Nazım” arkadaşı üye oldu.”

Festival kurucuları olarak yaşadıkları en önemli zorluğun seslerini mümkün mertebe geniş bir alana duyurmak olduğunu dile getiren Öztürk, festivalin finanse edilmesi konusunda da 'Turkish Cultural Foundation (TCF)'ın desteğinin büyük bir etken olduğunu söyledi.
“TCF'nin yardımı olmadan festivalin büyümesi hatta var olması çok zor” diyen Öztürk, şunları söyledi:
“Örneğin davet ettiğimiz konuşmacılar, şairler, tanıtım reklamları, posterleri bu yardım sayesinde mümkün olabiliyor. İlk iki sene Duke Üniversitesi'nden de destek aldik. Bir de tabii bizim şehrin (Town of Cary) belediyesi bize destek veriyor, hem nakit hem de festivalin yapıldığı yeri bize vererek. Hatta belediye, festivalin başarısından etkilenerek, kendi programlarına şiir dersi açtı. Bu şiir dersinin düzenleme çalışmaları 'Nazim Hikmet Poetry Festival' organizatörleri ile ortak çalışma olarak sunuldu.”
Şiir yarışması için yapılan başvurular arasında ilgi çekici isimlerle karşılaştıklarını aktaran Öztürk, bir yabancı ülkenin eski devlet başkanının yarışmaya şiir yolladığını anlattı. Geçen sene de Türkiye'nin önde gelen şairlerinden birinin yarışmaya bir şiirini yolladığını fakat şiiri bir elektronik mesaj grubuna açıkça yollayıp grup üyelerinden birisine yarışmaya yollamasını rica ettiği için elemek zorunda kaldıklarını anlatan Öztürk, “Yarışmamıza yollanan şiirlerin orijinal olması, daha önce yayınlanmamış olması üzerine hassaslıkla eğildiğimiz bir konu. Bir diğer bizi sevindiren olay da İstanbul'da Kadir Has Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapan Mel Kenne'nin yarışmamızı kazanmış olması” şeklinde konuştu.