ABD'de büyük kriz

ABD, Çay Partisi’nin her geçen gün daha çok hâkim olduğu Cumhuriyetçi Parti’nin, 2011 bütçesi konusunda Kongre’deki Demokratlarla anlaşmaya varamaması yüzünden yarın kapanma tehlikesiyle karşı karşıya. İki parti arasında günlerdir devam eden görüşmeler bugün de uzlaşmayla sonuçlanmazsa, 800 bin federal devlet memuru zorunlu izne ayrılacak. Ve Özgürlük Heykeli’nden Amerikan büyükelçilik servislerine yüzlerce yer kapalı olacak.

Çay Partisi bastırıyor

Anlaşmazlık iki tarafın bütçede yapılacak kesinti miktarı konusunda görüş birliğine varamamasından kaynaklanıyor. Bütçe kesintisi, Kasım’daki ara seçimleri kazanan ve Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçiren Cumhuriyetçilerin en önemli seçim vaadi olduğundan da iki taraf arasında tam bir halı pazarlığı sürüyor.

Hafta içi, iki tarafın 33 milyar dolar kesintide anlaştığı iddia edildi. Ama Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner sonra bir açıklama yaparak anlaşma olmadığını, kendisi için makul rakamın 40 olduğunu söyledi. Cumhuriyetçi
liderileri çıtayı yüksek tutmaya zorlayan en önemli etken olarak ise Kasım seçiminde Kongre’ye yeni gelen Çay Partisi yanlılarının kapıyı 61 milyar dolardan açması ve bunda direnmesi gösteriliyor.

Geçici çözüm arayışı

Meclis Başkanı John Boehner ve Demokratların Senato Çoğunluk Lideri Harry M. Reid, çarşamba gecesi 1.5 saat Beyaz Saray’da Başkan Obama ile birlikte müzakere yürüttü. İlerleme sağlandı, ama halen bir mutabakata varılamadı. Öte yandan Boehner, zamana karşı süren müzakerelerin sonuçlanmaması ihtimaline karşı 12 milyar dolar kesinti içeren ve Pentagon’un bütçesini dönem sonu 30 Eylül’e kadar onaylayan, krizi bir hafta erteleyecek bir yasa taslağı önerdi. Ancak Demokratların buna olumlu yaklaşmayabileceği belirtildi.
Bütçe üzerine yapılan pazarlıklarda karşılıklı restleşmeler birbirini izledi. Cumhuriyetçiler, Obama’nın veto tehdidine rağmen bir haftalık geçici bütçe yasasını meclisten geçirdi. Taraflar arasındaki görüşmeler gecenin ilerleyen saatlerine dek sürdü.

Özgürlük Heykeli’ne kilit vurulabilir

Başta Washington’daki Smithsonian’lar, devlet desteği alan müzeler kapanacak.

Ulusal Park Hizmeti çalışmayacağı için New York’taki Özgürlük Heykeli, Washington’daki Ulusal Anıt, San Francisco’daki Alcatraz Hapishanesi ziyarete açılmayacak.

Devletin internet siteleri güncellenmeyecek.

Büyükelçilikler çalışacak. Ancak çoğu Amerikalı olmayan alt düzey personel izne gönderilecek, hizmetler aksayacak.

Beyaz Saray’da birçok kişi evine gidecek.

Küçük işletme kredileri, vergi iade ödemeleri duracak.

Washington DC’nin federal kapsamda olan belediyesi ise bu yüzden temizlik hizmetlerini yürütemeyecek.  Çöpler toplanmayacak.

En son 1996’da yaşanmıştı

ABD daha önce Clinton döneminde de Kongre’deki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle iki kez geçici süre için federal faaliyetlerini durdurmuştu. 1996 başındaki kapanma 21 gün sürmüştü.

Çay Partisi nedir

Çay Partisi Hareketi, 2008 Mortgage Krizi sonrası ABD Devleti’nin kabul ettiği ekonomiyi teşvik yasalarını protesto için 2009 başında sokak gösterileriyle doğdu. Obama’nın sağlık reformu protestolarıyla büyüdü. Ve geçen yılki Kasım ara seçimlerinde ABD Temsilciler Meclisi’ne 80’den fazla milletvekili seçtirmeyi başardı. Kongre’de kurulan Çay Partisi Grubu’nun halen 51 milletvekili ve 4
senatör üyesi bulunuyor.