ABD’li devleri ‘yerelleşme’ kurtaracak
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 22, 2001 15:23
ABD, Afganistan'a savaş açınca olan Müslüman ülkelerdeki ABD'li şirketlere oldu. Yeni strateji 'yerelleşme'. Bu ülkelerde üretim yapan ABD'li şirketler 'yerel' markalar kadar kabul görüyor.
Amerika Afganistan'ı bombalamaya başladığında Güneydoğu Asya ve Orta Doğu'daki bazı Amerikan şirketleri zor duruma düştü. Müslüman bölücü ve aşırı dinci gruplar internet yoluyla ve camilerde yaptıkları propagandalarla grev çağrıları yaptı.
Pakistan'daki bir McDonald's şubesine saldırı düzenlendi, Hindistan'da bir Coca-Cola şişeleme fabrikası bombalandı, Endonezya'daki bir Kentucky Fried Chicken restoranında şiddet gösterileri yapıldı.
Müslümanlar'ın nüfusun yüzde 12'sini oluşturduğu Hindistan'da 800 otel sahibi örgütlendi. Pepsi ve Coca-Cola'yı otellerinde satmamaya başladı. Yerli markalar ‘‘Taj‘‘ ve ‘‘Aarbee‘‘ye döndüler.
Bütün bu gösterilere karşılık birçok şirket durumu umursamıyor. Örneğin Malezya'da Müslüman gençlerden oluşan bir grup, protestocudan çok tüketici gibi tepki gösterdi. Amerika'ya karşı bir grev çağrısı yaptıktan sonra susuzluklarını Sprite ile söndürdüler. Çünkü 'çok geçerli' bir açıklamaları vardı: ‘‘Sprite bir Amerikan markası olsa da Malezya'da şişeleniyor.‘‘
Birkaç yıldan beri yurtdışındaki Amerikan şirketleri kendilerini yerli birer marka olarak tanıtıyor. Özellikle 11 Eylül'den sonra yerellik kavramı üzerinde duruyor.
Pepsi'nin basın sözcüsü Charles Nicolas bazı markaların artık globalleştiğini söylüyor: ‘‘Pepsi'yi artık bir Amerikan markası olarak görmüyoruz. O bir dünya markası.‘‘ Bu nedenle de Orta Doğu'daki Pepsi Turnesi'ne Britney Spears değil Arap popunun divası Nawal çıkıyor.
Coca-Cola'nın Filistin'deki şişeleme fabrikasında görev yapan Zahi Khouri şirketin 'bölgesel düşün, bölgesel hareket et' felsefesi sayesinde yöresel çalışabildiğini söylüyor: ‘‘Yeni markaları onaylatmak için daha önceleri Atlanta'daki merkez ofise koşturmamız gerekiyordu. Artık böyle bir zorunluluğumuz yok.‘‘
Khouri logoyu veya şişelerin dizaynını değiştirmedikleri sürece çilekli Fanta gibi yeni ürünleri deneyebildiklerini söylüyor. Filistin çilekli Fanta'yı dünyada piyasaya süren ilk ülke. Tayland'daki McDonald's zincirlerinden McThai'nin Başkanı Dej Bulsuk yerel gazetelere verdiği demeçte bu duruma bakışını şöyle özetliyor: ‘‘Biz kesinlikle Taylandlı bir şirketiz.‘‘
Pakistan'daki bir McDonald's şubesine saldırı düzenlendi, Hindistan'da bir Coca-Cola şişeleme fabrikası bombalandı, Endonezya'daki bir Kentucky Fried Chicken restoranında şiddet gösterileri yapıldı.
Müslümanlar'ın nüfusun yüzde 12'sini oluşturduğu Hindistan'da 800 otel sahibi örgütlendi. Pepsi ve Coca-Cola'yı otellerinde satmamaya başladı. Yerli markalar ‘‘Taj‘‘ ve ‘‘Aarbee‘‘ye döndüler.
Bütün bu gösterilere karşılık birçok şirket durumu umursamıyor. Örneğin Malezya'da Müslüman gençlerden oluşan bir grup, protestocudan çok tüketici gibi tepki gösterdi. Amerika'ya karşı bir grev çağrısı yaptıktan sonra susuzluklarını Sprite ile söndürdüler. Çünkü 'çok geçerli' bir açıklamaları vardı: ‘‘Sprite bir Amerikan markası olsa da Malezya'da şişeleniyor.‘‘
Birkaç yıldan beri yurtdışındaki Amerikan şirketleri kendilerini yerli birer marka olarak tanıtıyor. Özellikle 11 Eylül'den sonra yerellik kavramı üzerinde duruyor.
Pepsi'nin basın sözcüsü Charles Nicolas bazı markaların artık globalleştiğini söylüyor: ‘‘Pepsi'yi artık bir Amerikan markası olarak görmüyoruz. O bir dünya markası.‘‘ Bu nedenle de Orta Doğu'daki Pepsi Turnesi'ne Britney Spears değil Arap popunun divası Nawal çıkıyor.
Coca-Cola'nın Filistin'deki şişeleme fabrikasında görev yapan Zahi Khouri şirketin 'bölgesel düşün, bölgesel hareket et' felsefesi sayesinde yöresel çalışabildiğini söylüyor: ‘‘Yeni markaları onaylatmak için daha önceleri Atlanta'daki merkez ofise koşturmamız gerekiyordu. Artık böyle bir zorunluluğumuz yok.‘‘
Khouri logoyu veya şişelerin dizaynını değiştirmedikleri sürece çilekli Fanta gibi yeni ürünleri deneyebildiklerini söylüyor. Filistin çilekli Fanta'yı dünyada piyasaya süren ilk ülke. Tayland'daki McDonald's zincirlerinden McThai'nin Başkanı Dej Bulsuk yerel gazetelere verdiği demeçte bu duruma bakışını şöyle özetliyor: ‘‘Biz kesinlikle Taylandlı bir şirketiz.‘‘