ABD, Çin gerginliÄŸi ÅŸiddetleniyor

 

The New York Times (NYT)  gazetesinde yer alan bir haber analizde, Çin'in yuanın değerini düşük seviyelerde tutmaya devam etmesinin, ABD'nin bu ülkeyle 2010'da yürüteceği ekonomik müzakerelerin en önemli maddelerinden biri olacağına dikkat çekildi.

 

Gazete, Beyaz Saray'ın Nisan ayında açıklayacağı altı aylık kur raporunda, Çin'i para biriminde manipülasyon yapan ülkeler arasında gösterme seçeneÄŸini deÄŸerlendirdiÄŸini de yazdı. Â

 

Haber analizde, bu seçeneğin değerlendirilmesinin ABD yönetiminin konuya verdiği önemi göstermesi bakımından önemli olduğu vurgulandı.

 

OBAMA MESAJ VERDÄ°Â

Başkan Barack Obama, Çarşamba günü Senato'daki Demokrat Parti temsilcilerine yaptığı konuşmada da ABD’nin böyle bir politika değişikliğine gidilebileceğine ifade etti.

 

Obama konuşmasında, ABD ürünlerinin haksız rekabete maruz kalmamaları için ticaret dengesizlikleri  konusunda Çin'e karşı baskılarını yoğunlaştıracağını söyledi.

 

Çin'in, yuanın değer kazanmasına engel olması, iki ülke arasındaki ticaret dengesinde ABD aleyhine bir durum oluşturuyor. Asya devi ise, küresel durgunluktan sonra ekonomisinin motoru haline gelen ihracatı güçlü tutmak için ucuz yuan politikasında ısrar ediyor.

 

Ekonomistler, yuanın, dolar ve diğer para birimleri karşısında yüzde 25 ile yüzde 40 arasında ucuz olduğunu tahmin ediyor. Yuan ile diğer ülkelerin para birimleri arasındaki bu fark, 2005 yılından beri hiç bu kadar yüksek bir seviye çıkmamıştı.

 

Çin, 2005'te önceki ABD Başkanı George W. Bush döneminde gelen baskı sonrasında para biriminin az da olsa değer kazanmasına izin vermişti.

 

Haber analizde,ÂObama'nın bu çıkışının arkasında, ülkede iÅŸsizliÄŸin çift haneli rakamlara ulaÅŸmasına ve Çinli çalışanların ABD'lilerin iÅŸlerini elinden almasına yönelik korkuların yer aldığı belirtildi.

 

SON GERGÄ°NLÄ°K NEDENÄ°

Bununla birlikte Obama’nı sert sözlerinin, iki ülke arasında son dönemde gerginleÅŸen iliÅŸkilerde yeni bir sorun oluÅŸturabilir.Â

 

Çin ve ABD arasındaki son gerilim Google'ın sansür ve siber saldırılar nedeniyle Çin'i terk edebileceğini açıklamasının ardından ortaya çıkmıştı.

 

Obama'nın Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama ile planladığı görüşme ve Tayvan'a yapılacak silah satışlarının onaylanması da tansiyonu artıran diÄŸer geliÅŸmeler oldu.Â

 

Bunun yanı sıra, Çin'in, ABD tarafından başı çekilen İran'ın nükleer programında karşı uygulanacak yaptırımlara destek vermeyecek olması ve iklim değişikliği konusunda ortak hareket etmemesi de iki ülke arasındaki ilişkiyi zora sokuyor.