ABD bizi kandırıyor
Güncelleme Tarihi:
Herkes ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Ben Bernanke’nin, bu akşam Jackson Hole’da yapacağı konuşmasına odaklanmış durumda. Bernanke ve diğer yetkililerin, şu anda bulunduğumuz durumla ilgili söyleyeceklerini tahmin etmek çok da zor değil. Büyük bir ihtimalle, yavaş bir hızla da olsa ekonominin iyileşmeye devam ettiğini açıklayacaklar.
Ne yazık ki gerçekler bunun tam tersini gösteriyor. Şu an yaşanmaktan olan şeyin ekonomik iyileşmeyle uzaktan yakından ilgisi yok ve politika yapıcıların bu gerçeğin farkına vararak, durumu düzeltmek için ellerinden geleni yapması gerekiyor.
Yetkililerin iyileşme söylemlerine yönelik tek gerçek, ABD’nin gayrisafi yurtiçi hasıla oranındaki artış olabilir. Ancak, şu anda bütün göstergelerin aşağı yönlü olduğu bir resesyon yaşamadığımızın altını çizmek istiyorum.
İŞSİZLİK NE OLACAK?
Asıl sorulması gereken soruysa, büyümenin rekor seviyelere yükselen işsizlik sorununa çözüm bulup bulamayacağı olmalı. Bunun için yüzde 2.5 ve üzerindeki bir oranda ekonomik büyümeye ihtiyacımız var ancak uzmanlar bu oranın en fazla yüzde 1 ile yüzde 2 arasında kalacağını söylüyor ve ileriki aylarda ekonominin daha da yavaşlama ihtimali bulunduğuna işaret ediyor.
Son günlerde iki dipli resesyon tartışmaları da hız kazandı. Ekonominin iki dipli resesyona girmesi durumunda, GSYİH’nın daralıp daralmayacağı tartışılmaya başlandı. Ancak işsizlik oranı yılın geri kalan kısmında yükselmeye devam ederse ki öyle görünüyor, GSYİH rakamlarındaki aşağı ya da yukarı yönlü değişikliğin hiçbir anlamı olmayacak.
Gerçek rakamlar bu gibi sıkıntıların altını çizerken, yetkililer bu durumu inkâr ediyor.
Örneğin Bernanke, 10 Ağustos’taki Fed toplantısının ardından, kaynak kullanımında rekor düzeyde bir artış beklediklerini açıkladı ve işsizlik sorununa değinmedi. Oysa gerçek veriler, bu kadar büyük bir iyimserliği desteklemiyor.
Diğer yandan, Hazine Bakanı Tim Geithner, “Şu anda iyileşme yolunda ilerliyoruz” dedi.
Ancak yanılıyorlar. İyileşme yolunda ilerlemiyoruz.
SORUMLULUKTAN KAÇIYORLAR
Peki, ekonomik verileri herkesten çok daha iyi okuyan bu insanlar, neden bu kadar iyimser açıklamalar yapıyor? Cevabı net: Sorumluluktan kaçıyorlar.
Fed açısından bakacak olursak, ekonomide bir iyileşmenin yaşanmadığını kabul etmek, kuruma daha fazlasını yapması için baskıların yapılmasına neden olacak. Fed ise bu zamana kadar hepi ekonominin gidişatına müdahale edip, sonunda başarısız olmaktan, hiçbir şey yapmayıp ekonomideki sıkıntının faturasını ABD vatandaşlarına çıkarmaktan daha çok korkan bir görüntü çizdi.
Obama yönetimi penceresinden bakacak olursak, yetkililerin kriz sonrasında ekonomiyi desteklemek için geliştirdikleri teşvik programının yetersiz kaldığını kabul etmek istemediklerini görüyoruz.
*Bu yazı New York Times gazetesinde "This Is Not a Recovery" başlığyla yayımlanmıştır.