Oluşturulma Tarihi: Haziran 22, 2004 00:00
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), demokrasi ve insan hakları alanında eksiklik bulunduğu gerekçesiyle 8 yıldır Türkiye'ye uyguladığı denetim süreci kaldırdı.Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) genel kurulu, demokrasi ve insan hakları alanında eksiklik bulunduğu gerekçesiyle 1996 yılından bu yana Türkiye'ye uygulanan denetim sürecinin kaldırılmasını kararlaştırdı. AKPM'NİN YENİ BAŞKANI İNGİLİZ TERRY DAVİSAvrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nde (AKPM) bugün yapılan oylamada, Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği görevine İngiliz Sosyalist parlamenter Terry Davis seçildi. Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği görevini 5 yıldır Avusturyalı Walter Schwimmer yürütüyordu. AKPM genel kurulu, Belçikalı parlamenter Luc Van den Brande ve Lüksemburglu parlamenter Mady Delvaux-Stehres'in, Türkiye üzerindeki denetim sürecinin kaldırılmasını savunan rapor ve buna bağlı karar tasarısını oylayarak kabul etti. Genel kurulda, 141 parlamenter “evet”, 8 parlamenter “hayır” oyu kullandı. Kabul edilen rapor ve buna bağlı kararda, Türkiye'deki reformlardan övgüyle bahsedildi ve denetim sürecinden sonraki dönemde Türkiye'ye bir dizi tavsiyede bulunuldu. AKPM genel kurulunun nisan ayında yapılan toplantıları sırasında, kapatılan DEP'in eski milletvekillerinin tutukluluk halleri gerekçe gösterilerek, Türkiye raporunun oylanması haziran ayına ertelenmişti. TÜRKİYE'Yİ RAHATLATAN KARARTürkiye üzerindeki izleme sürecinin kaldırılması, Ankara'nın AB ile tam üyelik müzakerelerinin başlaması açısından da önem taşıyor. Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği arasında kurumsal bir bağ olmamasına rağmen, AB'nin, izleme sürecinde olan bir ülkeyle tam üyelik müzakerelerine başlamasının daha zor olacağı belirtiliyordu. TÜRKİYE'YE TAVSİYELERTürkiye'nin sürdürdüğü reform çalışmalarına destek verilmesi istenilen raporda, özellikle polis ve yargıçların eğitimiyle cezaevlerinde reform yapılabilmesi için yardım edilebileceği bildirildi. Raporda, Avrupa Konseyi'nin uzmanlarını, yapılacak yeni yasal düzenlemeler konusunda da görevlendirerek, Türkiye'ye yardımcı olabileceği belirtildi. AKPM raporunda, Avrupa Konseyi'ne yeni üye olan ülkelerdeki anayasal düzenlemelere yardımı olan “Venedik Komisyonu”nun Türkiye'ye de yardımcı olması istendi. Türkiye'de 1982 anayasasına eleştirilerde bulunulan raporda, bu anayasada, Venedik Komisyonu ile önemli reformlar yapılması çağrısında bulunuldu. Türkiye'deki
seçim sistemine eleştiriler getirilen raporda, yüzde 10'luk barajın düşürülmesi istendi. Raporda, askerlik sisteminde “vicdani ret” veya “alternatif hizmet” seçeneğinin getirilmesi çağrısında bulunuldu. AKPM raporunda, sendikalar, siyasi partiler, örgütlenme hakkı, yerel yönetimler konusunda gerekli reformların yapılması istendi. Kadınların okuma yazma oranının artırılması istenen raporda, kadına yönelik her türlü şiddetin önüne geçilmesi de istendi. Türkiye ile ilgili denetim sürecinin kaldırılmasına karar verilen raporda, bundan sonra artık “post monitoring” sürecine geçilmesi istendi. Bu süreçte, söz konusu ülkeyle ilgili raporlar yazılmasına ve konunun genel kurul oturumunda ele alınmasına gerek görülmüyor. DENETİM SÜRECİ NEDİR? Denetim süreci, genelde Avrupa Konseyi'ne yeni üye olan ülkeler için uygulanıyor ve bu bu ülkelerin üyelik öncesi taahhütlerini yerine getirip getirmediğini izliyor. Avrupa Konseyi'nin kurucu üyesi Türkiye'de demokratikleşme alanında sorunlar bulunduğu ve insan hakları ihlallerinin devam ettiği gerekçesiyle bu sürecin 1996 yılında başlatılması, Ankara'nın sert tepkisine yol açmıştı. AKPM, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Moldova ve Ukrayna üzerinde denetim süreci uyguluyor. JURGENS RAPORUAKPM'de Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını yerine getirmesi konusunda Hollandalı parlamenter Eric Jurgens tarafından hazırlanan ayrı bir rapor ve buna bağlı karar tasarısı da genel kurulda oylanarak kabul edildi. Kabul edilen kararda, Türkiye'nin AİHM tarafından belirlenen maddi para cezalarının ödeme sürecini iyileştirmesi istendi. Terörle mücadele yasasının 6. maddesinde değişiklik yapılması istenen kararda, bu değişikliğin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğüyle ilgili 10. maddesine uygun olması çağrısında bulunuldu. TÜRK HEYETİ BAŞKANI MERCAN: TÜRKİYE İNSAN HAKLARI ALANINDA SINIF ATLADIAvrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Türk Heyeti Başkanı ve AK Parti Milletvekili Murat Mercan, “Türkiye'nin AKPM'nin denetim sürecinden çıkarak, insan hakları alanında sınıf atladığını” söyledi. Mercan ve AKPM üyesi diğer Türk parlamenterler, Türkiye üzerindeki denetim sürecinin genel kurulda kaldırılmasının ardından bir basın toplantısı düzenlediler. Türk Heyeti Başkanı Mercan, “Türkiye'de yapılan reformlar, AKPM'de yapılan tartışmada başımızın dik olmasını sağladı ve elimizi kolaylaştırdı. Türkiye'de iyi işler yapılırsa bunun burada yansımasını da görüyoruz” dedi.“Bütün sorunların çaresinin demokraside yattığını” belirten Mercan, “Reformlarla ilgili çalışmaların ara verilmeden sürdürüleceğini” söyledi.Mercan, “Bugün kabul edilen kararın, AB Komisyonu'nun ekim ayında yayınlayacağı rapora da olumlu etki yapması umut ettiğini” söyledi. CHP MİLLETVEKİLİ ATEŞ CHP Milletvekili Abdulkadir Ateş de basın toplantısında yaptığı konuşmada, “TBMM'de yapılan reformlar, bizi burada başarıya götürdü” dedi. “TBMM'nin gösterdiği gayretin, denetim sürecinin kaldırılmasında önemli rol oynadığını” ifade eden Ateş, “AKPM üyesi Türk parlamenterler olarak, yapılan reformların uygulamaya geçirilmesini de yakından takip edeceklerini” vurguladı.Ateş, “AKPM Türk heyeti parlamenterleri olarak, artık bundan sonra Türkiye'nin eksikliklerinin takipçisi, diğer Avrupalı parlamenterler değil biz olacağız” dedi. KIBRIS EKİM AYINDAKİ TOPLANTILARDA ELE ALINACAKAKPM Başkanı Peter Schieder, KKTC'den parlamenterlerin AKPM'de temsil durumunun, Ekim ayında yapılacak genel kurul toplantıları sırasında ele alınacağını söyledi.Kıbrıslı Türk parlamenterlerin AKPM'de temsil durumunun dün yapılan başkanlık divanı toplantısında ele alındığını hatırlatan Schieder, Ekim ayında yapılacak toplantıya kadar bu konuda çözüm sağlamaya kararlı olduklarını ifade etti.AKPM genel sekreterliğinin, KKTC'den parlamenterlerin temsil durumu hakkında hazırladığı ve bugün başkanlık divanına sunduğu rapor hakkında basına açıklama yapmayan Schieder, KKTC ve Kıbrıs Rum yönetiminden konuya ilişkin iki mektup aldığını söyledi.Schieder, ısrarlı sorulara rağmen, bu mektupların içeriğini açıklamaktan kaçındı.AKPM'nin Nisan ayında yapılan genel kurul toplantılarında, Kıbrıslı Türk parlamenterlerin genel kurul oturumuna katılmalarına ve söz hakkı almalarına olanak sağlayan bir karar, Rumların girişimiyle son anda ertelenmişti.Genel kurulda alınan kararda, bununla birlikte, KKTC'den parlamenterlerin AKPM ile yakın ilişki kurmasına olanak sağlanması görüşü benimsemişti.AKPM genel sekreterliğini hazırladığı raporun, bu ilişkinin nasıl olacağına açıklık kazandırması bekleniyor.
button