Oluşturulma Tarihi: Aralık 13, 2004 00:00
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yasa Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin usul ve esasları düzenleyen yasada, infazın temel ilkesi, şöyle belirlendi: “Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin kurallar; hükümlülerin ırk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, doğum, felsefi inanç, milli veya sosyal köken ve siyasi veya diğer fikir yahut düşünceleri ile ekonomik güçleri ve diğer toplumsal konumları yönünden ayrım yapılmaksızın ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınmaksızın uygulanır. Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazında, zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz.” İLKELER* Hapis cezaları ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin ilkeler tüzük ve yönetmeliklere bırakılmayarak, yasada ayrıntılı olarak sıralanıyor.* Yasada, iyileştirmede esas olacak başarı ölçütü de düzenlendi. Buna göre, hapis cezalarının infazında hükümlülerin iyileştirilmeleri amacını güden programların başarısı, hükümlülerin elde ettikleri yeni tutum ve becerilerle orantılı olarak ölçülecek. * Yasa ile ceza infaz kurumları, “Kapalı ceza infaz kurumları”, ”Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları”, “Kadın kapalı ceza infaz kurumları, “Çocuk kapalı ceza infaz kurumları”, “Gençlik kapalı ceza infaz kurumları”, “Gözlem ve sınıflandırma merkezleri”, ”Açık ceza infaz kurumları” ve “Çocuk eğitim evleri” olarak sınıflandırıldı. * Yasa uyarınca, hapis cezasının infazı akıl hastalığı nedeniyle geriye bırakılacak, diğer hastalıklarda resmi sağlık kuruluşlarının mahkumlara ayrılan bölümlerinde tedavi sürdürülecek. Hapis cezasının infazı, gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren 6 ay geçmemiş bulunan kadınlar için de geri bırakılacak. Çocuk ölmüş veya annesinden başka birine verilmiş olursa, doğumdan itibaren 2 ay geçince ceza infaz olunacak. Mahkumun 3 yıl ve daha az süreli cezasının derhal infazının hükümlü veya ailesi için mahkumiyetin amacı dışında ağır bir zarara neden olacağı anlaşılırsa, hükümlünün istemi üzerine infazı Cumhuriyet başsavcılığınca 6 aya kadar ertelenebilecek. * Hükümlüleri işledikleri suça göre gruplandıran yasa, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazını da düzenliyor. Buna göre hükümlü tek kişilik odada barındırılacak. Hükümlüyü eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi, belirlenen gün, saat ve koşullar içinde 15 günlük aralıklarla ve günde bir saati geçmemek üzere ziyaret edebilecek. * Hükümlülerin çalıştırılma koşullarını da düzenleyen yasaya göre, infaz kurumlarında habersiz arama gerçekleştirilebilecek. Yasaya göre, toplu, bedensel, zalimane, insanlık dışı veya küçültücü disiplin cezası verilemeyecek. ÇOCUKLARA KELEPÇE YOK* Yasa, çocuk hükümlülere ceza niteliği taşımayan, koruma ve önleme amaçlı disiplin tedbirleri uygulanmasını da öngörüyor. Çocuk hükümlülere kelepçe ya da bedensel hareketleri kısıtlayıcı araçlar takılmayacak. * Anneleri hükümlü olup da dışarıda korumasına bırakılacak kimsesi bulunmayan 0-6 yaş grubundaki çocuklar, annelerinin yanında kalabilecek. 3 yaşını dolduran çocuklar, hakim kararıyla çocuk yuvalarına veya yetiştirme yurtlarına yerleştirilebilecek. * Kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlüler, belirli esas ve usullere göre idarenin kontrolündeki ücretli telefonlar ile görüşme yapabilecek. Kapalı ve açık ceza infaz kurumları ile çocuk ve küçük eğitim evlerinde, eğitim amacıyla radyo, televizyon ve internet kullanımına izin verilebilecek.AÇLIK GREVİ VE ÖLÜM ORUCU* Beslenmeyi reddederek açlık grevi veya ölüm orucunda bulunan hükümlülerden, alınan tedbirlere ve yapılan çalışmalara rağmen hayati tehlikeye girdiği veya bilincinin bozulduğu doktor tarafından belirlenenler hakkında, isteklerine bakılmaksızın kurumda, olanak bulunmadığı takdirde derhal hastaneye kaldırılmak suretiyle muayene ve teşhise yönelik tıbbi araştırma, tedavi ve beslenme gibi tedbirler, sağlık ve hayatları için tehlike oluşturmamak şartıyla uygulanacak.* Koşullu salıverilmeden, infaz süresini iyi halli olarak geçiren mahkumlar yararlanacak. * Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olanlar 36 yılını, müebbet hapis cezasına mahkum olanlar 24 yılını, diğer süreli hapis cezalarına mahkum olanlar cezalarının üçte ikisini çekmeleri durumunda koşullu salıverilmeden yararlanabilecek.* Süreli hapis cezasına mahkum olanlar cezalarının dörtte üçünü çekmeleri şartıyla koşullu salıverilmeden yararlanabilecek. KOŞULLU SALIVERİLMENİN GERİ ALINMASI* Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hakimin uyarısına karşın uymamakta ısrar etmesi durumunda, koşullu salıverilme kararı geri alınacak. ADLİ PARA CEZASI* Adli para cezasını bir ay içinde ödemeyenlerin Cumhuriyet savcısının kararı ile hapsedilmesini hüküm altına alan yasaya göre, adli para cezası yerine çektirilen hapis süresi 3 yılı, birden fazla adli para cezasına mahkumiyet halinde ise 5 yılı geçemeyecek. KISITLAYICI TEDBİRLER* Belirli durumlarda Cumhuriyet savcısı, hakim veya mahkeme, tutuklunun sıkı güvenlik altında tutulması, tutulduğu odanın kamerayla izlenmesi, ziyaretçi ve telefon görüşmelerinin kısıtlanması, kendisine ya da başka birine zarar vermesini önleyecek şekilde düzenlenmiş özel odada barındırılması, belirli süreyle kelepçelenmesi veya hareketlerinin engellenmesi ve yüksek güvenlikli bir kuruma nakledilmesi gibi tedbirler uygulayabilecek. “HAYATI BOYUNCA...”* Ölüm cezaları, müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen veya ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına mahkum olan terör suçluları, koşullu salıverme hükümlerinden yararlanamayacak. Bunlar hakkında ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası “hayatı boyunca” devam edecek.
button