A330 uçağının içyüzü

Airbus Endüstri'nin iki motorlu en büyük uçağı A330 yüksek satış şansı yakaladı. Operasyon maliyeti düşük, kabini sessiz uçak her biri 72 bin libre itiş güçlü motorlarıyla uzun uçuşlarda mükemmel bir konfor sunuyor. THY filo yapısına en uygun olan bu uçakla uzun menzilde çok daha rahat operasyonlar gerçekleştirecek. Filosundaki A310-300'leri satma kararı alan Türk Hava Yolları bunların yerine uzun menzilli A340 uçaklarının iki motorlu ama boyu posu aynı olan üç kardeş getirecek. Geçtiğimiz haftalarda İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na açıklama yapan THY, filosundaki orta-uzun menzilli toplam 7 adet A310-300'ün 3'ünü 2002'de, geri kalanlarını da 2003'te satacak. Yeni filo planına göre THY uzun menzilli uçuşlarda A340'ların desteklenmesi amacıyla ikisi 2002'de, biri de 2003'te olmak üzere 3 adet A330-200 alacak.Çift koridorlu, geniş kabinli A310'lar THY filosuna 1985 yılında katılmaya başladı. Önce 7 adet daha kısa menzilli A310-200 alındı. Bunu 1988'de 7 adet daha uzun menzilli A310-300 izledi. ÜÇ UÇAK ALINACAKArtan uçuş saatleriyle birlikte A310-200'lerin ekonomik ömürlerini tamamlamasıyla bu uçaklar geçen yıl satışa çıkarıldı. İran Havayolları ambargo nedeniyle rahatça uçak alamadığı için hemen bu uçaklara talip oldu ve 6 adedini yedek motor ve parçaları ile birlikte toplam 90 milyon Dolara satın aldı. İran'da yakıt devlet tarafından bedava verildiği için A310’ların operasyon maliyetleri düşük.Bu uçakların İran'a satılmasından sonra sıra A310-300'lerde. A310-300'lerin yerine, THY'nin Airbus Endüstri ile A340 anlaşmasından kalan 3 uçaklık opsiyonu kullanılarak A330-200 alınacak. Filoda A340 ile Boeing 737-800 arasındaki boşluğu dolduracak A330'lar, THY'ye pilotajdan bakıma bir çok avantaj sunacak. Avrupalı uçak imalatçısı Airbus Endüstri, biri iki, diğeri de dört motorlu iki ayrı uzun menzilli uçak projesine 1987'de başladı. Aynı gövde ve kanat yapılarına sahip bu iki uçağın tek farkı motor sayısıydı. Aslında A330 projesinin hikayesi 1980'lerin başına kadar gidiyor. O yıllarda Atlantik seferlerinde kullanılacak yolcu uçaklarını yapmak üzere Boeing ve Airbus arasında büyük bir rekabet yaşanıyordu. Yarışa Boeing 767, Airbus ise A310'la girdi. O yıllarda daha rüştünü ispat edememiş Airbus 'Atlantik Savaşı' olarak adlandırılan orta-uzun menzilli uçak rekabetini A310'ların daha az yolcu kapasiteli olması nedeniyle kaybetti. Airbus hatasını kısa zamanda gördü. Avrupalı imalatçı 1990'ların başında havayolu şirketlerine hem iki, hem de dört motorlu uçak seçenekleri sundu.A330 ilk uçuşunu 1992'de yaptı. Airbus'ın ve havacılık otoritelerinin testlerinden sonra hizmete 1993'te girdi. İlk imal edilen A330'un 300 serisiydi. Üç sınıfta toplam 295 yolcu taşıyabilen uçağın menzili 10 bin 400 kilometreydi. Havayollarının biraz daha küçük, iki motorlu bir uçak istediklerini saptayan Airbus Endüstri, 1990'ların başından itibaren A330-300'ün bir küçük kardeşi 200 modeli üzerinde çalışmaya başladı. İlk siparişler uçak kiralama şirketi ILFC'nin yanı sıra Swissair, Sabena, Avusturya, Emirates ve Gulf Air gibi şirketlerden geldi.UZUN MENZİLLİA330-200 ilk uçuşunu 13 Ağustos 1997'de gerçekleştirdi. Testler ve sertifikasyon çalışmalarından sonra uçak ilk olarak Nisan 1998'de Canada 3000 Havayolları'nda hizmete girdi. A330-200 modelinin gövdesi 300 serisine oranla yaklaşık 4.7 metre daha kısa. Ancak menzili A330-300'den 2 bin kilometre daha uzun. Menzil farkı A330-200'ün gövde altına konulan ve A340'larda da kullanılan özel bir yakıt tankı sayesinde sağlandı. Artan ağırlığı karşılamak için özel iniş takımları da eklendi. Kısalan gövdeye Airbus mühendisleri yeni bir kuyruk tasarladılar. Tamamen kompozit malzemeden imal edilen kuyruk eskisine oranla çok daha hafif. Özel tasarıma sahip kanatlar uçağa yüksek performans sunuyor. Gövdede kullanılan kompozit malzemenin fazlalığı toplam ağırlıkta önemli bir avantaj sağlıyor.Ekonomik uçuşuyla bir çok havayolu tarafından seçilen A330-200, 150'ye yakın sipariş aldı. Bunlardan 102 tanesi teslim edildi. Havayolları A330-200'leri filolarındaki A300, A310, DC10-10, eski nesil B767-200'leri değiştirmek amacıyla seçiyor. İşte A330-200 sipariş veren havayolları: Swissair, Avusturya, Sabena, Air France, Kore, TAM, Qatar, Air Transat, Canada 3000, LTU, Aer Lingus, Air Tours, British Midland, JMC Air, Monarch ve Srilankan.TEKNİK ÖZELLİKLERKanat Açıklığı 60.30 metreGövde Boyu: 59 metreYükseklik: 17.89 metreMaksimum Kalkış Ağırlığı: 230 tonMaksimum İniş Ağırlığı: 180 tonYakıt Kapasitesi: 139.100 litreMenzil: 12 bin 300 kilometreORTAK KOKPİTA330’un en büyük özelliklerinden biri de A340 ve imalatçının diğer serisi A320 ailesi ile aynı kokpite sahip olması. Pilotlar çok kısa bir eğitim ile A340'tan A330'a geçebiliyor. İki uçak arasındaki tek fark gaz kolu sayısı. Airbus standratlarına göre A340'ta uçan bir pilotun A330'a geçebilmesi için 1.5 gün yer dersi görmesi gerekiyor. Yer dersinde uçuş sistemleri anlatılıyor. Bunu 1 günlük kokpit dersi izliyor. Tüm eğitim 2.5-3 gün içinde tamamlanıyor. Başta Cathay, Emirates ve Avusturya Havayolları olmak üzere bir çok şirketin pilotları her iki uçakta da görev yapıyor. A340'ta uzun uçuş yapan pilotlar, dinlendirilmek amacıyla belirli dönemlerde daha kısa menzilli seferlerde A330 ile uçuruluyor. Böylece pilotlar aylık 100 saatlik limitlerinde daha fazla sefere gidiyor. Ekipler verimli olarak kullanılırken pilotlara daha fazla iniş-kalkış imkanı sağlanıyor. Uzmanlar daha fazla iniş-kalkışın uçuş emniyetini yükselteceğini belirtiyor.PERFORMANSA330-200, 253 yolcu ve 25.4 ton kargo ile 7 bin 400 kilometre menzile sahip. Bu yükten kargo çıkartıldığında menzil rahatlıkla 12 bin 300 kilometreye ulaşıyor. Yani bu hali ile İstanbul çıkışlı THY'nin tüm uçuş noktalarına ulaşabiliyor. Tam yüklü uçağın kalkması gereken pist uzunluğu 2 bin 500 metre. İniş için 1700 metre yeterli. KABİNAynı gövdeye sahip A340/A330 uçaklarında kabin eni 5 metre 64 santimetre. Kabin yüksekliği 2 metre 40 santimetre. Kabin yüksekliği Boeing 767-300 serilerine göre 18 santimetre daha yüksek. İki koridorlu uçakta koltuklar business class'ta 2+2+2, ekonomide ise havayolunun isteği doğrultusunda 2+3+2, 2+4+2 veya 3+3+3 şeklinde yerleştirilebiliyor. Uçak, iki sınıfta 30'u business olmak üzere toplam 293 koltuk kapasiteli. A330'da özel izolasyon tekniği kullanıldı. Kabini rakiplerine göre 4 desibel daha sessiz. Havalandırmanın verimli yapılabilmesi için kabinin 6 yerinde hassas ısı ölçüm cihazları bulunuyor. Herhangi bir ısı değişiminde hemen müdahale edilebiliyor.KARGOA330-200'ün altında yer alan kargo bölümüne 26 tane LD3 tipi konteyner yerleştirilebiliyor. Bu bölümün yaklaşık 25 ton kargo kapasitesi bulunuyor.BAKIMBir çok sistemin ortak olması nedeniyle teknisyenler kısa bir eğitimle her iki uçağa da rahatlıkla bakım yapabiliyor. A330-200'ün bakım maliyetleri her uçuşta Boeing 767-300ER'ye göre yüzde 4, 767-400'e göre de yüzde 7 daha düşük. A330’larda üç ayrı imalatçının motorlarını kullanılabiliyor.Karşıya geç dediler Sabiha Gökçen’e gittiTürk Hava Yolları bilet satış ofisinde fıkra gibi bir olay yaşandı. Geçtiğimiz günlerde Trabzon'a gitmek isteyen bir yolcu Atatürk Havalimanı İç Hatlar'daki THY bilet satış ofisine başvurdu. Adı açıklanmayan yolcu bir hastası olduğunu, mutlaka Trabzon'a hemen gitmesi gerektiğini söyleyerek bilet almak istedi. İstanbul-Trabzon uçağında hiç yer olmadığı ama Ankara bağlantılı seferde bir kişilik yer bulunduğunu öğrenince yolcu aktarmalı gitmeye razı oldu. Ankara aktarmalı uçuş için hemen bileti kesildi. Bileti kesen görevli uçağın kalkışına da kısa bir süre olduğu için yolcuya bileti verirken 'Hemen karşıya geçip işleminizi yaptırın' dedi.KOMİK BİR DURUMBilet satış görevlisinin 'karşı' dediği yer check-in kontuarlarıydı. Ama bunu yanlış anlayan yolcu hızla Atatürk Havalimanı İç Hatlar binasından çıkıp bir taksiye atladı. Ve doğruca karşı yakada Pendik-Kurtköy'deki Sabiha Gökçen Havalimanı'na gitti. Orada biletini gösterip uçağa binmek istediğini söyleyen yolcuya görevliler; 'Bu uçak buradan değil Atatürk Havalimanı’ndan kalkıyor. Ama şimdi kalkmıştır. Geç kaldınız.' dediler. Bunun üzerine Atatürk Havalimanı İç Hatları telefonla arayan yolcu neden kendisinin karşıya gönderildiğini sordu. Kısa bir araştırmadan sonra yolcunun 'Karşıya geçip işlemlerinizi yaptırın' sözünü yanlış anladığı ortaya çıktı.ANKARA’YA UÇTUFıkra gibi olay Atatürk Havalimanı'nda günün konusu haline geldi. Yanlışlıkla Sabiha Gökçen Havalimanı’na giden yolcu bir süre sonra geri geldi. Ve bir başka Ankara uçağı ile gitti. Yolcunun bağlantılı uçuşu kaçırması nedeniyle Ankara'dan sonra karayolu ile Trabzon'a gittiği sanılıyor.Singapur’da 1 Dolara otelSingapur Havayolları, 1 Eylül-31 Mart tarihleri arasında Kuala Lumpur hariç herhangi bir noktaya aktarmalı bilet alacak yolcularına '1 Dolara otel' kampanyası düzenliyor. Kampanyada üç yıldızlı A kategorisi otellerde ilk gece iki kişilik oda 1, tek kişilik oda ise 25 dolar. Dört yıldızlı B kategorisinde ise bu fiyat 8, 5 yıldızlı C kategorisinde de 18 dolar. 2'nci ve daha sonraki ekstra geceler için sabit fiyatlar iki kişilik odalarda sırasıyla 28, 38 ve 48 Dolar. Kampanyadan yararlanmak isteyen yolcular ayrıca ücretsiz alan-otel-alan transferlerinin yanı sıra Singapur gezi turları ve çeşitli parklara indirimli giriş imkanı da kazanıyorlar.Singapur Havayolları İstanbul-Singapur seferlerini Boeing 777-300 tipi uçaklarla haftada 4 gün karşılıklı olarak gerçekleştiriyor.