96 akademisyen hapishane konuÅŸtu

Marmara Ãœniversitesi Türkiyat AraÅŸtırma ve Uygulama Merkezi, Türkiye'de hapishanelerle ilgili ÅŸu ana kadar araÅŸtırma yapan tüm akademisyenleri bir araya getirdi. ‘‘Hapishaneler’’ baÅŸlığıyla 4-5 Aralık'ta düzenlenen sempozyumda 96 akademisyen hapishane konuÅŸtu.Tarihteki ilk cezalandırmalar borç ve alacak davalarından kaynaklanmış. Romalılarda mahkumlar hapis yatmaz, onun yerine ölene dek maden ocaklarında çalışırlarmış. Avusturya'da mahkumlar kürek cezası çekmeleri için denizci Cenevizliler'e ve Venedikliler'e satılırlarmış. Ä°lk modern cezaevi Amsterdam'da 1595'te küçük bir çocuÄŸun hapsedilmesi için kurulmuÅŸ. Küçük çocuk hırsızlık yüzünden aslında ölüm cezasına çarptırılacakken, bu cezanın çok ağır olduÄŸunu düşünen mahkeme heyeti belediyeden çocuÄŸu kapatmak için bir mekan istemiÅŸ. Tartışmalar bütün bir ülkeyi sarmış ve nihayetinde belediye, çocuÄŸu kapatmaları için bir manastırın küçük bir bölümünü tahsis etmiÅŸ. Ve böylece bir manastır ilk cezaevi haline gelmiÅŸ. Kadınlar için yine Amsterdam'da açılan ilk cezaevinin kapısında ise şöyle yazıyormuÅŸ: ‘‘Korkma, kötülüğe kötülükle karşılık vermeyeceÄŸim.’’Tarihçi Gültekin Yıldız, ‘‘F’’ tipi cezaevinin, Ä°ngilizcedeki ‘‘penitence’’ (tövbehane, ceza) kelimesinden geldiÄŸinden bahsederken, cezaevlerinin diplomatik soruna dönüştüğü tek yerin Osmanlı'dan bu yana sadece Türkiye olduÄŸunu anlattı. Osmanlı'da mahkumların çoÄŸu okuma-yazma bilmediÄŸinden hatıralarını kaleme alamadığı için, tarihçilerin Osmanlı hapishaneleriyle ilgili bilgisi sadece resmi belgelerle sınırlı.ESKÄ° SOVYETLER BÄ°RLİĞİ'NDE EN FAZLA DÖVMEYÄ° MAHKUMLAR YAPTIRIRDIÄ°lyas Kamalov'un yaptığı çalışma, eski Sovyetler BirliÄŸi'nde hapisteki mahkumların yaptırdıkları dövmeleri ve bunların taşıdığı anlamı ortaya koyuyor. Siyasi mahkumlar, vücutlarına kilide baÄŸlanmış bir kitap dövmesi yaptırırlardı. Kitap SSCB anayasasını temsil ediyordu. Bu dövmeyi yaptıranların kendilerini savunmalarına izin verilmemiÅŸti.Birçok mahkumun dövmesinde Hz. Ä°sa figürü vardı. Mahkum kendisini Hz. Ä°sa'yla karşılaÅŸtırıyordu. Dövme Tanrı'dan ümidini kesmediÄŸi anlamına geliyordu. Bu dövmelerin altında bazen, ‘‘Günahsız insan yoktur’’ yazardı.Ãœzerinde çıplak kadın bulunan dövmeler hem eski SSCB'de hem de Rusya'da asker ve mahkumlar arasında çok yaygın. SSCB'deki Müslüman mahkumların dövmelerinde bu kız bir kitapla birlikte görülürdü. Kitap, Kuran-ı Kerim'di. Onun üzerinde de tuÄŸ ve ay vardı. Omza apolet ÅŸeklinde yapılan dövmede kafatası dikkati çekerdi. Bu dövme asi mahkumları simgeliyor ve ÅŸu anlama geliyordu: ‘‘Beni ancak idam düzeltir. Günlük hayatı yaşıyorum, bu dünyaya acılar çekmek için geldim.’’ HAPÄ°SHANE KARÄ°KATÃœRLERÄ°Marmara Ãœniversitesi Türkiyat Bölümü'nde görevli Hilal Oytun Altun, hapishaneyle ilgili bulabildiÄŸi tüm karikatürleri topladı ve sempozyumda anlattı.Enine çizgili kıyafetli mahkum, yakaladığı fareye de enine çizgiler çiziyor. Madem hapistesin sen de tek tip giyinmelisin. Kendi koÅŸullarını kendinden güçsüz olana dayatma mantığını, o da fareye dayatıyor.Duvara çentik atılarak sayılan ÅŸey, bu sefer hapiste geçen günler deÄŸil, yataktan kaç kez düşüldüğü. Hapishane karikatürlerinde yataklar pek çoÄŸu duvara asılmış çıplak bir tahta kerevet olarak çiziliyor.1990-2000 ARASI ÇOCUK HÃœKÃœMLÃœ PROFÄ°LÄ°Cezaevlerinde yatanların yüzde 75'i, 14 ila 16 yaÅŸlarında. ÇoÄŸu babaları gibi, ilkokul mezunu veya okur yazar deÄŸil. Her yıl ortalama 560 çocuk hüküm giyiyor. Yüzde 97'si erkek.En fazla iÅŸledikleri suç hırsızlık, gasp, cinayet ve cinsel suçlar. Suç iÅŸleme nedenleri: Yüzde 55.8 aile içinde dövülme. Yüzde 51.9 aÅŸağılayıcı sözler. Yüzde 13.5 cinsel taciz. Yüzde 38.5 aç bırakılma. Yüzde 26.5 evden kovulma, eve kabul edilmeme.TÃœRKÄ°YE'DEKÄ° CEZAEVLERÄ°Türkiye'de 504 cezaevi var. 38 açık, 461 kapalı, üç çocuk islahevi, bir çocuk cezaevi, bir kadın ve çocuk cezaevi.Türkiye'deki tüm cezaevlerinde yatan hükümlü ve tutuklular 64.037 kiÅŸi. Bunların 32.045'i hükümlü, 31.992'si ise tutuklu.Adi suçluların sayısı 56.753, terör suçluları 6.196, mafya üyeliÄŸinden yatan suçluların sayısı ise 1.088.CEZAEVLERÄ°NDE DÄ°N EĞİTÄ°MÄ°Türk cezaevlerinde 1974'ten beri din adamları tarafından eÄŸitim veriliyor. KoÄŸuÅŸ başına haftada iki saat, müftü veya yüksek tahsilli vaizler tarafından eÄŸitim veriliyor. Müslüman olmayan mahkumlar, kendi dinlerinden bir din adamı talep edebiliyor. 411 personelden oluÅŸan din adamları, mahkumlara özellikle hurafelerden ve batıl inançlardan uzak durmaları ve suçlarından piÅŸmanlık duyup ders almaları telkininde bulunuyorlar. Mahkumlar ve din adamlarının en çok konuÅŸtukları konu sabır.Â