İSTANBUL/ERZURUM, DHA
Oluşturulma Tarihi: Aralık 25, 2004 01:52
Sarıkamış Faciası’nın 90’ıncı yılında, donarak hayatlarını kaybeden 90 bin şehidimizi, Genelkurmay Başkanı Org. Özkök’ün himayelerinde bugün anıyoruz.
Erzurum ve Kars Valilikleri,
Atatürk ve Kafkas Üniversiteleri, ile sivil toplum örgütlerinin katılacağı törenlerde, Allahüekber Dağları’nın çeşitli yerlerindeki şehitliklere kırmızı güller bırakılacak.
ENVER Paşa komutasındaki 90 bin askerin Allahüekber Dağları’nda donarak şehit düşmelerinin 90’ıncı yıldönümü nedeniyle Erzurum ve Sarıkamış’ta anma törenleri yapılıyor. Çeşitli yerlerde bulunan şehitliklere, 90 yıl önce ölen 90 bin fidan için kırmızı gül ve karanfiller bırakılacak. Etkinlikler Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök’ün himayelerinde gerçekleşecek. Erzurum, Kars valilikleri ile 9’uncu Kolordu, Atatürk ve Kafkas üniversiteleri ve sivil toplum örgütlerinin desteklediği ‘90’ıncı Yılda 90 Bin Şehit ve Gaziyi Anma Etkinlikleri’, bugün Atatürk Üniversitesi rektörlük binası önünde Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel bölümü öğrencilerinin yaptığı kardan heykellere kırmızı karanfil bırakılması ile başlanacak.
ANMA TRENİ
1914 yılında Kars Sarıkamış’ta kar altında donarak hayatını kaybeden 90 bin şehidi anmak için Haydarpaşa Garı’ndan dün sabah 08.00’de Doğu Ekspresi’yle hareket eden 50 kişi karanfil ve beyaz mendillerle uğurlandı. Sarıkamış Dayanışma Derneği Tören Düzenleme Komitesi Başkanı adına konuşan Prof. Dr. Bingür Sönmez, ‘Tarihimizde her zaman şehit denildiğinde Çanakkale Şehitleri akla geldi ve her zaman bu şekilde anıldı. Bizler ise Sarıkamış’ta yatan ve yattıkları yerler bile belli olmayan bu 90 bin şehidimizi anmak için böyle bir komite kurduk. Amacımız bunu gelenekselleştirmek ve Çanakkale Şehitlerimiz ile birlikte aynı isim altında anmaktır’ dedi. Prof. Dr. Bingür Sönmez, 90 yıl önce askerlerin Ulukışla’da trenden indikten sonra 42 gün yürüyerek Erzurum’daki birliklerine ulaştıklarını da söyledi.
9 KADIN
Sarıkamış’a dün Doğu Ekspresi’yle yola çıkanlara, bugün İstanbul’dan uçakla gidecek olanlar da katılacak. Sarıkamış’ta birleşen gruplar, Şişli Rotary Kulübü’nden elinde 10 gül bulunan 9 kadınla beraber şehitliğe geçecek. Kadınlar ellerindeki gülleri, ‘Donmuş Asker Anıtı’na bırakacaklar. Bu sırada Türk Hava Kurumu’ndan 8 paraşütçü uçaktan atlarken, 1 paraşütçü ‘Şehitler Ölmez’ pankartıyla yamaçtan havalanacak.
AYNI ROTA
Dedesini Sarıkamış Herakatı’nda kaybeden ünlü kalp cerrahı Prof. Dr. Bingür Sönmez ile ‘Kar Leoparı’ olarak tanınan Nasuh Mahruki’nin katılımı ile 26 Aralık pazar günü saat 06.00’da Erzurum’dan Sarıkamış’a hareket edilecek. Enver Paşa komutasındaki Türk ordusunun 90 yıl önce izlediği rotada olduğu gibi Pasinler - Horasan - Sarıkamış - Çatak - Kızılçubuk güzergahı izlenecek. Aynı gün saat 10.00’da Kızılçubuk Köyü’ne ulaşacak binlerce kişi, Çamurlutepe’ye tırmanacak.
Bu dağlar şehit yatağıTÜRK savaş tarihinde bir dramı simgeleyen harekat, 22 Aralık 1914’te başladı ve 5 Ocak 1915’te Türk askerinin yaşadığı faciayla sona erdi. Türk ordusu, doğuda 29 Ekim 1914’te Rus ordusuyla savaşa girdi. Başkomutan mevkiinde olan Enver Paşa, Ruslara göre Sarıkamış, Türklere göre Allahüekber harekatını başlattı. Plana göre 9’uncu Kolordu, Sarıkamış Dağları’nı, 10’uncu Kolordu ise Allahüekber Dağları’nı aşarak Rusları Sarıkamış’ta kuşatıp imha edecekti. Ama Enver Paşa komutasında 90 bin Türk askeri, yazlık kıyafetle çıktığı harekatta, Allahüekber Dağları’nda soğuktan dondu. Böylece Türk ordusu, Ruslarla savaşamadan, ‘General Kış’a yenik düştü.
Sarıkamış ağıdıSarıkamış’ta var maşın
Urus yığmuş ağır koşun
Bizim asker açık, çıplak
Dağlarda büyüdü kışın
Çadırlar dağa kuruldu
Hücum borusu vuruldu
Bir Sarıkamış uğruna
Doksan bir fidan kırıldı
AnonimOrduyu bırakıp İstanbul’a döndüSARIKAMIŞ’ta Rus ordusunu imhayı planlayan Enver Paşa, 22 Aralık 1914’te Erzurum’a gelerek harekatı başlattı. Enver Paşa, 5 Ocak 1915’te durumun iyice kötüye gittiğini görünce, ‘Ben İstanbul’a dönüyorum’ diyerek cepheden ayrıldı. Bardız’dan Erzurum’a kızakla dönerken bir Rus karakol birliği ile karşılaştı. Ancak Rus askerleri karşılaştıkları kişinin Enver Paşa olduğunu farketmedi. Hiç bir müdahaleyle karşılaşmayan Enver paşa, Erzurum’a ulaştığında, Sofya’da bulunan ateşemiliter Mustafa Kemal’i acilen Çanakkale’deki birliğe kumanda etmesi için görevlendirdi. Enver Paşa, Erzurum’dan otomobille Refahiye - Suşehri üzerinden İstanbul’a ulaştı.
Nere gittin Enver PaşaYaşa Padişahım yaşa
Kan bulaşmış çatık kaşa
Biz Urus’a esir düştük
Sebeb oldu Enver Paşa
Sarıkamış içi meşe
Urus yaktı hep ateşe
Bizi koydun eli bağlı
Nere gittin Enver Paşa
AnonimProf. Sönmez uğurladıSarıkamış’a giden şehit askerleri temsil eden 50 kişiyi Haydarpaşa Garı’nda uğurlayan ünlü kalp cerrahı Prof. Dr. Bingür Sönmez, beraberindeki 150 kişiyle birlikte bugün uçakla törenlere katılmak üzere yola çıkacak.