9 yıldır ‘harika çocuk’ çıkmadı

CHP Ankara Milletvekili Gülsün Bilgehan’ın Kültür ve Turizm Bakanı Günay’ın yanıtlaması üzerine verdiği soru önergesi, yasanın yıllardır işlemez halde olduğunu gözler önüne serdi. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Bilgehan’ın Harika Çocuk Yasası olarak bilinen Kanun’dan “AKP’nin iktidarda olduğu son 9 yılda kimler yararlanmıştır?” sorusuna, “15 Şubat 1956 tarihli ve 6660 sayılı ‘Güzel Sanatlarda Fevkalade İstidat Gösteren Çocukların Devlet Tarafından Yetiştirilmesi Hakkındaki Kanun’ kapsamında Bakanlığımız Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü kayıtlarında son 9 yıl içinde faydalanan bulunmamaktadır” yanıtını verdi.

Destekçisi İnönü’ydü

5245 sayılı Harika Çocuklar Yasası, 1948 yılında, “İdil Biret ve Suna Kan’ın Yabancı Memleketlere Müzik Tahsiline Gönderilmesine Dair Kanun” adıyla çıkarıldı. Yasanın çıkarılmasının en büyük destekçisi devrin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü oldu. Kanunun çıkmasından sonra yedi yaşındaki İdil Biret (piyano) ve 12 yaşındaki Suna Kan (keman), yasadan yararlanarak Fransa’ya gönderildi. Tüm masrafları 16 yaşına kadar devlet tarafından karşılandı.

Onay, Sermet ve Ada

Yasanın kapsamı 1956 yılında genişletildi. 6660 sayılı yeni yasanın adı ‘Güzel Sanatlarda Fevkalade İstidat Gösteren Çocukların Devlet Tarafından Yetiştirilmesi Hakkında Kanun’ oldu. Bu yasaya göre Güzel Sanatlar Müdürlüğü’ne bir dilekçe ile başvuran adaylar, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 10 kişilik bir komisyon tarafından imtihan edilecekler ve olağanüstü yetenekte oldukları saptanırsa yurtdışına gönderileceklerdi. Verda Erman, Gülsin Onay, Hüseyin Sermet, İsmail Aşan, Fuat Kent, Selman Ada, Ateş Pars bu yasadan yararlandılar. 1968’den sonra yasa işlemez hale geldi.

Özel Statü yönetmeliği

Yasanın işletilmemesi üzerine 1976’da özel yetenekli çocukların Devlet Konservatuarı’nda yoğun ve hızlı bir müzik eğitimi görmeleri için ‘özel statü’ yönetmeliği çıkartıldı. Bu statüde eğitim görüp konservatuvarın yüksek bölümünü bitiren bazı gençler çeşitli burslarla yurtdışına gönderildi. Özel statüden ilk yararlananlar Oya Ünler (piyano) ve Burçin Büke (piyano) oldu. 1986-1987’de özel statüden yararlanarak mezun olan Şölen Dikener (viyolonsel), Fazıl Say (piyano), Muhiddin Dürrüoğlu-Demiriz (piyano), Yeşim Alkaya (piyano), Çağlayan Ünal (viyolonsel), Ertan Torgul (keman), Özgür Balkız (keman) ve Çağıl Yücelen’in (keman) ardından yasa tekrar işlemez hale geldi. 1998’de yedi yaşında olan Emrecan Yavuz’un (piyano) adı, özel statüden yararlanan son ‘harika çocuk’ olarak geçiyor.