9 bin yıldır aynı

Dünyanın önemli arkeoloji alanlarından biri olan Çatalhöyük'te 17 yıldır devam eden kazı çalışmaları, günümüzden 9 bin yıl önce Neolitik döneme ait önemli bilgileri gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor.

İnsanoğlunun keçi ve koyunu ilk evcilleştirdiği, kap kacak yapmaya başladığı, birbirine bitişik ve kapıları çatısında bulunan 9 bin yıl önceki evlerin bulunduğu Çatalhöyük'teki yapılar, günümüzde Anadolu'nun kırsalında halen kullanılan kerpiç evlerle karşılaştırıldığında dikkat çekici benzerlikler göze çarpıyor.
Çatalhöyük'te 22 ülkeden 120'den fazla arkeolog ve uzmanla kazı ve araştırma çalışmalarını sürdüren Stanford Üniversitesi öğretim üyesi, Çatalhöyük Kazı Başkanı Prof. Dr. Ian Hodder, Anadolu'da, bu höyüğün yakınlarındaki köylerde insanların halen, 9 bin yıl önce yapılan kerpiç evlerin benzerlerinde yaşadıklarını söyledi.

ÇATALHÖYÜK'TEKİ KERPİÇ EVE ÇATIDAN GİRİLİYOR

Örneğin Çumra ilçesine bağlı Küçükköy'deki bugünkü tek ya da 2 katlı kerpiç evlerle Çatalhöyük'te tespit ettikleri evler arasında neredeyse tek farkın, “Çatalhöyük'teki evlere, o dönemde yırtıcı hayvanlara karşı çatıdaki kapılardan girilmesi” olduğunu anlatan Hodder, “Günümüzden 9 bin yıl önce burada yaklaşık 8 bin kişi yaşıyordu. Buraya yerleşen insanlar, birbirine bitişik, günümüzde olduğu gibi kalıplarla çıkartılan çamur ve ot karışımından kerpiçlerle yapılan evlerde oturuyorlardı. Çatalhöyük'te içinde ahşap sundurmalar ve direkler kullanılan 2 katlı kerpiç evler de tespit ettik” dedi.

Hodder, sağlam yapılan kerpiç evlerin aslında son derece güvenli ve sağlıklı olduğunu, İngiltere'de batıda, sağlığını ön planda tutan kişilerin kerpiç ve ahşap unsurlar kullanılan evleri tercih etmeye başladığını söyledi.

KERPİÇ KÖTÜ DEĞİL, MEVCUTLAR KÖTÜ YAPILANLAR

İnşaat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Ali Çınar ise çamurun samanla karıştırılarak kalıplara dökülmesiyle elde edilen kerpicin, ucuz olması ve kolayca inşa edilebilmesi nedeniyle özellikle kırsal kesimde tercih edildiğini söyledi.

Konya kent merkezinde, tarihi özelliği de olan son derece sağlam kerpiç evler de bulunduğunu ifade eden Çınar, şunları kaydetti:
“Kerpiç ev, Anadolu'nun bir gerçeğidir. Kırsal kesimde bugün halen yoğun şekilde kerpiç ya da kerpiç, taş ve ahşabın birlikte kullanıldığı yığma kargir evler vardır. Kırsaldaki bu kerpiç evler usta marifetiyle yapılıyor. Yoksa kerpiç değil, kerpicin uygun şekilde kullanılmaması tehlikeli. Son depremde yıkılan evler gibi Anadolu'nun kırsalındaki kerpiç evler, tabi ki depreme karşı çok dirençli değildir. Bu evlerde taşıyıcılar sadece duvardır. Anadolu'daki bu evleri toptan yıkıp hemen yenisini yapamayacağımıza göre; yerel yönetimler, uzmanlarla irtibata geçip, özellikle deprem bölgelerinde riskli yapıları tespit edip önlem almalıdır.”