87 maddelik paket

87 maddelik tasarıda idari yargıda revizyonla, özel yetkili savcılara karargâhta doğrudan arama yetkisi, medyaya tape, ses ve görüntü yayınlama izni veriliyor. Tasarıyla, Ergenekon davasına yönelik sözleri nedeniyle hakkında fezleke hazırlanan CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu gibi, düşünce açıklama yöntemiyle işlenen suçlara şartlı af getirildi. Tasarı özetle şöyle:

Reformla hayatımızda neler değişecek / Foto Analiz

Arama yetkisi

CMK 251’deki ‘TSK kıt’a, karargâh ve kurumlarından istemde bulunulması halinde istem, yetkili amirlikçe değerlendirilerek yerine getirilebilir’ şeklindeki 8. maddesi kaldırıldı. Mevcut uygulamada, özel yetkili savcı soruşturması sırasında askeri bölgede arama gibi işlemler komutan iznine bağlıydı. Madde kaldırıldı. Böylece özel yetkili savcı, askeri bölgede ilgili komutan iznine gerek duymadan arama yaptırabilecek.

Fezlekeden hapis yok

Kılıçdaroğlu’na Ergenekon davasına ilişkin açıklamaları nedeniyle “Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüsten” fezleke hazırlanan TCK’nın 288’inci maddesi yeniden düzenlendi. Tasarı ile 1-3 yıl hapis cezası kaldırıldı. Bu suça artık 50 günden az olmamak üzere adli para cezası verilecek.

Aftan da yararlanacak

Geçici maddeyle de 31 Aralık 2011’den önce basın yoluyla ya da sair düşünce açıklama yöntemiyle işlenen suçlardan dolayı şartlı af getirildi. Tasarı bu haliyle yasalaşırsa, Kılıçdaroğlu’nun dokunulmazlığı kalksa veya bir sonraki dönemde seçilemese bile fezlekesine konu olan konuşması 31 Aralık 2011’den önce olduğu için hakkında dava açılması 5 yıllığına ertelenecek.

Medyaya tape izni

Tasarı ile “Haberleşmenin gizliliğinin ihlali”, “özel hayatın gizliliğini ihlal” “Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması” suçlarına ilişkin cezalar artırıldı. Medyaya görüntü, ses ve tapeleri yayınlama izni geldi. İddianameye giren iletişim tapelerini, ses ve görüntüleri yayınlamak artık ihlal suçunu oluşturmayacak. Bu tip tapelerin yayınının suç olmasını engellemek için kişilerin “rızası olmaksızın” ibaresinden sonra “hukuka aykırı olarak” haberleşme ihlalinin suç olacağı eklendi.

İnternete düşen tape

Örneğin 2 kişi arasındaki konuşma bir internet sitesine düştüğünde gazeteci bunu “haber yapma sınırı” içinde haberleştirip yayınlayabilecek. Soruşturma ve kovuşturma işlemlerinin haber verme sınırları aşılmaksızın haber konusu yapılması da artık suç sayılmayacağı belirtildi.

Cezalar katlandı

Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimseye “6 ay-2 yıl hapis veya adli para cezası” yerine 1-3 yıl hapis cezası veya adli para cezası verilecek. Bu haberleşme içeriklerini kaydeden kişiye verilecek ceza bir kat artırılacak 2-6 yıl uygulanacak.

Telekulağa 5 yıl

Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve dört bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.

Özel hayata 5 yıl

Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kişiye 6 aydan 2 yıla kadar hapis yerine 1 yıldan 3 yıla kadar hapis verilecek. Ceza bir kat artırılabilecek. Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak, ifşa eden kişiye 1-3 yıl yerine 2-5 yıl hapis verilecek.

Davalar azaltıldı

Danıştay’a ilk derece mahkemesi olarak açılan davalar azaltıldı. Bankacılık Elektronik Haberleşme Kanunu, Elektrik Piyasası Kanunu, Şeker Kanunu, Doğal Gaz Piyasası Kanunu, Petrol Piyasası Kanunu kapsamında, kurullarca verilen idari yaptırım kararlarına karşı idare mahkemesinde dava açılacak. Danıştay ve idare mahkemeleri kural olarak idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra yürütmeyi durdurma kararı verecek.

Geçici durdurma

Yürütmenin durdurulması talebinin yerinde olmadığı dilekçe ve eklerden anlaşılırsa, idarenin savunması bile alınmadan talep reddedilebilecek. Ancak, yıkım ve sınır dışı etme gibi uygulanmakla etkisi tükenecek nitelikteki idari işlemler bakımından savunma alındıktan sonra yeniden bir karar verilinceye kadar “geçici olarak yürütmenin durdurulması” verilebilecek. Ayni hukuki sebeplere dayanılarak ikinci kez yürütmeyi durdurma istenemeyecek.

Bir üye ile düzeltme

Karar düzeltme başvurusu doğrudan daire, kurul ve mahkemece değil, bir üye tarafından incelenecek. Üye onay verirse karar düzeltme talebi incelenecek. Üye talebin reddine de doğrudan karar verebilecek.

Terörde çağrı işyerine

Terör soruşturmasında görev alan kamu görevlilerinin soruşturma veya kovuşturma aşamasında dinlenilmesi gerektiğinde işyerine çağrı kağıdı gönderilecek. Kolluk tarafından düzenlenen tutanaklara ilgili görevlilerin açık kimlikleri yerine sadece sicil numaraları yazılacak.

Aday almada sınır

İdari yargı adaylığına, hukuk fakültesinden mezun olanlar dışından alınacak adaylar için var olan aday sayısının yüzde 20’sini geçememe şeklindeki kanuni sınırlama da kalktı. Bu düzenlemeye, idari yargıdaki, hakim ve savcı eksikliğinin daha kısa sürede giderilebilmesi gerekçe gösterildi.