8 kişi 'vurdumduymazlık' kurbanı
Güncelleme Tarihi:
Işıl ARSLAN- Serhat TEZCAN/BURSA, (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Eylül 16, 2009 17:54
Bursa’da 8 kişinin öldüğü hastane yangını ile ilgili hazırlanan rapor tamamlandı.
BURSA Şevket Yılmaz Devlet Hastanesi’nde 8 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan yangının ardından Türkiye Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği (TMMOB) Bursa İl Koordinasyon Kurulu’nun (İKK) başlattığı teknik inceleme ve değerlendirme raporu tamamlandı. Bursa Valiliği’ne sunulacak raporda, hastanenin 27 maddelik eksikliği tespit edildi. Bursa İKK Sözcüsü ve Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Erdal Aktuğ, yangın öncesinde alınması gereken önlemler için ciddi bir çalışma içinde olunmadığını belirterek, çıkış nedeni ne olursa olsun ‘vurdumduymazlığın’ can ve mal kaybına neden olduğunu söyledi.
Şevket Yılmaz Devlet Hastanesi’nin Radyoloji ünitesinde geçen 26 Mayıs’ta meydana gelen yangında, genel yoğun bakım ünitesinde tedavi gören 8 kişi yaşamlarını yitirmişti. Yangın sırasında başka hastaneye sevk edilen yoğunbakım hastalarında 1 kişi daha kurtarılamamıştı. Olayın ardından 3 ayı aşkın süre geçmesine rağmen adli tıp raporu henüz açıklanmazken; TMMOB Bursa İl Koordinasyon Kurulu, başlattığı teknik incelemeyi tamamladı. Kurul sözcüsü ve Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Erdal Aktuğ, bugün oda binasında düzenlediği toplantıda teknik inceleme ve değerlendirme raporunu açıkladı. TMMOB tarafından oluşturulan teknik heyetin, yangının çıktığı 2'nci bodrum kattan çatıya kadar yaptıkları incelemede 27 eksiklik belirlediklerini söyledi.
Yangının çıkış nedeni ne olursa olsun vurdumduymazlığın can ve mal kaybına neden olduğunu” öne süren Aktuğ, “Kısacası toplumsal bilinç oluşmamıştır. Zararları önlemenin ve azaltmanın ilk yolu, yangına neden olabilecek riskleri ortadan kaldırmaktır. Yapılan incelemeler göstermektedir ki yangın güvenlik önlemlerinin alınması yangını söndürmekten daha ucuzdur. Yani önlemek, ödemekten daha kolay ve daha ucuzdur” dedi.
Aktuğ, TMMOB’un tespit ettiği 27 maddelik eksikleri şöyle sıraladı:
1- Hastanenin yangın çıkan bölümünde, mimari projeye uygun olmayan mekanlar ve fonksiyonlar, sonradan oluşturulmuştur. Söz konusu değişikliklerin getirdiği mekanik ve elektrik tesisat değişiklikleri proje üzerinde yapılmamıştır.
2- ‘Kat alanı 200 metrekareyi aşan huzurevleri, hastaneler, kreşler, ana ve ilkokullar gibi can güvenliği açısından önem arz eden binalarda kat alanı bin 250 metrekareyi aşmayacak yangın kompartımanları teşkil edilecektir’ denilmektedir. Ancak hastanenin bloklar arasında yangın ve duman yayımını engellemek amacıyla ‘Yangın kompartımanları ve önleyiciler’ yapılmamıştır.
3- Kablo bacasında katlar arasında, alev ve dumanı engelleyecek veya geciktirecek ‘yangın şiltesi’, ‘yangın şapı’ bulunmamaktadır.
4- Yangın yönetmeliğindeki Ek-1’e uygun yapı malzemelerinin de yapıda kullanılmadığı gözlenmektedir.
5- Hastanede ‘yangın algılama sistemi’ bulunmakta, ancak çalışmamaktadır.
6- Mevcut elektrik tesisatının dizaynında kullanılan kablolar, halojen free (halojenden arındırılmış) değildir.
7- Yoğun bakım ve yeni doğan ünitesinde pozitif basınç oluşturacak havalandırma tesisatının çalışması gerekmektedir.
8- Kablo bacası, doğrudan çıkış eksenli yerine, zemin katta 90 derecelik iki dirsekle yatayda uzatılmış ve U formu verilerek tekrar yükseltilmiştir. Kablo bacasının zemin katta aksı kaydırılarak, dikey sürekliliği bozulmuştur.
9-Kablo bacasını müdahale kapakları yangına dayanıksız malzemeden yapılmış ve yoğun bakım ünitesine açılacak şekilde yanlış konumlandırılmıştır.
10- Mimari, statik, elektrik, yangın ve mekanik tesisat projeleri, ilgili meslek odalarının mesleki denetimlerinden geçirilmemiştir.
11- Bu tür kompleks ve teknolojik binalarda, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile işletme güvenliği kapsamında, ilgili mühendislerin tam gün süreli istihdamları sağlanmalıdır.
12- Su, elektrik, ısıtma ve havalandırma v.b. tesisatın yangın bölmesinden geçmesi durumunda, bölgede yangın dayanımına azaltmayacak ve denenmiş, uygun detaylar kullanılması gerekmektedir. Ancak buna rağmen hastanede 165 x 65 santimetre ölçütlerindeki kablo bacasından elektrik tesisatı ve yanmayı hızlandıran oksijen gazı gibi yakıcı gazların hatları geçirilmiştir.
13- Projeler, diğer yasal düzenlemeler yanında, yangın güvenliği açısından yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değilse binaya ‘yapı ruhsatı’ verilmez. 18.04.2003 tarihli kısmi geçici kabul C bölümü Elektrik Tesisatı işleri 2. maddesindeki ‘hastane binası kaçak yapı statüsünde olduğundan imar inşaat izni ruhsatı alınmadığı için asansör işletme ruhsatının iptalinin söz konusu olacağı, bu konunun mahkemeye intikal ettiği ve henüz karara bağlanmadığı, bu kararın arkasından otoparktaki asansörün işletme ruhsatı alınmasından sonra devreye alınmasıö ibaresi yer almakta ancak 25.12.2004 tarihinde yapılan kesin kabulde ve daha sonra bu konunun gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda açıklık getirilmemiştir.
14- Acil durum yönergeleri ve planlaması yapılmamıştır.
15- Elektrik tesisatında topraklama yönetmeliğine uyulmamış IT sistem kullanılmamıştır.
16- Kamuya açık ve özel binalarda mutlaka ticari kaygı gütmeyen ve bağımsız TMMOB’a bağlı ilgili Odalarınca, yılda bir kez denetimlerin yapılması gerekmektedir.
17- Hastanenin yangın merdiveninin kapalı olduğu gözlemlenmiştir.
18- Yangın ihbar santralinin devre dışı bırakıldığı ve yangın santrali yedek besleme akülerinin boş olduğu görülmüştür.
19- Yangın algılama ihbar sistemlerinin en can alıcı noktası periyodik bakımlarının düzenli yapılıyor olması, sistemin işletilmesi için periyodik bakım anlaşmasının gerekliliğidir. Geçici kabulü 18.04.2003’de, kesin kabulü 25.01.2004’de yapılan hastane kayıtları incelendiğinde, yangın algılama sisteminin kurulduğu günden başlayarak sık sık arızalandığı anlaşılmaktadır. Sitemin kurulduğu günden yangın çıktığı ana ve hatta şu ana kadar sağılıklı bir performans göstermediği açıktır.
20- Ana dağıtım panosunda bulunan şalterlerin üzerindeki 300 mili amper eşikli kaçak akım röleleri devre dışı bırakılmıştır. Elektrik iç tesisleri yönetmeliğine ilgili maddesi gereğince bunların devrede olması gerekirdi. Bundan dolayı çıkan yangında kaçak akım röleleri görev yapmadığı için şalterleri devre dışı bırakarak elektriğin kesilmesini sağlamamış, böylece yangının büyümesine neden olmuştur.
21- Yangın hidrant sistemi yoktur. Havalandırma yerleşiminde hatalı bir planlama vardır.
22- Yangın depolarında, yandın hattında 7 bar basınç sağlanmalıdır.
23- Mevcut asansörlerde havalandırma uygun olmayıp, acil duruma uygun değildir.
24- Bodrum kattaki otoparkta havalandırma yetersiz olup, sakıncalıdır. Tavan kodu düşük olup, içeride egzoz gazları tehlikeli biçimde birikmektedir.
25- Binada duman tahliye sistemi yoktur.
26- Yapı üretiminde yar alan mal sahipleri, işveren ve işveren temsilcileri, tasarım ekibi, mimar, mühendisler, yapı denetim kuruluşları, müteahhitler, imalatçılar ve danışmanlar, yönetmelik hükümlerine uyulmaması nedeniyle oluşan yangın hasarlarından kusurlu oranında sorumlu tutulmalıdır.
27- Hastanenin ilgili eksikliklerinin revize edilmesi gerekmektedir.
Şevket Yılmaz Devlet Hastanesi’nin Radyoloji ünitesinde geçen 26 Mayıs’ta meydana gelen yangında, genel yoğun bakım ünitesinde tedavi gören 8 kişi yaşamlarını yitirmişti. Yangın sırasında başka hastaneye sevk edilen yoğunbakım hastalarında 1 kişi daha kurtarılamamıştı. Olayın ardından 3 ayı aşkın süre geçmesine rağmen adli tıp raporu henüz açıklanmazken; TMMOB Bursa İl Koordinasyon Kurulu, başlattığı teknik incelemeyi tamamladı. Kurul sözcüsü ve Elektrik Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Erdal Aktuğ, bugün oda binasında düzenlediği toplantıda teknik inceleme ve değerlendirme raporunu açıkladı. TMMOB tarafından oluşturulan teknik heyetin, yangının çıktığı 2'nci bodrum kattan çatıya kadar yaptıkları incelemede 27 eksiklik belirlediklerini söyledi.
Yangının çıkış nedeni ne olursa olsun vurdumduymazlığın can ve mal kaybına neden olduğunu” öne süren Aktuğ, “Kısacası toplumsal bilinç oluşmamıştır. Zararları önlemenin ve azaltmanın ilk yolu, yangına neden olabilecek riskleri ortadan kaldırmaktır. Yapılan incelemeler göstermektedir ki yangın güvenlik önlemlerinin alınması yangını söndürmekten daha ucuzdur. Yani önlemek, ödemekten daha kolay ve daha ucuzdur” dedi.
Aktuğ, TMMOB’un tespit ettiği 27 maddelik eksikleri şöyle sıraladı:
1- Hastanenin yangın çıkan bölümünde, mimari projeye uygun olmayan mekanlar ve fonksiyonlar, sonradan oluşturulmuştur. Söz konusu değişikliklerin getirdiği mekanik ve elektrik tesisat değişiklikleri proje üzerinde yapılmamıştır.
2- ‘Kat alanı 200 metrekareyi aşan huzurevleri, hastaneler, kreşler, ana ve ilkokullar gibi can güvenliği açısından önem arz eden binalarda kat alanı bin 250 metrekareyi aşmayacak yangın kompartımanları teşkil edilecektir’ denilmektedir. Ancak hastanenin bloklar arasında yangın ve duman yayımını engellemek amacıyla ‘Yangın kompartımanları ve önleyiciler’ yapılmamıştır.
3- Kablo bacasında katlar arasında, alev ve dumanı engelleyecek veya geciktirecek ‘yangın şiltesi’, ‘yangın şapı’ bulunmamaktadır.
4- Yangın yönetmeliğindeki Ek-1’e uygun yapı malzemelerinin de yapıda kullanılmadığı gözlenmektedir.
5- Hastanede ‘yangın algılama sistemi’ bulunmakta, ancak çalışmamaktadır.
6- Mevcut elektrik tesisatının dizaynında kullanılan kablolar, halojen free (halojenden arındırılmış) değildir.
7- Yoğun bakım ve yeni doğan ünitesinde pozitif basınç oluşturacak havalandırma tesisatının çalışması gerekmektedir.
8- Kablo bacası, doğrudan çıkış eksenli yerine, zemin katta 90 derecelik iki dirsekle yatayda uzatılmış ve U formu verilerek tekrar yükseltilmiştir. Kablo bacasının zemin katta aksı kaydırılarak, dikey sürekliliği bozulmuştur.
9-Kablo bacasını müdahale kapakları yangına dayanıksız malzemeden yapılmış ve yoğun bakım ünitesine açılacak şekilde yanlış konumlandırılmıştır.
10- Mimari, statik, elektrik, yangın ve mekanik tesisat projeleri, ilgili meslek odalarının mesleki denetimlerinden geçirilmemiştir.
11- Bu tür kompleks ve teknolojik binalarda, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile işletme güvenliği kapsamında, ilgili mühendislerin tam gün süreli istihdamları sağlanmalıdır.
12- Su, elektrik, ısıtma ve havalandırma v.b. tesisatın yangın bölmesinden geçmesi durumunda, bölgede yangın dayanımına azaltmayacak ve denenmiş, uygun detaylar kullanılması gerekmektedir. Ancak buna rağmen hastanede 165 x 65 santimetre ölçütlerindeki kablo bacasından elektrik tesisatı ve yanmayı hızlandıran oksijen gazı gibi yakıcı gazların hatları geçirilmiştir.
13- Projeler, diğer yasal düzenlemeler yanında, yangın güvenliği açısından yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değilse binaya ‘yapı ruhsatı’ verilmez. 18.04.2003 tarihli kısmi geçici kabul C bölümü Elektrik Tesisatı işleri 2. maddesindeki ‘hastane binası kaçak yapı statüsünde olduğundan imar inşaat izni ruhsatı alınmadığı için asansör işletme ruhsatının iptalinin söz konusu olacağı, bu konunun mahkemeye intikal ettiği ve henüz karara bağlanmadığı, bu kararın arkasından otoparktaki asansörün işletme ruhsatı alınmasından sonra devreye alınmasıö ibaresi yer almakta ancak 25.12.2004 tarihinde yapılan kesin kabulde ve daha sonra bu konunun gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda açıklık getirilmemiştir.
14- Acil durum yönergeleri ve planlaması yapılmamıştır.
15- Elektrik tesisatında topraklama yönetmeliğine uyulmamış IT sistem kullanılmamıştır.
16- Kamuya açık ve özel binalarda mutlaka ticari kaygı gütmeyen ve bağımsız TMMOB’a bağlı ilgili Odalarınca, yılda bir kez denetimlerin yapılması gerekmektedir.
17- Hastanenin yangın merdiveninin kapalı olduğu gözlemlenmiştir.
18- Yangın ihbar santralinin devre dışı bırakıldığı ve yangın santrali yedek besleme akülerinin boş olduğu görülmüştür.
19- Yangın algılama ihbar sistemlerinin en can alıcı noktası periyodik bakımlarının düzenli yapılıyor olması, sistemin işletilmesi için periyodik bakım anlaşmasının gerekliliğidir. Geçici kabulü 18.04.2003’de, kesin kabulü 25.01.2004’de yapılan hastane kayıtları incelendiğinde, yangın algılama sisteminin kurulduğu günden başlayarak sık sık arızalandığı anlaşılmaktadır. Sitemin kurulduğu günden yangın çıktığı ana ve hatta şu ana kadar sağılıklı bir performans göstermediği açıktır.
20- Ana dağıtım panosunda bulunan şalterlerin üzerindeki 300 mili amper eşikli kaçak akım röleleri devre dışı bırakılmıştır. Elektrik iç tesisleri yönetmeliğine ilgili maddesi gereğince bunların devrede olması gerekirdi. Bundan dolayı çıkan yangında kaçak akım röleleri görev yapmadığı için şalterleri devre dışı bırakarak elektriğin kesilmesini sağlamamış, böylece yangının büyümesine neden olmuştur.
21- Yangın hidrant sistemi yoktur. Havalandırma yerleşiminde hatalı bir planlama vardır.
22- Yangın depolarında, yandın hattında 7 bar basınç sağlanmalıdır.
23- Mevcut asansörlerde havalandırma uygun olmayıp, acil duruma uygun değildir.
24- Bodrum kattaki otoparkta havalandırma yetersiz olup, sakıncalıdır. Tavan kodu düşük olup, içeride egzoz gazları tehlikeli biçimde birikmektedir.
25- Binada duman tahliye sistemi yoktur.
26- Yapı üretiminde yar alan mal sahipleri, işveren ve işveren temsilcileri, tasarım ekibi, mimar, mühendisler, yapı denetim kuruluşları, müteahhitler, imalatçılar ve danışmanlar, yönetmelik hükümlerine uyulmaması nedeniyle oluşan yangın hasarlarından kusurlu oranında sorumlu tutulmalıdır.
27- Hastanenin ilgili eksikliklerinin revize edilmesi gerekmektedir.