75’inde emeklilik

Geçen yıldan beri yeniden ortaklık eden CDU/CSU ve SPD, emeklilik sigortalarına 45 yıl prim ödeyenlere 63 yaşında hiçbir ücret kaybı olmadan erken emekli olma yolunu açtı.

SPD’nin ağırlığını koymasıyla bu yolun açılması, Almanya’da yeni bir tartışma başlattı.
Sendikalar 63’ünde erken emekliliğe tam destek verirken, çeşitli çevreler gelecek nesillerin bu yükün altından kalkamayacağına dikkat çekerek itiraz etti.
Almanya’da bu tartışmalar devam ederken Türkiye’yi düşündüm.
Benim ortaokul ve lise arkadaşlarımdan çoğu bundan yıllar önce emekli oldu.
Çünkü o dönemdeki uygulamaya göre, 20 yıl çalışan kadınlar, 25 yıl çalışan erkekler emekli olabiliyordu.
Yani 18’inde işe başlayan bir bayan öğretmen 38 yaşında, aynı yaşta işe başlayan bir erkek meslektaşı da 43 yaşında emekli olabiliyordu.
Hem de en verimli çağlarında...
Ama yasalar buna imkan kılıyordu...
Bu uygulama 1999 yılına kadar devam etti.
Daha sonraki yıllarda emeklilik yaşı kadınlarda 58’e, erkeklerde 60’a yükseltildi.
2035 yılı itibariyle de 2048 yılına kadar kademeli olarak erkek kadın ayırımı yapılmaksızın emeklilik yaşının 65’e yükseltilmesi karara bağlandı.

Evet, Almanya’da emeklilik yaşıyla ilgili tartışmalar devam ederken İsveç Başbakanı John Fredrik Reinfeldt, ülkesinde emeklilik yaşının 75’e yükseltilmesini gündeme getirdi.
Tabii bu öneriye çeşitli çevrelerden tepki geldi...
Reinfeld’in bu önerisini mezarda emeklilik olarak değerlendirenler bile oldu...
Hangi ülkede olursa olsun, emeklilik yaşının yükseltilmesine farklı kesimlerden tepkiler gelecektir.
Ancak dünya genelinde yaşam süresi ortalamasındaki artış göz önünde bulundurulduğunda, emeklilik yaşının artırılmasının kaçınılmaz olacağı da kesindir.
Yapılan araştırmalara göre, Almanya’da ortalama yaşam beklentisi kadınlarda 83.3, erkeklerde 78.6’dır.
Türkiye’de ortalama yaşam beklentisi kadınlarda 78, erkeklerde 71’dir.
Almanya’daki 80.7 milyon kişinin yüzde 21’ini şu anda 65 yaşın üstündekiler oluşturmaktadır.
Japonya’da ise 65 yaşın üstündekilerin toplam nüfustaki oranı yüzde 24’ü geçmektedir.
Yani her 4 Japon’dan biri 65 yaşın üzerindedir.
Çin’de 2030 yılında emekli sayısının çocuk sayısından daha fazla olacağından hareket edilmektedir.

İnsan ömrünün uzaması tabii çok olumlu gelişmedir...
Sevindiricidir de...
Ama emeklilerin finansmanı için bu gelişmeler ışığında bazı önlemlerin şimdiden alınması da kaçınılmazdır.
İşte o yüzden İsveç Başbakanı’nın önerisine çeşitli kesimler tepki gösterse de, Avustralya’da emeklilik yaşının 2035 yılı itibariyle 70’e yükseltilmesi şimdiden karara bağlanmıştır.
Yani 1965 yılından sonra doğanlar, Avustralya’da ancak 70’inde emekli olabileceklerdir.
Zaten Norveç başta olmak üzere bazı ülkelerde şimdiden esnek emeklilik yasal olarak uygulanmaktadır.
Norveç’te emeklilik yaşı 67 olduğu halde isteyen 62’sinde ücret kaybı olmadan emekli olabilmekte, isteyen de 75’ine kadar çalışıp emekli aylığını yükseltme imkanı bulmaktadır.
Norveç’te ortalama emeklilik yaşı kadınlarda 67, erkeklerde de 64.7’dir.
Danimarka emeklilik yaşını 2017 yılı itibariyle 67’ye, İngiltere de 2044 yılı itibariyle 68’e yükseltmeyi hedefliyor.
Daha önceki yıllarda ve şu an çalışan insanlar, genç nesillerin geleceği için zor koşullar altında yoğun çaba göstermişlerdir.
Bu inkar edilemez...
Ancak önümüzdeki dönemlerde nesillerarası sürtüşmenin engellenmesi için şimdiden bazı önlemler, hatta radikal kararlar alınması da kaçınılmazdır.