OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 05, 2000 00:00
72. OSCAR ÖDÜLLERİ Bu yıl Oscarlar 72. defa sahiplerini buldu. Bu yılki Oscarlarda bir sürpriz yaşanmadı. Golden Globe'un bir kopyası gibiydi ödül dağıtımı. Yıllardır süregelen gelenek de bozulmadı ve tek bir
film tüm önemli ödülleri topladı: "Amerikan Güzeli". HEYKELİN SİHRİOscar ödüllü sanatçılar artık daha bir ünlü. Birbiri ardına alacakları film teklifleri ile de daha bir zengin olacaklar. Tüm yönetmenler ve film stüdyoları onlarla çalışmak için kapılarını aşındıracak. Ne de olsa kariyerlerinde ulaşabilecekleri en yüksek noktaya ulaşmışlar. Ama ödülü her kucaklayan o kadar da mutlu olmayabiliyor…KAZANANLAR VE KAYBEDENLERHer sinema sanatçısının hayali, bir gün o parlak heykelciği kucaklamak. Çünkü o, sinemada ulaşılabilecek en yüksek nokta. Ondan daha yukarıda bir nokta yok. Pekiyi, her yukarı çıkan, aşağı inmek zorundadır diyen kural, bu ödülü kazanan sanatçılar için de geçerli mi? Genellikle evet.Örneğin Mira Sorvino… 1995'te "Mighty Aphrodite" ile Oscar alan sanatçı bundan sonra son derece banal, sıradan rollerde oynadı hep. Artık adı sıkça hatırlanan biri değil. Bu satırların okurları arasından bile "Kim bu Mira Sorvino" diye soranlar çıkabilir hatta!! Herkes bir Jodie Foster ya da Tom Hanks olmayabiliyor…Cuba Gooding Jr. 1996 yılında Jerry Maguire ile Oscar almıştı. Bundan sonra da bir fiyaskoyla sonuçlanan "What Dreams May Come" adında sıradan bir filmde oynadı. Sonra da hemen unutulan "Chill Factor" adlı çalışmada yer aldı. Şimdilerde o da "mazide bir yaprak"tan başka bir şey değil.Nicholas Cage de ödülü aldıktan sonra, oynadığı rollere dikkat etmeyen, sadece alacağı ücreti düşünen bir aktöre dönüşünce kariyerini zedeledi. Hatta yakın arkadaşı Sean Penn tarafından kendini satmakla bile suçlandı.Para, Ben Kingsley'in kariyerinde de belirleyici oldu. "Gandhi"nin unutulmaz yıldızı konu hakkında açık konuşuyor ve "Hesaplarımı dengelemem lazım. Eğer sanatsal bir filmde oynama fırsatı bulamıyorsam milyon Dolarlık filmlerde oynamalıyım" diyordu. Robin Williams bile "Good Will Hunting" ile ödül kazanmasının ardından ticari ve sanatsal açıdan başarısız, çerez düzeyini aşamayan "What Dreams May Come", "Jakob the Liar" gibi filmlerde oynadı. Sadece "Patch Adams" adlı filmi ticari açıdan başarı getiren bir çalışma olabildi. OSCAR ÖDÜLÜ KAZANAN ERKEKLERDE YAŞ ORTALAMASI YÜKSELİRKEN KADINLARDA AZALIYORİstatistikler, geçtiğimiz 25 yılda Oscar alan kadın oyuncuların yaş ortalamasının 40.3, erkeklerin ise 45.6 olduğunu ortaya koyuyor. Yani arada 5 senelik bir fark var. Bu fark yardımcı nitelikteki ödüllerde 41.8 ve 51.9'luk ortalamalarla 10 seneye kadar çıkıyor. Geçen seneki ödül dağıtımında "Central Station" adlı filmin 70'lik aktristi Fernanda Montenegro, 25'lik Gwyneth Paltrow'un sadece genç ve güzel olduğu için ödüllendirildiğini söyleyerek sitem etmişti.Erkeklerle kadınlar arasındaki yaş farkı her kategoride karşımıza çıkıyor. En İyi Oyuncu dalında erkeklerin yaş ortalaması 45.6 iken kadınlarda 38.8. En İyi Yardımcı Oyuncu kategorisinde erkekler 48.1, kadınlar 39.9 yaş ortalamasına sahipler. Aynı fark Emmy ve Grammy'lerde de görülebiliyor.Neden acaba kadınlar başarıyı erkeklerden daha erken yakalıyorlar?..OSCARLARI KİM İZLEDİAslında Oscar Ödül Töreni dünyanın dört bir tarafında yayınlansa bile izleyici rakamlarının ilan edildiği kadar yüksek olduğuna dair şüpheler var.Avrupa'daki 36 ülkeden 32'si töreni yayınladı. Sadece Arnavutluk, Andorra, Lihtenştayn töreni yayınlamadılar. Golden Globe ise Avrupa'da sorunlar yaşadı naklen yayın konusunda... 38 ülkelik piyasanın sadece 18'inde kendini gösterebildi GG. Ancak GG ödül töreni başka yerlerde Oscarlardan daha şanslıydı. Özellikle Latin Amerika ve Asya'da. GG ödül töreni 12 Güney Amerika ülkesinin tamamında, 7 Orta Amerika ülkesinin tamamında ve 36 Asya ülkesinin 32'sinde yayınlanma şansı buldu.Afrika'da ise Afrika Birliği'ndeki 53 ülkeden 34'ünde Golden Globe, 21 tanesinde ise Oscarlar yayınlanma şansı bulabildi. Geçen sene Oscar töreni 143 ülkede yayınlanmıştı. Bu yılsa bu rakam 130'a düştü. İnsanların Oscarlara ilgisi giderek azalırken Golden Globe'a gösterilen ilgi de artıyor…BAHİSLERStardust Hotel gibi kumarhaneleriyle ünlü kimi kuruluşlar yıllardır süregelen geleneği bozmadılar ve bu yılki adaylarla ilgili olarak da tören öncesi bahis oranlarını açıkladılar. Kumarhane temsilcisi Joe Lupo "Amerikan Güzeli"ne en iyi film dalında 2'ye 5 şans tanıdı. "Amerikan Güzeli"nin en büyük rakibi ise "Cider House Rules"a 1'e 4 şans tanımıştı Lupo. "Yeşil Yol"a 1'e 8 ve "Altıncı His"e 1'e 10 şans tanıdı kumarhane. Ama bütün bunlar sadece eğlence amaçlıydı… Zira Las Vegas'ta, üzerine bahis oynanması illegal olan tek şey Akademi Ödülleri! Buna karşın, bu yasak sanal aleme sökmedi. The World Sports Exchange, bu yılki ödül töreni için online bir bahis açtı. Sitedeki bahislerin ağırlığına göre Denzel Washington'ın En İyi Aktör ödülünü alacağı söylenebilirdi ama Kevin Spacey, bahisçilerin çoğu için kötü bir sürpriz yaptı. Washington'a en yüksek şansı veriyorlardı bahisçiler. Ama 5'e 9 verilen Spacey ödülü kapıverdi. En İyi Aktrist kategorisinde Hilary Swank favoriydi ve Swank, bahisçileri yanıltmadı. Bu kategoride sürpriz olarak düşünülen Julienne Moore'a ise 1'e 14 şans tanınıyordu ama favori aday ödülü aldı. VE ELEŞTİRİLER…Premier dergisinden film sanayii konusunda saygın bir isim olan Gregg Kilday, derginin Oscarlara ayrılan sayısında ödüllerin düzeltilmesi gereken yanlarını sıralıyor. Bu defoları bulmak için sektörün önde gelen isimleriyle görüşen Kilday ödüllerin daha ciddiyetle dağıtılması gerektiğini ifade ediyor. Kilday'e göre, Akademi, asli görevi olan sanayinin ilerlemesini sağlayabilmek için tüm süreci baştan aşağı gözden geçirmeli.Kilday'in sektörün önde gelen isimleri sonrasında Akademi Ödülleri'ne ilişkin eleştirileri şu başlıklar altında toplandı:Nihai Oylama Sonuçları Açıklanmalı: Kilday'e konuşan iki Oscarlı senaryo yazarı William Goldman "Zarf açılıp kazanan açıklandıktan sonra diğer filmler unutuluyor. Ama oylama sonuçları açıklanmalı ve nasıl bir sıralamanın yapıldığı, hangi filmin kaç oy aldığı insanlara duyurulmalı" diyor. "Herkes geçen sene, 'Aşık Shakespeare' ile 'Er Ryan'ı Kurtarmak' arasında sıkı bir mücadele yaşandığını düşünüyor ama bunun hakkında asla kesin bilgi sahibi olamayacağız. Çünkü oylar konusunda hiçbir zaman bir açıklama yapılmayacak"…"Akademi, oyların açıklanması durumunda bunun hoşnutsuzluklara neden olacağına inanıyor. Ama filmler, kültürümüzün merkezi konumunda ve Akademi'nin filmler hakkında ne düşündüğünü bilmek halk için önemli bir husus." Sony Stüdyoları'ndan Michael Barker da aynı görüşü destekliyor: "Akademi'nin bir filmi gerçekten sevip sevmediğini ya da yarışın başabaş bir yarış olup olmadığını bilmek istiyorum."Ancak bu görüşe karşı olanlar da var. Adını vermek istemeyen bir sektör uzmanı, "Bu hiç de iyi bir fikir değil. Ödüller bu şekilde bir at yarışına dönüşür" derken Miramax Stüdyoları'nın başkanı Mark Gill de bu tarz bir sıralamanın oyların daha dikkatli analiz edilmesine ve sonuçta ödüllerin güvenilirliğinin kaybolmasına neden olacağını ifade ediyor.Yıl Sonu Koşuşturmasına Son Verilmeli: Ocak'tan Eylül'e kadar kaliteli film sıkıntısı çekiliyor Hollywood'da. Bu da yapımcıların ve yönetmenlerin filmlerini Oscar mevsimine "taze taze" sokma çabalarından kaynaklanıyor. Kaliteli filmler, Oscar'a yakın, birbiri ardına yağmaya başlıyor. Konunun uzmanlarından Roger Ebert'in bu noktada bir fikri var: "Bana göre Akademi, yılı ikiye bölmeli ve her iki yarı için 5'er aday açıklamalı. İlk altı ayın adayları mesela 15 Haziran'da ve ikinci altı ayın adayları da 15 Ocak'ta açıklanabilir. Ama bu fikri Akademi'de kimseye anlatamazsınız. Sadece bir hayal olarak kalır."Aday Olma Süresini Uzatmak Gerek: Filmler yılın belli bir dönemine yığıldığı ve filmlerin süreleri de yıldan yıla uzadığı için Akademi üyeleri filmlerin tamamını eleştirel bir gözle izleyecek zamanı bulamıyorlar. "Yeşil Yol" 3 saatten uzun sürüyor mesela. En kısa filmlerden "Yetenekli Bay Ripley" 2 saat 19 dakika sürüyor. Aday olabilecek filmleri tespit etmek için onları izlemek gerekli. Ama süre az, filmler çok ve uzun. Bu da Akademi üyelerinin tam anlamıyla bir
seçim yapmalarını güçleÅŸtiriyor. Akademi üyelerinden Terry Curtin, "Ben bir Akademi üyesiyim ve 5-6 tane film izleyebildiÄŸim için kendimi ÅŸanslı ve çalışkan addediyorum" diyor. Akademi üyeleri bu iÅŸi esas iÅŸlerinin yanısıra yapıyorlar ve genellikle yapmaları gereken sorumluluk isteyen bir iÅŸleri var. Bu sorunun çaresi aslında hiç de zor deÄŸil. Oscarlık filmlerin tespiti için gereken süreyi üyelere saÄŸlamak için ödül töreni bir iki hafta ileri alınabilir. Gerçi bu durumda ödül töreni Nisan ortalarına kalabilir ama hiç deÄŸilse daha saÄŸlıklı bir seçim yapılmış olur. Filmlerin Videodan Ä°zlenmesinin Engellenmesi Gerek: Sinema filmleri büyük ekranda gösterilecek ÅŸekilde çekiliyor. Karar sürecindeki izlemelerde filmlerin yine büyük ekranda izlenmesi gerekliyken çoÄŸu durumda Akademi üyeleri filmleri, yapımcı firmaların kendilerine temin ettikleri video kasetlerden izliyorlar. Bu iÅŸ yaklaşık 90'ların başından beri böyle. Evde, videodan izlenen filmlere bakılarak deÄŸerlendirme yapılması ise haksız bir durum yaratıyor. ÖrneÄŸin, geçen sene "Aşık Shakespeare"in "Er Ryan'ı Kurtarmak" adlı filmi geçip ödülü almasının altında bu durumun yattığı söyleniyor. Çünkü "Aşık Shakespeare" videoda rakibinden daha iyi bir görüntü veriyormuÅŸ ve "Er Ryan"ın görsel zenginliÄŸi de video ortamında anlaşılamıyormuş… Ben dedikoduların yalancısıyım…Levent GÖKTEM - 5 Nisan 2000, ÇarÅŸamba Â
button