ÖZEL | Tıp tarihine geçen 'Ceren bebek' 22 yıl sonra konuştu: Duyunca gözlerim doldu

ABD'deki Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden dünyayı heyecanlarından bir haber geldi.
Geçtiğimiz Eylül ayında domuzdan insana böbrek nakli yapmayı başaran bilim insanları şimdi de kalp nakli operasyonunu başarıyla gerçekleştirdi.

Operasyon, dünyada ilk kez genetiği değiştirilmiş bir domuzdan alınan kalbin insana nakledilmesiyle de tarihe geçti.

Geçtiğimiz eylül ayında, New York Üniversitesi'nde bir domuzdan, insana böbrek nakli yapıldı. Ameliyat İlk kez bir hayvandan insana organ nakli olmasıyla tarihe geçmişti.

Geçtiğimiz eylül ayında, New York Üniversitesi'nde bir domuzdan, insana böbrek nakli yapıldı. Ameliyat İlk kez bir hayvandan insana organ nakli olmasıyla tarihe geçmişti.

Şimdiye kadar yalnızca kalp kapakçığından faydalanılan domuz, kalp nakli bekleyen Türkiye'deki bin 290 kişi gibi, dünya genelinde milyonlarca insan için de umut ışığı oldu.

1999'DAKİ İLK DOMUZDAN KALP KAPAKÇIĞI NAKLİ

İnsana en yakın genetik kodları taşıyan domuz, organ nakli çalışmalarında yıllardır kullanıyordu. 1999 yılında da Türkiye'de domuz kalp kapakçığından, biyolojik kapak nakilleri yapılmaya başlandı. İlk operasyonu geçiren ise o zaman 7 aylık bir bebek olan, doğuştan akciğere giden atar damar ile kalp kapağı olmayan Ceren Toker oldu.

2 BİN 500 DOLARA GETİRİLMİŞ

Kalbinden rahatsız 7 aylık Ceren, 1999 yılının ortalarında, ABD'deki özel çiftliklerden 2 bin 500 dolara getirtilen domuz kalp kapakçığı ile hayata dönmüştü. Operasyonu ise Ege Üniversitesi Hastanesi'nde o zaman Doçent olan Dr. Alp Alayunt gerçekleştirmişti.

"BABAM VE BU BİLİM İNSANLARI OLMASA BEN OLMAYACAKTIM"

Şimdi 23 yaşında genç bir anne olan Ceren Toker "ABD'deki haberi duyunca çok heyecanlandım, gözlerim doldu. Hastane günlerim geldi aklıma. Bu gibi gelişmelere sonuna kadar güveniyorum ve hasta olanlar da hiç tereddüt etmemeli. Bu bilim insanları olmasa, babam o zamanlar bu kadar cesur davranmasa ben şu an yaşamıyor olabilirdim. Olumsuz bir etkisini de hiç yaşamadım. Bu gibi bilimsel çalışmaların önü açılmalı" diye konuştu.

BABA HALİL TOKER: BANA HARAM OLDUĞUNU SÖYLEDİLER

Kızını yaşatmak için varını yoğunu ortaya koyan baba Halil Toker o dönem maddi zorlukların yanı sıra 'domuz haramdır' diye yakın çevresinden gelen baskıyı da anlattı.

Baba Toker "O zamanlar kuruyemiş dükkânı olan bir esnaftım. 1999 yılındaki şartlar da ne yazık ki şimdiki gibi değildi. Paran varsa ameliyat oluyordun ve o zamanlar çok uğraştık. Bütün varlığımı çocuğumun yaşaması için harcadım. Domuz kalp kapağı Amerika’dan o zamanın parasıyla 4 milyar liraya gelmişti ve oldukça büyük bir paraydı. O zamanlar bana kalp kapakçığı domuzdan alındığı için, haram olduğunu söylüyorlardı. Ben de domuz veya başka hayvan hiç önemli olmadığını söyledim. Bu önemli bir gelişmeydi ve insan hayatı söz konusuydu. Bu sebeple başka bir açıklaması yoktu" dedi.

“ÇOCUĞUM YAŞASIN PARAM GİDERSE GİTSİN”

Toker yaşadıklarını şöyle anlattı;

"Bütün doktorlarımıza da çok teşekkür ediyorum, çok yardımcı oldular. Bizi Emin Alp Alayurt yönlendirdi. Kızımı ilk başta hastanede bir çocuk doktoruna götürdüm ve kalbinde üfürme olduğunu söylediler. Manisa’ya gönderdiler. Oradaki doktor ise Emin beye yönlendirdi ve bu işin biraz maliyetli olacağını söyledi ama ben peşini bırakmadım. 'Çocuğum yaşasın yeter ki, param giderse gitsin' dedim"

Türkiye'de, 2 bin 376 kişi karaciğer, 22 bin 775 kişi böbrek, 1290 kişi kalp, 285 kişi pankreas, 157 kişi akciğer, 8 kişi böbrek-pankreas, 2 kişi kalp kapağı, 1 kişi ince bağırsak olmak üzere toplam 26 bin 894 kişi organ nakli bekliyor.

 

Türkiye'de, 2 bin 376 kişi karaciğer, 22 bin 775 kişi böbrek, 1290 kişi kalp, 285 kişi pankreas, 157 kişi akciğer, 8 kişi böbrek-pankreas, 2 kişi kalp kapağı, 1 kişi ince bağırsak olmak üzere toplam 26 bin 894 kişi organ nakli bekliyor.

 

"Benim çocuğumun yaşaması söz konusu olduğu için hiç tereddüt etmedim. Doktorumuz benimle konuştu ve bir deney yapmak istediklerini söyledi. 3 defa anjiyo oldu ancak açılmadı, başka çaremiz zaten yoktu ve uzmanlarımız neyi uygun görüyorsa onu kabul ettik. Kızımın hastalığında ben de neredeyse kalp doktoru oldum"

Ceren'in büyüdükçe kapakçığın küçük kalmaya başladığını ve bu yüzde yeni operasyonlar geçirdiğini de anlatan Baba Toker "Ben çocukluk yıllarımda komşumun çocuğunun öldüğünü gördüm. O zaman kalp ameliyatı olamadığı için ve imkanı olamadığı için çocuk öldü. Keşke imkanım olsaydı da onu da iyileştirebilseydim. Kendi çocuğumu ameliyat ettirdikten sonra aklımda hep bir soru vardı: Acaba bir daha rahatsızlanırsa nasıl ameliyat ettirebilirim… Hep bunları düşünerek yaşadım" diye konuştu.

Gözden KaçmasınDomuzdan insana kalp naklini uzmanlara sorduk: Organ naklinde müthiş dönemeçHaberi görüntüle

“ORGAN NAKLİ BEKLENEN ORANDA DEĞİL”

Dünyada organ naklinin hâlâ beklenen oranda olmamasına değinen Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Balkanay da "Organ kıtlığı bilim insanlarını değişik yollar demeye itiyor" dedi.

ABD'deki operasyonda kullanılan domuzun, herhangi bir yerden alınan hayvan olmayıp, bu nakil için özel yetiştirildiğine dikkat çeken Balkanay "Umarız ki son nakil bilimin hangi noktaya geldiğini gösteren kanıtlardan biri olur. Bilim insanları hayvan grupları arasında da nakil gerçekleştiriyor. Bu nakillerde hangi genlerin yok edilmesi gerektiği gibi noktalara bakılıyor. İşte bu aşamalar neticesinde şempanzeden bir insana organ nakli yapılıyor. Kısaca ‘çaresizlik’ durumda bu nakiller yapılıyor. Bu son nakli de çaresizliğin verdiği bir fırsat gibi görmek lazım, umarım olumlu yanıt verir" diye konuştu.