650 ton sarin 200 ton hardal biraz da tabun ve VX

İsrail istihbaratının ABD ulusal güvenlik kuruluşlarını Suriye’deki kimyasal silahlarda hareketlilik belirlendiği yönünde uyardığı iddiası dün Washington tarafından yalanlanmazken, Pentagon için özel çalışma yürüten özel istihbarat şirketi Stratfor da Suriye’deki kimyasal silahların envanterini çıkardı. Stratfor’un ‘güvenilir’ kaynaklara dayandırarak hazırladığı döküm, Pentagon tarafından da ‘güvenilir’ bulundu ve ABD Savunma Bakanlığı’na araştırma raporları yazan düşünce kuruluşlarına dağıtıldı.

KAPASİTE KALMADI
Hürriyet’in de edindiği Stratfor değerlendirmesine göre Suriye ordusu rejim muhaliflerinin saldırıları sonucu oldukça zayıfladı. Kimyasal silahlara erişim birçok birlik için sınırlı hale geldi. Ancak kritik olan, ordu, kimyasal silahların lojistik bakımı ve komuta kontrolünü sürdürebilecek kapasiteden de tamamen uzaklaştı.

Stratfor analistlerine bilgi veren kaynaklara göre bugün Suriye ordusunun elinde 650 ton sarin gazı, 200 ton hardal gazı, az miktarda da tabun ve VX sinir gazlarından var. Suriye’de olayların başladığı Mart 2011’den beri Suriye yönetimi bu kimyasal silahların kumanda yapısını iki kez değiştirdi. Ancak aynı kaynağa göre doğrudan kontrol Devlet Başkanı Beşar Esad ve Milli Güvenlik Konseyi’nin başı General Ali Memlük’te kaldı.

HALEN EMİR VERİLMEDİ
ABD’li yetkililer, geçen ay Suriye ordusunun elindeki sarin gazlarının bir bölümünü havadan atılabilecek cephaneliklere yerleştirdiğinin tespit edildiğini söylemiş, ancak bu cephaneliklerin halen uçaklara yüklenmediğini ve kimyasal silah kullanma emrinin de verilmediğini duyurmuştu.

Dün düzenlediği basın toplantısında konuyla ilgili bir soruya yanıt veren Pentagon Sözcüsü George Little ise bu sefer mesele istihbaratı ilgilendirdiğinden yorumda bulunmadı. Little, “Ancak açıkça söylememe izin verin. Bizim hükümetimiz bu türden bir davranışı kırmızı çizgi olarak görecektir. Esad rejimi kendi halkına karşı şiddet uygulamaya devam ediyor. Bu kabul edilemez. Esad rejiminin gitme vakti geldi. Ama aynı zamanda bu kimyasal silahların güvenliğini sürdürme ve bunları kullanmama sorumlulukları da var” diye konuştu.

KİMYASALLAR KIYIDA
Stratfor raporunda, Little’ın işaret ettiği noktaya uygun olarak, ülkede olaylar başladığından beri bu kimyasalların depolanmasıyla ilgili de bazı düzenlemeler yapıldığı belirtildi. Buna göre 2011’den önce Suriye’deki bu öldürücü silahlar Humus, Hama, Şam, Halep, Lazkiye ve Palmira olmak üzere ülkenin her tarafında irili ufaklı 50’ye yakın tesiste saklanıyordu.

Olaylar başladığından beri ise Suriye rejimi muhaliflerle mücadele ederken kuvvet ihtiyacı hissedince, kimyasal silahları da büyük merkezlerde topladı. Ve elindeki stokun büyük kısmını kıyı bölgelere taşıdı. Ayrıca rejimin yılda birkaç yüz ton kimyasal silah üretme kapasitesi vardı. Olayların ardından üretimini de durdurdu.

FÜZE SEÇENEKLERİ ÇEŞİTLİ
Stratfor, rejimin bu kimyasalları yükleyeceği araçlardaki seçeneklerini ise halen çok çeşitli tuttuğunu vurguladı. Uçaklardan atılabilen, ayrıca iç savaş nedeniyle aralarındaki lojistik kanallar kopsa da top bataryalarıyla da fırlatılabilen kimyasal silahlar, Suriye’nin elindeki yaklaşık 200 kısa menzilli SS-21 balistik füze ve toplam 200-300 adet olan Scud-B ve Scud-C füzelerine de yüklenebiliyor. Bunlar dışında rejim isterse kimyasalları 700 km menzili olan Scud-D’lerde kullanabiliyor.

4 LİTRE GAZ 10 KİLOMETREKARE
Stratfor’un verdiği bilgiye göre kimyasalların etkisi, kullanılma şekillerine göre değişiyor. Buna göre yerden 30-60 metre yukarıda havaya uygun bir biçimde dağıtılan 4 litrelik bir VX sinir gazı, 10 kilometrekarelik bir alanda kendini hissettirebiliyor. Aynı miktar gaz patlama yoluyla kullanılınca ise bu sefer etki alanı 3-6 kilometreye geriliyor.