6 bin 500 yıllık ameliyat izi

BAFRA’daki 4 tepeden oluşan ve İkiztepe Höyüğü olarak adlandırılan alandaki kazılar, 1974 yılında İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Bahadır Alkım’ın başkanlığında başlamıştı. Kazılarda cevher işlemek için fırınlar, mezarlar, silahlar, kilden figürler ve çokça tekstil işlemek için malzemeler bulundu. Buluntular milattan önce 4 bin 500 yılına tarihlendi. Kazı alanında ev ya da ev kalıntısına rastlanmadı. Bunun sebebi burada yaşayanların evlerini ahşaptan inşa etmiş olmasıydı. Kazı Başkanı Bahadır Alkam’ın ardından Prof. Dr. Önder Bilgi kazı başkanı oldu. Bu sırada ekipte çalışanlardan biri de İstanbul Üniversitesi öğrencisi Aslıhan Beyazıt’tı. Yüksek lisans döneminde de kazılara katılan Aslıhan Beyazıt, 9 yıl sonra Eti Bakır’ın sponsorluğunda yeniden başlayan kazılarda doçent doktor olarak kazı başkanı oldu. Aslıhan Beyazıt’ın oğlu Çınar da kazılar sırasında annesini yalnız bırakmadı.

KÖTÜ RUHLARI KOVMAK İÇİN

İkiztepe’deki kazılar sırasında 700 kişinin düzenli sırayla defnedildiği bir mezarlık da bulundu. Mezarlığı ilginç yapan şey ise, iskeletlerden 8’inde ‘trepanasyon’ denen bilinçli ameliyat izlerinin bulunmasıydı. Baş delgi ameliyatı da denen bu cerrahi yöntemde, baş derisi kaldırıldıktan sonra kafatasında bir delik açılıyor ve kemik parçası beyine herhangi bir zarar vermeden çıkartılıyordu. Bu tip ameliyatların antik çağlarda kötü ruhları çıkartmak için yaygın yapıldığı biliniyordu ancak Anadolu coğrafyasında bulunan ilk örnekler bunlardı.

DOKUMACILIĞIN MERKEZİ

Kazı Başkanı ve İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslıhan Beyazıt, Samsun’a 55 kilometre, Bafra Ovası’na ise 7 kilometre mesafede bulunan İkiztepe’yi şöyle anlattı: “6 bin yıllık tarihin gün yüzüne çıkarılması, Anadolu’nun kültürel hazinesinin ve dünya medeniyetindeki konumunun daha iyi anlaşılması açısından son derece anlamlı. 1974’ten bu yana İstanbul Üniversitesi tarafından devam eden çalışmalarda bulunan 5 binin üzerinde dokuma tezgâhı parçaları İkiztepe’nin önemli bir tekstil ve dokumacılık merkezi olduğunu gösteriyor. Mezarlarda bulunan bakır eşyalar ise İkiztepeliler’in metali kullanma konusunda da önemli teknik bilgiye ve ustalığa sahip olduğunun kanıtı.”