Güncelleme Tarihi:
HALKIN yaptığı ilk Cumhurbaşkanı seçimiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin 12’nci Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu. Böylece Türkiye’nin siyasi tarihinde yeni bir sayfa açılmış oldu. Başbakan ve AK Parti Genel Başkanı olarak katıldığı yarışta 20 milyon 282 bin seçmenin tercihiyle yüzde 51.95 oy alan Erdoğan, ikinci sıradaki rakibi Ekmeleddin İhsanoğlu’na 13.61 puan fark attı. 8’i seçime girme hakkı bulunan 10’dan fazla muhalefet partisinin ortak adayı olan İhsanoğlu 15 milyon 35 bin seçmenin oyuyla yüzde 38.34’te kalırken, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş 3 milyon 802 bin seçmenin tercihiyle yüzde 9.7 oy aldı.
YÜZDESİNİ ARTTIRDI
Sandıkların yüzde 99’unun açıldığı gece saatlerine göre, yurtdışındaki Türk vatandaşlarıyla birlikte 55 milyon 893 bin kayıtlı seçmenden 40 milyon 900 bini sandığa gitti. Anayasa gereği yalnız geçerli oylar değerlendirmeye alındı. Geçerli oy sayısı 40 milyon 140 bini geçti. Yurtdışından getirilen oylar da yurtiçindeki sandıklarla aynı anda açılarak Ankara’da sayıldı. Yurtdışı seçmen dışında Türkiye’de 12 milyona yakın seçmen sandığa gitmedi. 30 Mart’ta 30 büyükşehirde başkanlık, 51 ilde genel meclis oylaması esas alındığında AK Parti, 20 milyon 520 bin oy almıştı. Bu seçmen sayısı yerel seçimde yüzde 45.4 orana karşılık geldi. Dünkü oylamada katılımın düşük olması nedeniyle Erdoğan birbirine yakın seçmen sayısıyla 6 puan daha yüksek sonuç elde etti.
ÇATI KÜSKÜNLERİ
Yüzde 73’te kalan katılım oranı, yüzde 89 olan 30 Mart’taki seçime göre 16 puan düşük gerçekleşti. “Boy verme oy ver” kampanyası birçok tatil beldesinde sonuç verdi ve şehirlararası ulaşım araçlarında yer bulunamadı. Buna karşın yaklaşık 12 milyon seçmen sandığa gitmemeyi tercih etti. Büyükşehir ve il genel meclisinde CHP ile MHP’nin toplam oylarının 19 milyon 400 bini geçtiği dikkate alınırsa katılımda en büyük firenin çatının iki büyük partisinde gerçekleştiği görüldü.
TABANA YAYILMADI
30 büyükşehirde başkanlık oyları ve 51 ilde genel meclisi oyları ortalamasına göre toplam oyları yüzde 41 olan CHP (Yüzde 24) ve MHP (Yüzde 17), bu gücünü çatı adaya tam yansıtamadı. Bu sonuç, özellikle Anadolu’daki MHP’li seçmenden Erdoğan’a kaymalar olduğunu gösteren anketleri doğrular nitelikte çıktı. DSP, BBP, DP, BTP, LDP gibi partilerle İhsanoğlu’na destek açıklayan bloğun 30 Mart’taki oy toplamları yüzde 47’ye ulaşmasına karşın, parti yönetimlerinin tercihinin seçmen tabanına tam yansımadığı görüldü. Özellikle BBP gibi işbirliğiyle ilgili tartışmaların yaşandığı partilerin tabanından Erdoğan’a kaymalar olduğu tahmin ediliyor.
DEMİRTAŞ’A PAY
30 Mart’ta büyükşehir ve il genel meclisinin toplam oylarında HDP-BDP bloğu ortalama yüzde 6.5 düzeyindeyken Demirtaş’ın oy oranı bundan en az 3 puan fazla oldu. Doğu-Güneydoğu’da partisinin güçlü olduğu illerde potansiyel oyunu alan Demirtaş, Ankara dışındaki büyükşehirlerde ise sol seçmenden pay aldı.
RANDEVU FİYASKOSU
Randevu şartının arandığı yurtdışı oylamasında katılım yüzde 10’u bile bulmadı. Yaklaşık 2 milyon 783 bin seçmenden yaklaşık 232 bini oy kullandı. Geçerli gurbetçi oylarının yüzde 61.7’si Erdoğan’a, yüzde 28.1’si İhsanoğlu’na, yüzde 10’u Demirtaş’a çıktı.
Son yerel seçimde 30 büyükşehirde 36 milyon 440 bin, diğer 51 ilde 10 milyon 552 bin olmak üzere toplam 46 milyon 992 bin seçmen sandığa gitmişti. Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise yaklaşık 41 milyon seçmen oy kullandı. 4 ay öncesine göre artan seçmen sayısına rağmen yaklaşık 6 milyon daha az seçmen oy kullandı.