500 milyon dolarlık proje

Haliç ve dereleri artık tümüyle atıksuları toplayan kolektörlerle çevrili. Haliç'in batısındaki atıksular Baltalimanı Arıtma Tesisi'ne, doğusundaki sular ise Ahırkapı Deniz Deşarjı'na gidiyor.

Haliç ve çevresinde yapımı tamamlanan kolektörlerin 5 Mayıs 2000'de çalışmaya başlamasıyla Haliç'e inen atıksuyun önü kesilmiş oldu.

İSKİ Genel Müdürü Prof. Dr. Veysel Eroğlu, bu tarihten itibaren denize bir damla bile kirli suyun boşaltılmayacağını açıklamıştı. Eroğlu, organik hayatın canlanması için 2 Mayıs'tan beri derelere tatlı su deşarjına başladıklarını belirtti.

Havza belirli bir olgunluğa ulaştığında derelere balık yumurtası ve yavru balıklar bırakılacağını söyleyen Prof. Dr. Eroğlu, ‘‘Haliç bu haliyle benim gelecekteki sağlık durumumu tehdit etmektedir. Çünkü 5 Mayıs 2002'de iki daire başkanıyla Haliç'te yüzme yarışı yapacağımızı açıkladık. Artık o tarihe kadar denizi temizlemek boynumuzun borcu oldu’’ dedi.

Kağıthane-Beyoğlu yakası

Kolektör sisteminin yapımına bugüne kadar toplam 300 trilyon lira (500 milyon dolar) harcandı. Kuzey ve Güney Haliç, Alibeyköy, Küçükköy ve Kağıthane Dereleri'ni kuşatan kolektörlerin başlangıç noktası derelerin kaynağına kadar uzanıyor.

Kağıthane Deresi kolektörü, Kemerburgaz'ın kuzeyindeki dere kaynağından başlıyor. Kağıthane Deresi'ni en yoğun biçimde Kemerburgaz yerleşimi ile Cendere'deki sanayi tesisleri tehdit ediyor. Kolektör, Kemerburgaz yerleşimi ile Cendere Vadisi'nden geçerek, buradaki evsel ve sanayi atıkları topluyor.

Derenin her iki yanını kuşatarak Cendere Terfi Merkezi'ne uzanan sistem, buradan pompalanarak Kağıthane havzasına varıyor. Kağıthane'den Sütlüce kolektörüne bağlanan borular, yeni yapılan Kasımpaşa Tüneli'ne bağlanarak oradan Kasımpaşa sahildeki Donanma Tüneli girişine kavuşuyor. Donanma Tüneli atıksuları Fındıklı Tüneli'ne taşıyor, oradan kıyıyı izleyerek Baltalimanı Arıtma Tesisi'ne kadar ulaşıyor.

Eyüp-Fatih yakası

Alibeyköy Deresi'nin iki yanında inşa edilen kolektörlerin başlangıç noktası ise Alibeyköy Barajı çıkışı. Alibeyköy'ün çevresindeki evsel ve sanayi atıklarını toplayan kolektör, Silahtarağa Atıksu Terfi Merkezi'ne gelerek Güney Haliç Bağlantı Kolektörü'ne doğru kıvrılıyor. Eyüp Tüneli'ni izleyen atıksular, Ayvansaray - Unkapanı Kolektörüne vardıktan sonra burada Eminönü - Unkapanı Kolektörü’nden gelen atıklarla Unkapanı kavşağında buluşuyor. Buradan, Yenikapı Ön Tasfiye Tesisi'ne gelen kirli sular temizlendikten sonra Ahırkapı Deniz Deşarj İstasyonu'ndan dip akıntısına veriliyor.

Tek yönlü kolektör

Küçükköy Deresi kıyısında inşa edilen kolektör tek yönlü olarak yapıldı. Derenin çeşitli noktalarından kıvrılarak bağlantılar oluşturan kolektör, Küçükköy Tüneli ile Güney Haliç Bağlantı Kolektörüne ulaşarak Alibeyköy Kolektörü'nün yolunu izleyip Yenikapı'ya ulaşıyor.

Alibeyköy’den temiz su

İSKİ Genel Müdür Prof Dr. Veysel Eroğlu, 2 Mayıs 2000'den itibaren Alibeyköy Barajı'ndan dereye saniyede 5 metreküp metreküp temiz su bırakılmaya başlandığını açıkladı. Bu yıl Alibeyköy Barajı'nda fazla su bulunduğunu belirten Eroğlu, ‘‘Bu fazla suyu dereye aktararak organik hayatın yeniden canlanması sağlanacak, tatlı su balıklarının üremesi için uygun doğal ortam yaratılmış olacaktır’’ dedi.

HALİÇ SULARI NASIL KUŞATILDI?

Sarı noktalar

Arıtma tesisi olan sanayi kuruluşları. Çalışanlar ve çalışmayanlar. İSKİ tespitlerini sürdürüyor.

Kırmızı noktalar Arıtma tesisine ihtiyacı olmayan ama kolektöre bağlanacak olan tesisler.

Mavi noktalar Kolektör alanı dışında kalan ama kolektör yapılarak bağlanması gereken işletmeler.

Yeşil noktalar

Arıtma tespiti yapılıp yapılmaması konusunda tespiti yapılacak olan tesisler. Bu tespitler tamamlandı.

Düz kırmızı çizgiler

Daha önce bu alanda bulunan ama şimdi kapatılarak kanalizasyon sistemine dönüşmüş olan dereler.

Kesik çizgiler

Kolektör ve tünelleri gösteren çizgiler üzerindeki renkler kullanılan boruların çaplarını işaret ediyor.

NE NEDİR?

TERFİ İSTASYONU: Toplanan atıksuları pompalayarak basınçla kanallara, tünellere veren sistem.

KOLEKTÖR: Kelime anlamı ‘‘toplayıcı.’’ Büyük çaplı atıksu kanallarına bu ad veriliyor.

KOLEKTÖRLER NASIL ÇALIŞIR: Tali atıksu kanalları, ana toplayıcılar olan kolektörlere bağlanıyor (Her ev ya da sokak doğrudan kolektöre bağlanmıyor). Kolektörler bu atıksuları toplayıp atıksu arıtma tesislerine ulaştırıyor.

KOLEKTÖRLERE NE AKITILIYOR?: 1. Evlerin atıksuları doğrudan kolektörlere bağlanıyor. 2. Sanayi atıksuları, İSKİ kanal deşarj standartlarına uygunsa doğrudan kanala bağlanıyor. Aksi halde, sanayi tesisinin bünyesinde kurulan arıtma sisteminden geçiriliyor, istenilen standarda ulaştıktan sonra kolektöre bağlanıyor.