5 milyar dolar yatırım yapacağız, yolumuzu açın

Konuyla ilgili bir açıklama yapan Türker, bu projenin Türkiye tarihinde bir özel sektör şirketinin sıfırdan yapacağı en büyük yatırım olacağını, ayrıca,  Ceyhan’ın dünyanın en önemli enerji merkezlerinden biri olma yolundaki iddiasını destekleyeceğini belirtti. Türker, "Petrol Ofisi (PO) bu yatırım için gerek proje, gerek finansman ve gerek ön izinler konusundaki bütün hazırlıklarını tamamladı. Ancak Enerji Piyasası Denetleme Kurulu’nca hazırlandığı söylenen bir tebliğ taslağı, enerjiyle ilgili çevrelerde bazı endişelere yol açmıştır." ifadesini kullandı. �

Ekonomi haberleri konusunda dünyanın en önde gelen ajanslarından biri olan Reuters’ın bu yönetmelikle ilgili yetkililerden görüş alarak derlediği haberi  “Petrol Ofisi’nin önünü kesmek için hazırlanan bir proje” olarak yayınladığına dikkat çeken Türker, şöyle devam etti:

"Biz bu yorumların geçerli olduğuna ihtimal vermek istemiyoruz. Bununla birlikte, son 2 yıllık süreç içinde karşılaştığımız zorlukları alt alta yazdığımızda, bu yorumlara yol açan yanlışlıkların da ortaya çıktığı inancındayız. Bütün dünyanın çok ağır bir ekonomik krize girdiği, dünyanın en güçlü şirketlerinin yatırım planlarını ve projelerini askıya aldığı bir dönemde, biz yatırım azmimizi aynen koruyoruz.

Bu nedenle, enerji alanında yapmak istediğimiz bu dev yatırımın geçirdiği aşamalar konusunda hem yetkilileri, hem de kamuoyunu bilgilendirmek istiyoruz."

Ceyhan Rafineri projesinin 2005 yılında planlandığını ve 2006 yılında resmi başvurusunun yapıldığını söyleyen Türker, "5 milyar doların üstünde bir yatırıma mal olması planlanan rafineri yılda 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesine sahip olacak. Rafineri 3 yılda tamamlanacak ve 10 bin kişiye iş imkanı sağlayacaktır" dedi.

Petrol Ofisi olarak başvuruyu yaptıktan sonra normal olmayan bazı durumlarla karşılaştıklarına işaret eden Türker, şöyle devam etti:

"Herşeyden önce, Ceyhan’da rafineri için ilk başvuruyu Petrol Ofisi yaptı. Coğrafi koordinatları verilerek yapılan ilk başvuru, Petrol Piyasası Dairesi tarafından “Uygun” bulunarak kurul onayına sunuldu. İlk zorluk burada karşımıza çıktı. Lisans bedelinin yüzde 1 ödenerek yapılan lisans başvurusunun 60 gün içinde sonuçlandırılması gerekirken, bu yapılmadı.

ÇED ZORUNLULUĞU GETİRİLDİ

O güne kadar EPDK’nın faaliyet alanına giren konularda lisans öncesinde ÇED raporu istemiyordu.  Bizim başvurumuzdan sonra, Petrol Piyasası Lisans Yönetmenliğinde değişiklik yapılarak ÇED raporu zorunluluğu getirildi.

DAĞITICI LİSANSINA YASAK

2007 yılı Mayıs ayında ise ikinci bir engel girişimi ile karşılaştık. O güne kadar, dağıtıcı şirketler için rafineri kurma konusunda hiçbir engel yokken, bu konuda hukuk dairesinden görüş alma yoluna gidildi. Böylece geçmişte böyle hiçbir uygulama yokken, 2007 Haziran ayında PO’nun dağıtıcı lisansı sahibi olması nedeniyle rafineri başvurusu reddedildi. Bürokratik nedenlerle 1 yıl zaman kaybeden PO, 13 Haziran 2007 tarihinde Petrol Ofisi Akdeniz Rafinerisi Sanayi ve Ticaret AŞ adlı bir şirket kurarak başvurusunu yeniledi. EPDK 27 Haziran 2007 tarihinde 90 günlük süre içinde ÇED olumlu raporunun sunulması şartıyla rafineri lisansı verilmesini uygun buldu ve bize coğrafi koordinatları ile belirttiğimiz arazinin tahsis edildiğini yazılı olarak bildirildi.

Bu izinleri alan yeni şirket çok hızla çalışarak 90 gün içinde ÇED’in olumlu raporunu aldı.

Bu noktada çok önemli bir ayrıntıya dikkatinizi çekmek isteriz. O tarihe kadar rafineri yatırımı için ÇED raporu almış başka hiçbir şirket yoktur. Yani PO bu girişimi yapan ilk şirkettir.

İKİNCİ GÖRÜŞ ZORUNLULUĞU GELİYOR

Biz bu girişimleri tamamladığımız sırada “Ceyhan Enerji İhtisas Bölgesi” adlı bir bölge kurulduğu belirtilerek yeni bir uygulama daha getirildi. Daha önce ÇED raporu sürecinde olumlu görüş veren Deniz Müsteşarlığından ikinci defa görüş alınması istendi. PO bu talebi de yerine getirdi ve Deniz Müsteşarlığı’ndan ikinci defa olumlu görüş aldı. Ancak bütün olağandışı talepleri yerine getiren PO, bu defa başka bir zorlukla karşı karşıya bırakıldı.

Kasım 2007’de başka bir şirketin daha Termik Santral kurmak üzere için başvuruda bulunduğu ileri sürülerek, PO’nun 5 milyar dolarlık rafineri yatırım izni tekrar beklemeye alındı.�

BU DEFA KARŞIMIZA ARSA SORUNU ÇIKARILDI

Bu defa karşımıza çıkarılan sorun arsa meselesiydi. Oysa bu konudaki mevzuat hükümleri ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü”nün yatırım yapacak şirketlere arsa tahsisine ilişkin hükümler son derece açık ve objektif kriterler içermektedir. Durum böyleyken, 8 Nisan 2008 tarihinde EPDK tarafından internet sitesine görüşe açılan tebliğ taslağı enerji yatırımı yapan şirketler tarafından hayretle karşılandı. Çünkü EPDK mevcut yazılı düzenlemelerde yer almayan sübjektif kriterlere dayalı bir tebliğ taslağını hazırlamış ve tartışmaya açmıştı.

Rafineri kurulmak üzere Petrol Ofisi’nin coğrafi koordinatları ile belirttiği ve EPDK tarafından uygun görülen arazide, PO’nin mülkiyetine sahip olduğu taşınmazlar mevcuttur. Ancak tebliğ taslağında ortaya konan kriterlerin, Türkiye’nin kadastrol yapısından kaynaklanan özellikler nedeniyle teknik olarak kimse tarafından yerine getirilmesi mümkün gözükmemektedir. Bu durumda böyle kriterlerin hangi amaçla tebliğ taslağına konduğu spekülasyonlara yol açmaktadır.

Basında yer alan yorumların da bu spekülasyonlardan kaynaklandığını tahmin ediyoruz. Bu yorumların, Türkiye’nin enerji siyasetine ve yatırımlarına gölge düşürmemesi için herkesi sorumlu davranmaya davet ediyoruz.

Petrol Ofisi’ne gelince, biz ülkemizin enerji politikasına katkı yapma azmimiz ve kararlılığımızdan vazgeçmeyeceğiz. Bu nedenle hazırlanmakta olan yeni tebliğ taslağında sakıncalı gördüğümüz ve gereksiz spekülasyona yol açmasından endişe ettiğimiz noktalardaki görüşlerimizi ileteceğiz.”�