Oluşturulma Tarihi: Aralık 23, 2001 01:59
Reuters Haber Ajansı 150 yıldır dünyanın gözü kulağı. 1851'de Julius Reuter'in güvercinlerle haber göndererek başlayan haber serüveni, bugün en yüksek teknolojiyle devam ediyor. Dünyanın en büyük beş ajansından biri olan Reuters'in tarihi bir pes etmeme öyküsü.
Paul Julius Reuter, 1816'da Almanya'da ünlü ve iyi eğitimli yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ancak babası öldüğünde, oğlu Julius'a çok az para bıraktı. Julius'un iş hayatı amcasının Göttingen'deki bankasında başladı. Bu iş sayesinde para piyasaları konusunda uzmanlaştı. Bu özelliği günümüzde tüm ekonomicilerin Kábe'si sayılabilecek Reuters ekonomi servisini başlatmasında önemli bir faktör oldu.
1851'de Londra'daki Kraliyet Borsa Binası'nda iki odalı karanlık bir ofis kiraladığında, sonraki 150 yılda tüm dünyada toplam 151 ofisi olacağını herhalde düşünmemişti. Tek yardımcısı 11 yaşındaki Fred isimli bir ofis boy'du. Küçük Fred, Reuter'in ofiste olmadığı bir sırada gelen ilk müşteriyi kaçırmamak için, üzerine kapıyı kilitleyip onu lafa tutmuştu. Küçük çocuk Reuters'daki kariyerini yıllar sonra müdür olarak tamamladı.
Julius Reuter'in takıntısı hızlı ve doğru
haber göndermekti. Bunu yapabilmek için, zamanın en hızlı ulaşım aracı olan trenlerin altı saatte gidebildikleri mesafeyi, iki saatte aşabilen 45 güvercinden oluşan bir haber filosu kurdu. Zaten ofisini tüm ana postanelerin olduğu bir yere açmıştı. İngiltere'deki Dover ile Fransa'daki Calais arasında denizaltından telgraf hattı döşenmesi için uğraştı. Sonunda bu hat sayesinde, Londra ve Paris arasında hisse senetleri fiyatlarını göndermek üzere kurduğu şirketin ünü, tüm Avrupa'ya yayıldı. Ekonomik ve genel haberler de vermeye başlamıştı.
Telgraf hatlarının kapasitesi arttıkça, Reuters servisi Avrupa'yı aşmış, 1872'de Uzak Doğu ve 1874'de Güney Amerika'ya ulaşmıştı.
Julius Reuter yaşlanınca işlerini oğlu Herbert Reuter'e devretti. Dinlenmek için gittiği Nice'teki villasında 1899'da öldüğünde, geriye birçok kıtaya yayılmış bir haber ajansı bırakmıştı.
YÜZDE 30 KURALI
1925'de İngiliz Basın Birliği, Reuters Limited şirketinin hisselerinin çoğunu satın aldı. İki dünya savaşı sırasında Reuters, İngiliz hükümeti tarafından İngilizlerin yararına hizmet etmesi konusunda baskı görünce, bağımsızlığını korumak için Reuters Trust'ı kurdu.
Reuters Trust'ın en önemli kuralı, hisselerinin yüzde 30'undan fazlasını hiçbir grup veya kişinin eline geçemeyeceği kuralı.
Bond ve Çakal’ın yazarları Reuters muhabiriydiJames Bond'un yaratıcısı Ian Fleming, 23 yaşında bir aylık ücretsiz deneme süresinden sonra Reuters'ta işe alındı. İlk işi 500 önemli kişinin biyografisinin güncelleştirilmesiydi. Ian Fleming bir röportajı sırasında, ‘‘hızlı ve doğru yazmayı Reuters'da öğrendim. Zaten Reuters'da doğru haberci değilseniz işinize hemen son verilir’’ demişti. Reuters'a girdikten bir buçuk yıl sonra, bir grup İngiliz mühendisin Moskova'da casuslukla suçlandığı davayı izlemiş, pekçok meslektaşına haber atlatmıştı.
Çakal adlı kitabıyla gerilim romanında yeni bir perde açan Frederick Forsyth de 1961'de 23 yaşındayken Reuters'ta işe başlamıştı. Çakal'ı Reuters'ın Paris muhabiri olarak çalışırken kurgulamıştı zaten. Forsyth, Reuters muhabiri olarak Paris'e gönderilmişti ama Orly Havaalanı'ndan büroya telefon edip adres sorduğunda, ona bir tren kazası olduğu ve derhal valizlerini bırakıp oraya gitmesi söylenmişti. O da, Paris'teki ilk gecesini sabaha kadar tren kazasını izleyerek geçirmişti.
BERLİN DUVARI HABERİNDE 8 DAKİKA FARKBerlin Duvarı örülmeden iki gün önce, Reuters'in Berlin muhabiri Adam Kellett-Long, bir devlet görevlisine neler oluyor diye sormuştu. Aldığı yanıt, ‘‘Yerinizde olsam, haftasonunu Berlin dışında geçirmezdim’’ olmuştu. Ne olacağı değil ama zamanı belliydi. Kellett-Long o anki gerilimi, ‘‘Berlin soluğunu tutuyor’’ cümlesi ile dile getirmişti. Haberin devamı gelmeyince Londra'daki editörler, ‘‘Berlin nefesini tutmaktan mosmor oldu’’ diye dalga geçtiler onunla. Saat geceyarısını geçmişti. Reuters muhabiri hálá sokakları turluyordu. O sırada telefon çaldı. Tanımadığı, Almanca konuşan biri, ‘‘bu gece sakın uyumayın’’ diyordu. Arabasıyla turlarken ucu bucağı görülmeyen bir asker ve kamyon konvoyu tarafından durduruldu. Tüm yollar, metro ve tren istasyonları kapatılmış, kentin ortasına tel çekiliyordu. Sonuçta Reuters bu haberi diğer ajanslardan 8 dakika önce verdi.
SAYILARLA REUTERS 151 ülkede 24 dilde hizmet veriyor. Merkezi Londra
40.000'in üzerinde geçmişe yönelik şirket bilgisi veriyor
Reuters ekranlarında günde 2 milyondan fazla kelime yayınlanıyor
263 borsadan haber veriyor
2 bin 157 muhabir, fotoğrafçı ve kameraman çalışıyor
2000 yılı kárı 3.59 milyar sterlin
558 bin kullanıcısı var
REUTERS’IN ATLATMA HABERLERİ1865 ABD Başkanı Abraham Lincoln'ün suikast haberini Avrupa'ya ilk duyuran haber ajansı oldu.
1918 Birinci Dünya Savaşı'nın bittiğini ilk kez Reuters duyurdu.
1923 Radyo dalgaları kullanarak Mors alfabesi ile haber ve fiyat kotasyonlarını ilk Reuters yayınlamaya başladı.
1956 Kruşçev'in iktidara gelişini ilk Reuters bildirdi.
1961 Berlin duvarının örülme haberini dünyaya ilk Reuters duyurdu.
1989 Duvarın yıkılma haberini de dünyaya ilk duyuran ajans oldu.
21 MUHABİRİ ÖLDÜRÜLDÜSavaş bölgelerinden haber geçerken öldürülen Reuters muhabirlerinin sayısı 21. Ajans en son Afganistan savaşı sırasında iki muhabirini kaybetti. Londra Haber Merkezi, bu gazetecilerin anısına bir kitap hazırladı. Ajansın tarihindeki ilk kaçırılma olayı Türkiye'de yaşandı. 1995'te PKK tarafından kaçırılan Reuters muhabiri Fatih Sarıbaş, bir ay sonra serbest bırakıldı.
TÜRKİYE’DE REUTERSReuters, Osmanlı Devleti zamanından beri aralıklarla 145 yıldır Türkiye' de hizmet veriyor. Ajans, 1854 Kırım Savaşı'nı Avrupa'ya İstanbul'dan duyurmuş, 1865'de İstanbul'daki ofisini kurmuştu. 1982'den beri ise Reuters Türkiye olarak İstanbul'da ofisleri var. Finans, genel haber, fotoğraf, televizyon haber filmleri ve haber grafik servisi veriyor. Ankara ve İzmir'de de büroları var.