OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 27, 2005 00:00
Yemenimde Hare Var kitabı türban üzerine fikir yürütmüş 43 kadınla yapılmış söyleÅŸilerden oluÅŸuyor. Farklı siyasi parti milletvekilleri, akademisyen ve gazeteciler, sanatçılar Fadime Özkan’ın sorularına cevap verdiler. Ä°ÅŸte onlardan bazıları.Meral AkÅŸener (Eski İçiÅŸleri Bakanı)Askerlerle memur kadınlar için anlaÅŸtık, bir ressama nasıl baÅŸ baÄŸlanacağını çizdirdim fakat Refah’ın önceliÄŸi hac oldu...Askerlerle devlet memuru kadınların iÅŸlerine başörtüsüyle gitmeleriyle ilgili bir anlaÅŸmaya varmıştık. Zamanın MGK sekreteri Tuncer Kılınç ve İçiÅŸleri MüsteÅŸarı ile oturduk konuÅŸtuk. Bir ressama başın nasıl baÄŸlanabileceÄŸini çizdirdim. Tayyörle birlikte kullanılabilecek yine başı örten, saçı göstermeyen ama Anadolu’yu yansıtan bir tarz konusunda uzlaÅŸtık. Fakat Refah Partisi ile bu konuda önceliklerimiz açısından problem çıktı. Onlar, kara yoluyla hacca adam göndermeyi önerdi! O zaman, hacca kara yoluyla adam göndermenin başörtüsü sorununun çözümünden daha önemli olduÄŸunu gördüm. Öncelik sıralamasındaki farklılık suratıma yediÄŸim ilk tokattır. SAÇLARIMIZI KAZITALIM KILLARI DA ÃœNÄ°VERSÄ°TE KAPISINA BIRAKALIMÄ°ktidardan düşmüştüm ama hálá meÅŸhur olduÄŸum bir dönemdi. Başı örtülü iki yeÄŸenim, bir de ablamın BoÄŸaziçi’nde okuyan başı açık kızı geldiler ve bu sorunla ilgili bir ÅŸeyler yapılması gerektiÄŸini söylediler. Dedim ki, ‘Bulun arkadaÅŸlarınızdan 50, 100 kız. Kazıtın kafalarınızı. 42 yaşındaydım, nefsimle mücadelemi henüz tamamlayamadım ama saçımı kazıtacağıma dair söz vermiyorum size. Saçları bir torbaya koyun. Ä°stanbul Ãœniversitesi’nin önüne geleyim sizinle. Madem kılla tüy istiyorlar, kılları tüyleri götüreyim ilgililerine’ dedim. Ama bunu yapamadılar. MaÄŸdurlar açısından bakıldığı zaman saçın mücadeleden daha önemli olduÄŸu ortaya çıktı.Dr. Nebahat Koru (Kimya Mühendisi, gazeteci Fehmi Koru’nun eÅŸi)Başörtüsü yüzünden uzaklaÅŸtırılan ilk öğretim görevlisiyimEge Ãœniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde 74-78 yılları arasında başörtülü iÅŸe alındım ve başörtülü çalıştım. 12 Eylül’den sonra kıyafet yönetmeliÄŸi çıkarılınca başımı açmam istendi. Mücadele ettim, iki yıl sonra mukavelem yenilenmedi. Başörtüsü yüzünden uzaklaÅŸtırılan ilk öğretim görevlisiydim. GüneÅŸ enerjisi üzerine çalışmalar yapmak istiyordum. Massachusetts Institute of Tecnology’ne gittim. Orada hiçbir sorun yaÅŸamadım. Devlet, memuru için bir kıyafet belirlesin. ‘Memur istiyorsa dini inancı gereÄŸi başını örtebilir ama ÅŸu ÅŸekilde ve ÅŸunu örtecek, ÅŸu renkte ve tarzda olacak’ desin. Başını açmak istemeyen bayan memur veya öğrenciler bu kurala uysun. Gerekli fedakárlığı iki taraf da yapsın. Ama böyle bir havaya hiç girilmedi. Çözüm istenseydi bulunurdu. Siyasi partilerin hepsi bunu çözmek istiyor aslında ama özellikle Fazilet Partisi’ni kapatma kararına başörtüsü konusunun da konulmuÅŸ olması, partileri korkutuyor gibi geliyor bana.Münevver Arınç (Öğretmen, TBMM BaÅŸkanı Bülent Arınç’ın eÅŸi)AKP zaman içinde bu sorunu çözecekBaşörtüsünü oy için propaganda yapmak amacıyla kullananlar da oldu, ‘siyasal Ä°slam’ın sembolü gibi görenler de. Bana göre, bu iki yaklaşım da yanlıştı. Ä°kisi de sorunun çözümünü daha karmaşık hale getirdi. Oysa bu inanç hürriyetidir. Bu konuyu rejim sorunu haline getirildiÄŸi için bir türlü çözemiyoruz. Biz başörtüsünü bir simge olarak deÄŸil inancımız gereÄŸi örtüyoruz. EÄŸer muhakkak bir simge kullanmak isteseydik, öğrenim hayatımıza, çalışma hayatımıza, kariyerimize engel olabilen başörtüsünü deÄŸil de baÅŸka bir ÅŸeyi seçerdik. Bunlar da bir rozet ya da çiçek gibi simgeler olabilirdi. Dışlanmayı hak edecek hiçbir ÅŸey yapmadık. Ãœzgünüm, bize bu muameleyi yapanlara kırgınım ama inanın çok güçlüyüm. Çok yakın vadede deÄŸil belki ama AK Parti’nin zaman içinde bu sorunu çözebileceÄŸini düşünüyorum. Türkiye’nin bu sorunu aÅŸabileceÄŸini bütün samimiyetimle inanıyorum. DaÄŸ ne kadar yüksek olsa da yol üstünden aÅŸar.Prof. Dr. Fatmagül Berktay (Ä°Ãœ Siyasal Bilgiler, Öğretim Ãœyesi)Siz benim türban takmama hakkımı savunacak mısınız?Yapılan ayrımda kadınlar zarar görüyor. Oysa aynı görüşte, hatta o görüşleri çok daha militanca savunan siyasal Ä°slamcı erkek öğrenciler var. Türkiye’de kostümünüz duruma uygunsa canınızın istediÄŸini yapabiliyorsunuz. O yüzden türban takan öğrencilerin üniversiteye girebilmelerini, mesela derslerimi dinleyebilmelerini isterim. 1994 yılında Ä°zlenim Dergisi’nden iki genç türbanlı arkadaÅŸ geldi konuÅŸmaya. Röportajın sonunda, ‘Ben sizin türban takmanızı savunuyorum ama günün birinde Türkiye’de Ä°slami bir yönetim olursa sizler bizim türban takmama hakkımızı savunacak mısınız’ diye sordum, cevap vermediler. Ãœstelik yayınlarken bu soruyu da çıkardılar. Halbuki iÅŸin özü buydu.Serra Yılmaz (Oyuncu)O kadar siyasallaÅŸtı ki baÄŸlayamaz olduk, oysa çok severim Audrey Hepburn gibi baÄŸlamayıBen türbanlıların da çeliÅŸkiler yaÅŸadığını düşünüyorum. Çıplak ayaklarında topuklu bir sandalet, tırnaklar pedikürlü, bacaklarında daracık seksi bir blucin, üzerinde pardösü, baÅŸlarında da türban. O türbanı cinsel kimliÄŸini öne çıkarmamak, tahrik edici olmamak için takıyorlarsa, ayaklarını da göstermesinler o zaman. Çünkü ayak daha tahrik edici.Bugün başörtüsü o kadar siyasi bir kimliÄŸe büründü ki, biz baÄŸlayamaz olduk! Oysa ben çok severim başımı Audrey Hepburn gibi baÄŸlamayı. Yani benim de başörtüsü özgürlüğüm yok bugün!Prof. Dr. Necla Pur (MÃœ Kadın Ä°ÅŸgücü Ä°stihdam AraÅŸtırma Merkezi BaÅŸkanı)Ä°lle kamu kesimi diye ısrar etmesinlerKadın ya da erkek, kamuda görev alan kiÅŸilerin uyması zorunlu olan kurallar vardır. Bu Osmanlı’dan bu yana uygulanan kurallardır. Ama kızlar okumasın, çalışmasın demiyorum asla. Tabii ki çalışsınlar, ekonomik özgürlüklerini kazansınlar. Ä°lle de kamu kesimi diye ısrar etmelerini anlamlı bulmuyorum. Başörtülüler özel sektörde pek çok iÅŸyerinde çalışıyorlar. EÄŸer ille de kamuda çalışmak istiyorlarsa, ÅŸartlara uymaları gerekiyor. Bir itfaiye memuru ‘Ben o kırmızı kıyafeti giymem’ diyemez.Nimet Çubukçu (AKP Milletvekili)Bu bir öğrenci sorunu, siyasi parti sorunu deÄŸilBen öğrencilik yıllarımda başörtüsü eylemlerine katıldım. Ä°lk yasaklamada oturma eylemine katılmıştım. Ne zaman ki oturma eylemine bazı siyasi liderlerin çelenkleri geldi, o zaman kalktım. Çünkü sorun bir öğrenci sorunu, bir eÄŸitim ve özgürleÅŸme sorunu, siyasi parti sorunu deÄŸil. AK Parti bunun geçmiÅŸ dönemde toplumsal greginlik haline getirildiÄŸini düşünüyor ve gerginlik haline getirilen hiçbir problemin toplumsal barışa hizmet etmediÄŸini, toplumsal barışı bozan hiçbir çözümün de gerçek anlamda çözüm olmayacağını düşünüyor.Zeynep D. Gürel (CHP Milletvekili)Başörtülü kızın başörtüsünü siyasileÅŸtirenlerden nefretiKonya’da bir öğrencinin söylediÄŸi laf benim için çok önemliydi. Sanırım 1998 yılıydı. O öğrenci, ‘Hukuk Fakültesi’nde okuyordum ve böyle bir sorunum yoktu. Başörtüsü siyasete alet edilince son sınıfta olduÄŸum halde diplomamı alamaz hale geldim. O yüzden başörtüsünü siyasallaÅŸtıranlardan nefret ediyorum’ dedi. Başörtüsü siyasi malzeme haline getirilince insanları uçlara ayırdı. Ben inanç odaklı başını baÄŸlamaya saygı gösteriyorum ama tarif edilen ÅŸekilciliÄŸe karşıyım. 20-25 yıldır bu sorun çözülemedi çünkü çok fazla siyasallaÅŸtırıldı.Â
button