40’ıncı yılında 12 Eylül
Güncelleme Tarihi:
Demokrasi tarihinde kara bir leke olarak yer alan 12 Eylül 1980 darbesinin üzerinden 40 yıl geçti. 650 bin gözaltı, 210 bin dava, 50 idam, yasaklar, sürgünler...
- TRT Radyosu’nda 12 Eylül sabahı İstiklal Marşı’nın ardından çalınan Harbiye Marşı ve dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren imzalı Milli Güvenlik Konseyi ‘bir numaralı’ bildirisinin okunmasıyla, demokrasiye vurulan darbe resmen ilan edilmiş oldu.
- Darbeciler Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun’dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi, bütün yetkileri ele aldı. Anayasayı uygulamadan kaldıran darbeciler, ardından TBMM’yi lağvetti.
- Siyasi partilerin kapısına kilit vuran darbeciler, Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit’i Hamzakoy’a, Necmettin Erbakan ile Alparslan Türkeş’i ise Uzunada’ya sürgüne gönderdi.
- 650 bin kişi gözaltına alındı, açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı, 7 binden fazla kişi için de idam cezası istendi. 517 kişinin ölüm cezasına çarptırıldığı süreçte, 50 kişi idam edildi.
- 14 bin kişi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarıldı. Yaklaşık 100 bin kişi ‘örgüt üyesi olmak’tan yargılandı, 30 bin kişi ise ‘sakıncalı’ olduğu iddiasıyla işlerinden edildi.
- Yaklaşık 1000 film sakıncalı bulunduğu için yasaklandı, 4 bine yakın öğretmenin ve çok sayıda üniversite görevlisinin işine son verildi.
- Darbeci generaller Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya hakkında açılan dava, ölümleri nedeniyle önce düşürüldü, ardından ortadan kaldırıldı.