4 mevsim megakentin ritmi bozuldu
Güncelleme Tarihi:
Türkiye daha önce yaşamadığı kadar sıcak bir aralık ayını geride bırakırken aynı ağacın yarısında yapraklar dökülmemiş, diğer yarısında çiçekler açmış durumda. Uzmanlar, “İstanbul’un biyolojik ritmi bozuldu. Betonlaşma sonucu İstanbul 4 derece ısınacak, Taksim’de bu 2 derece daha fazla olacak” diyor.
Avrupa Birliği’nin yeryüzü inceleme programı Copernicus bu yıl kasım ayının dünya tarihindeki en sıcak kasım ayı olarak tarihe geçtiğini açıklamıştı. Aynı beklenti maalesef aralık ayı için de geçerli. Bırakın mevsim normallerini yaşamayı aralık ayında güneşsiz geçen gün neredeyse yok. Bu aynı zamanda kentlerde ve doğada da farklı etkilere neden oldu.
TEK AĞAÇ İKİ MEVSİM
En çarpıcı örnek ise İstanbul’un göbeğinde aralığın son haftasında çiçek açan ağaçlar. Harbiye’de, Kuruçeşme’de, Bayrampaşa’da ağaçlar daha geçen senenin yapraklarını dökmeden çiçek açmış durumda. Öyle ki aynı ağacın bir tarafında daha sonbahar bile gerektiği gibi yaşanmadığı için dökülmemiş yapraklar diğer tarafında ise sıcak geçen aralık ayı yüzünden ilkbahar moduna girip çiçek açan dallar var. Biz de bu durumun ne demek olduğunu bilim insanlarına sorduk.
Artık iklim değişikliğinin ve tropikal iklim rejiminin net sonuçlarını yaşamaya başladığımızı söyleyen Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi, Klimatolog ve Meteorolog Prof. Dr. Murat Türkeş, “Daha önce şubat başında ağaçlar çiçek açtığında durum değişiyor diyorduk. Ama aralıkta yaşanması artık tropikal iklime geçtiğimizin göstergesi. Bunu Ankara ve Çanakkale’de de görmüştük. Artan sıcaklıklar İstanbul’da da biyolojik ritmi ve fenolojiyi bozdu. Ne sonbahar ne de ilkbahar yaşanıyor. Ekosistem için olumsuz. Bundan sonra tarımdaki tehlikeye odaklanmalıyız” diyor.
TAKSİM DAHA DA SICAK
İstanbul Üniversitesi Ormancılık Fakültesi’nden Prof. Dr. Doğanay Tolunay ise “Bu kadar yapılaşma ve ormansızlaşma olursa başka bir sonuç beklemek de yanlış olur. Ağaçların çiçek açması ve Boğaz’dan geçen kuşlar hepsi sıcaklık artışının sonucu. İstanbul yüzyıl sonunda 4 derece ısınacak. Taksim gibi kentsel ısı adası etkisinin fazla olduğu alanlarda bu artış 2 derece daha fazla olacak” dedi.
İSTANBUL ARALIK AYI SICAKLIK VERİLERİ (1929-2019)
- Ortalama sıcaklık: 8.2
- Ortalama en yüksek sıcaklık: 11.2
- Ortalama en düşük sıcaklık: 5.2
- Ortalama yağışlı gün sayısı: 14.5
- Ortalama güneşli saat: 2.5
TROPİKAL İKLİME GEÇTİK
YAŞANANLARIN tek sebebinin yüksek seyreden sıcaklıklar olduğunu anlatan Prof. Dr. Doğanay Tolunay, “Orman ekosisteminde ağaçlar, sıcaklıklar 10 dereceyi aştığında çiçek açmaya başlar, 10 derecenin altına düştüğünde ise yaprak döker. Aralık ayında ağaçların çiçek açması hiç normal değil. Buzulların erimesine bakmamıza gerek yok artık sokağımızda bunları görüyoruz. İklim değişikliğinin tam ortasındayız” diye konuştu.
Prof. Dr. Tolunay, “Türkiye’de iklim rejimi değişti. Bunun etkilerini ekonomide, tarımda, sanayide ve turizmde de göreceğiz. Acil uyum planları yapmamız önlemler almamız şart. Artık farklı bir iklime daha tropikal bir iklime geçtik diyebiliriz. Subtropikale yakın. Uzun süreli yağışsız ve uzun süreli şiddetli yağışların olduğu zamanlara geçiyoruz. Kuraklık artık farklı bir boyuta geldi” dedi.