32 yıl önce Bingöl’de okul enkazından çıkmıştı

Yahya Uzdiyen (45), Bingöl'de meydana gelen depremi duyduÄŸunda herkesten biraz daha farklı üzüldü ve 32 yıl önceyi hatırladı. Zira 22 Mayıs 1971'de Bingöl yine akÅŸam saatlerinde 6.3 ÅŸiddetindeki bir depremle sarsılmış, onun da okuduÄŸu okul yıkılmış ve kaldıkları öğrenci yurdu hasar görmüştü.Bingöl, bundan 32 yıl önce, bu kez 6.3 ÅŸiddetinde bir depremle sarsıldığında 13 yaşında olan Yahya Uzdiyen, bir cumartesi günü okuldaki arkadaÅŸlarıyla beraber masa tenisi oynamak için okulun spor salonuna gitti. Ä°ki arkadaÅŸ masa tenisi oynarken, diÄŸer ikisi de onları seyrediyordu. Sarsıntı olduÄŸunda Uzdiyen ve arkadaşı kaçmak için kapıya doÄŸru yöneldi: ‘‘Kapıya doÄŸru koÅŸarken sıvaların döküldüğünü gördüm, sonrası karanlıktı. Öldüğümü sandım ama kafamı çevirip baktığımda küçük bir ışık gördüm.’’ O sırada yeni bir sarsıntı oldu ve Uzdiyen'in gördüğü küçük ışık, onu dışarıya çıkarabilecek bir koridora dönüştü. Sürünerek dışarı çıkmaya çalışırken, oyun oynadığı diÄŸer arkadaşını göremiyor ama sesini duyabiliyordu, arkadaşı yardım istiyordu. Masa tenisi oynarken onları seyreden iki arkadaşından ise bir daha hiçbir ses alamadılar.Yahya Uzdiyen ve birkaç kiÅŸi daha okulun karşısındaki Karayolları binasına gitti ve sesini duydukları arkadaÅŸları Fevzi'yi kurtarmak için Karoyalları'ndan malzeme istedi. Ama karşılığında, ‘‘Devlete zimmetli, veremeyiz’’ cevabı aldılar. Saat iyice gece yarısına yaklaÅŸtığı için artık bir ÅŸey yapamıyorlardı. Ertesi sabah erkenden gelen askerler kurtardılar Fevzi'yi sıkıştığı yerden. Bir askeri kamyona bindirerek hastaneye yolladılar. Ama kamyon 15 dakika sonra geri döndü, çünkü Fevzi ani oksijenden hayatını kaybetmiÅŸti. Yıkılan okulun 500 metre ilerisinde bir hemÅŸirelik okulu vardı ve okulun yatılı binası yıkılmıştı. Tam 80 öğrenci orada öldü. Resmi olarak 700-800 kiÅŸinin öldüğü söylenen depremde aslında 1500 kiÅŸi hayatını kaybetmiÅŸti ve yıkılan bütün binalar tıpkı bugün gibi yine kamu binalarıydı. HANGÄ° ZÄ°HNÄ°YET VE VÄ°CDANO gün o depremden kurtulan ve ÅŸu anda DoÄŸan Holding Strateji Grup BaÅŸkanı olan Yahya Uzdiyen'in anlattıkları o günden bugüne zihniyetin hiç deÄŸiÅŸmediÄŸini gösteriyor: ‘‘1 Mayıs 2003'te Bingöl'de yıkılan yatılı okul, 32 yıl önce yıkılan benim okuluma sadece 10 kilometre mesafede. O zaman o bölgede bir metrelik yarıklar oluÅŸmuÅŸtu. Hangi zihniyet ve vicdan oralara tekrar okul yaptırılmasına razı oldu? Razı olmalarını bir tarafa bırakın, üstelik yine kötü inÅŸa edilmiÅŸ okullar yaptılar. Aynı olayın aynı yerde tekerrürü vicdanlara saplanması gereken bir olay’’ diyor.NEDEN SEFERBER OLDULARDepremi yaÅŸadı, oyunlaÅŸtırdı, oyunun gelirini kampanyaya bağışlayacakO da bir deprem maÄŸduru. 1999 depreminde Gölcük'te enkazdan kurtarıldı. Ancak Vural Akıncı, farklı bir ÅŸey yaptı ve yaÅŸadıklarını kaleme aldı. Önceleri içindekileri dışarı vurmak amacıyla yazılanlar, ÅŸimdi bir oyuna dönüştü ve ‘‘Okullarımız Yıkılmasın’’ kampanyasına destek vermeye hazırlanıyor. EÄŸer bir destek bulabilirse, tek kiÅŸilik oyununu 20 ilde sahneye koyacak ve tüm gelirini Okullarımız Yıkılmasın kampanyasına bağışlayacak.Vural Akıncı'nın oyunu, fiziksel engelli bir gencin Yalova'da ailesiyle birlikte geçirdiÄŸi yaz tatili sırasında baÅŸlıyor. Deprem anı ve enkaz altındaki saatleri ve kurtuluÅŸuyla devam ediyor. Sonuç acı: Yan odadaki anne ve babasını kaybediyor. O dönemde yaÅŸadıkları da yansıyor oyuna. Ama yine de her ÅŸeye raÄŸmen hayata dört elle sarılışının öyküsü bu. 1 Mayıs'ta Bingöl depremi ve orada yaÅŸanan acıları görünce ‘‘Ne yapabilirim?’’ diye düşünen Akıncı, yazdıklarını oyunlaÅŸtırıp sahnelemeye karar vermiÅŸ. ‘‘Gözyaşında Umut Olsun’’ adlı oyunun öncelikli amacının ÅŸu olduÄŸunu söylüyor: ‘‘Depremle yaÅŸamak zorunda olduÄŸumuz ülkemizde konunun önemine dikkat çekebilmek, konuyla ilgili kurumlara ulaÅŸmak ve harekete geçmelerini saÄŸlamak, oyunun oynanacağı illerde halkın ve kurumların ilgisini çekmek.’’ Enkaz altında kalmadan önce Türkiye'de yaÅŸanan depremlere üzüldüğünü ancak sonra günlük hayata devam ettiÄŸini belirten Akıncı, depreme tanıklık edince hayatı deÄŸiÅŸmiÅŸ: ‘‘Depremi yaÅŸadıktan sonra depremle ilgili konularda duyarsız kalamıyorsunuz. 12 Kasım depreminde çok kötü olduÄŸum halde gidip bir hafta kaldım. O anları yaÅŸadıktan sonra Türkiye'nin neresinde deprem olsa ‘Acaba nasıl yardımcı olabilirim?' hissi doÄŸuyor. Bingöl depremi aslında birebir içinde yaÅŸadığımız ama bir türlü kabullenmek istemediÄŸimiz çok önemli bir gerçeÄŸi tekrar ortaya çıkardı. Öğrencilerin yatılı okulda enkaz altında kalması beni derinden etkiledi ve Hürriyet'in Okullarımız Yıkılmasın kampanyası çok anlamlı geldi. Toplum olarak biz olayın başında çok duyarlıyız ama ondan sonra her ÅŸey unutuluyor. Ben burada kendime düşen bir ÅŸey olduÄŸunu hissettim. EÄŸer bu tiyatro oyununu bu kampanyayla beraber sahneye koyarsam ekonomik olarak çok ciddi katkı saÄŸlayamasam da imgesel anlamda bu kampanyaya destek veririm diye düşündüm.’’Benim de üçüncü sınıfta bir kızım varHürriyet ve Kanal D'nin ‘‘Okullarımız Yıkılmasın’’ kampanyasına Adana'dan 10 milyar lira bağışla katkıda bulunan Namık Kemal Biçer 39 yaşında bir organizatör. Adana depreminden bir gün önce aÄŸabeyini trafik kazasında kaybetmesine karşın, depremin ertesi günü ekibiyle birlikte enkaz bölgesine koÅŸup yardım çalışmalarına katılmış. ‘‘O acılara bizzat tanık olunca, duyarsız kalma ÅŸansımız yok’’ diyor. Ayrıca kendisinin de dokuz yaşında, üçüncü sınıf öğrencisi bir kızı var. Kendi çocuÄŸu gibi, tüm çocukların da okullarında güven içinde eÄŸitim görmesini diliyor. Çevresinde her türlü yardım çalışmasına katılan biri olarak tanınıyor. Kampanyayı duyunca, elinde bir torbaya doldurduÄŸu 10 milyar Türk Lirası'yla Hürriyet Adana Temsilcisi Sinan Tanyıldız'ın kapısını çalan Biçer, aslında adından bahsedilmesini pek istemiyor. ‘‘Zaten parayı da eÄŸitimden kazanmıştım’’ diyor. ‘‘Çukurova Ãœniversitesi'nin festivalini düzenledik. Bu bağış oradan kazandığımız parayla yapıldı. Yani eÄŸitimden kazandığımızı yine eÄŸitime yatırmış olduk’’ diyor, içi rahat...Â