300 bin asker cinselliği öğrenecek

TAP'ın (Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı) askerliğini yapan 19-25 yaş arasındaki gençlere yönelik başlattığı ‘Üreme Sağlığını Geliştirme Projesi’ 50'yi aşkın askeri birimde yapılıyor. Projeye göre askere alınan her genç, ilk 4 aylık eğitim döneminde cinsel eğitimden geçiriliyor. Eğitim programında, kızlık zarı, akraba evliliğinin sonuçları gibi konuların üstünde özellikle duruluyor.

Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı'nın askerlere cinsel eğitim vermeyi amaçlayan programında, öncelikle kadın ve erkeğin cinsel üreme organları ve işlevleri ayrıntılı anlatılıyor. Kadın üreme organları ile ilgili bilgi verilirken, toplumumuzda yanlış bilinen ve boşanmalara bile neden olan kızlık zarı üzerinde önemle duruluyor. Genç erkeklere, ‘‘Kızlık zarı bekaretin göstergesi kabul edilir. Ancak, kızlık zarı kişiden kişiye değişir. Cinsel ilişkide kanama olmaması, kadının daha önce cinsel ilişkide bulunduğunu göstermez’’ mesajı veriliyor.

Akraba evliliğinin yol açabileceği sakıncalardan sözedilirken, ‘‘Ülkemizde yüzde 21 oranında gerçekleşen akraba evlilikleri, bebek ölümlerinin artışında bir faktördür. Akraba evliliklerinde doğuştan hasta veya özürlü bir çocuk doğma ihtimali daha fazladır'' deniliyor. İlgiyle izlenen derslerde ayrıca, yanlış sünnetin cinsel yaşama olumsuz etkileri.

18 yaşından önce kadınların doğum yapmasının ve istenmeyen gebeliklerin kadındaki zararlarından da detaylı olarak sözediliyor. Gebelik ve gebeliğin önlenmesi konusundaki yöntemlerin de ayrıntılı olarak anlatıldığı derslerde cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda askerler uyarılıyor. Ayrıca kısırlık, iktidarsızlık ve erken boşalma konuları da ayrıntılı olarak anlatılıyor.

PROJE 5 YIL SÜRECEK

Kara Kuvvetleri Komutanlığı ile yapılan protokolle gerçekleşen proje hakkında bilgi veren Proje Koordinatörü Dr. Filiz Çamuroğlu, ‘‘Cinsel yaşamlarının başlarında olmaları nedeniyle askere alınma yaşında olan gençler, cinsel yolla bulaşan hastalıklara neden olan riskli davranışları kolay yapabilirler. Önce kendi sağlıklarını ve eşleriyle doğacak çocuklarının sağlıklarını koruyabilmek için cinsel yolla bulaşan hastalıklar, bulaşma yolları ve belirtileri hakkında bilgiye ihtiyaçları vardır. ’’ diyor.

Projeyi en az 5 yıl sürdürmek istediklerini belirten Dr. Çamuroğlu, kalıcı askerlik yapanların, bu bilgileri askere yeni gelenlere aktaracakları, böylece projenin devamlılığının sağlanacağı görüşünde.

Dr. Çamuroğlu, projenin amaçlarını şöyle sıralıyor:

Üreme sağlığı riskleri, aile planlaması ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında bilgi düzeylerinin artırılması

Üreme sağlığı ve aile planlaması konusundaki hatalı ve eksik uygulamaların toplumsal sonuçlarının gösterilmesi ve duyarlılığın artırılması

Yaşamlarını üreme sağlığı risklerinden en az etkilenerek sürdürmelerinin sağlanması

Özellikle evlilik adayı genç erkek grubun, askerlik görevini yaptığı dönem boyunca gece eğitimlerinde üreme sağlığı riskleri, aile planlaması ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar konularında koruyucu davranış bilgilerini alması.

Bu çalışmanın önümüzdeki yıllardaki toplumsal sonuçları ise, doğumdan itibaren çocukların basit tedbirlerle önlenebilecek üreme sağlığı tehlikelerinden korunması. Ülkemizde hakkında konuşulmadığı ve bilinmediği için gizlice yayılan HIV/AIDS, frengi, belsoğukluğu, hepatit-B gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkların oluşturduğu tehlikenin önlenmesi.

ON BİN ASKER EĞİTİM ALDI

Program Nisan 1998 ile Ocak 1999 tarihleri arasında eğitim programında, konferanslarla 17 bin 429, kurslarla 444, eğitici eğitimleri ile 1964 kişiye doğrudan ulaştı. 1999 yılında konferanslarda 9 bin 725 subay ve astsubaya, eğitici eğitimleriyle 1420 subay ve astsubaya, kurslarla da çoğunluğu uzman çavuş ve az sayıda astsubay olmak üzere 319 acemi er eğitimi yapan muvazzaf personel olmak üzere toplam 11 bin 464 kişiye doğrudan ulaşıldı. 2000 yılında, konferanslarla 8 bin 610 subay ve astsubaya, eğitici eğitimleriyle 1300 subay ve astsubaya, kurslarla da çoğunluğu uzman çavuş ve az sayıda astsubay olmak üzere 354 acemi er eğitimi yapan muvazzaf personele olmak üzere toplam 10 bin 264 kişiye doğrudan ulaşıldı. Ana hedef, acemi er eğiticileri aracılığıyla ve eğitim malzemeleriyle yılda 300 bin ere ulaşmak.

Eğitimden sonra bilgileri arttı

Projenin uygulanmasından bir yıl sonra TAP Vakfı, askerlerin bilgi seviyelerini ölçmek amacıyla yaptığı ankette, konuyla ilgili bilgi düzeylerinin arttığını gözledi.

Ankette cinsel yolla bulaşan hastalıkların ana bulaşma yolu olan 'Cinsel Yol'un ne olduğu soruldu. Bu sorunun doğru yanıtı 3 ayrı şıkta tanımlandı. B Şıkkında, 'Ağızın penis veya hazne ile teması' C şıkkında 'Hazne ile penisin birleşmesi' ve E şıkkında da 'Makatın penis ile teması' doğru yanıtlar olarak belirlendi. Başka hiçbir şıkkı işaretlemeden sadece 3 doğru yanıtı işaretleyenlerin oranı eğitim öncesi yüzde 14.1'den eğitim sonrası yüzde 27.1'e yükseldi.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda tokalaşmak ve el sıkışmak bir bulaşma yoludur. Eğitim öncesi ‘evet' diyenlerin oranı yüzde 2.5, eğitim sonrası ise yüzde 2.6.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda ağzın penis veya hazne ile teması bir bulaşma yoludur. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 43.5, eğitimden sonrası yüzde 58.4

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda hazne ve penisin birleşmesi bir bulaşma yoludur. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 70, eğitim sonrası yüzde 77.4

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda öpüşmek bir bulaşma yoludur. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 23.6, eğitim sonrası yüzde 21

Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda makatın penis ile teması bir bulaşma yoludur. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 53.5, eğitim sonrası yüzde 66.2

Sünnetin kirli araçlarla ve hatalı yapılması erkekte üreme sağlığını tehdit eder. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 31.1, eğitim sonrası yüzde 51.6

Mastürbasyon yapmak üreme sağlığını tehdit eder. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 13.7, eğitim sonrası yüzde 7.5

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar üreme sağlığını tehdit eder. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 60.7, eğitim sonrası yüzde 65.4

Sık idrara çıkmak, idrara çıkarken ağrı ve yanma cinsel yolla bulaşan bir hastalık belirtisidir. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 37.5, eğitim sonrası yüzde 54.4

Penisten ve hazneden koyu renkli ve kötü kokulu bir akıntı gelmesi, cinsel yolla bulaşan hastalık belirtisidir. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 69.8, eğitim sonrası yüzde 78.2

Baş ağrısı ve ishal bir cinsel yolla bulaşan hastalık belirtisidir. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 8.8, eğitim sonrası sonrası yüzde 7.8

Cinsel organlarda ağrılı yaralar, siğiller ve uçuklar cinsel yolla bulaşan hastalık belirtisidir. Eğitim öncesi ‘evet' diyenler yüzde 51.3, eğitim sonrası yüzde 69.