Güncelleme Tarihi:
Cumhuriyet Bayramı için hazırlanan görkemli törenli arasında İzmir'de yapılan ve 2 bin 213 kişinin katıldığı gösteri dikkat çekti. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ülkemizde coşku ile kutlanıyor.. Google'da bu özel günde ana sayfasında bulunan logosunu '29 Ekim Cumhuriyet Bayramı' başlıklı özel tasarım logosu ile değiştirdi.. İşte 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı hakkında tüm detaylar
Cumhuriyet Bayramı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet yönetimi ilan etmesi anısına her yıl 29 Ekim günü Türkiye'de ve Kuzey Kıbrıs'ta kutlanan bir millî bayramdır. Cumhuriyet Bayramı'nın kutlandığı ülkelerde 28 Ekim öğleden sonra ve 29 Ekim tam gün olmak üzere bir buçuk gün resmî tatildir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet'in Onuncu Yıl Kutlamalarının yapıldığı 29 Ekim 1933 tarihinde verdiği 10. Yıl Nutku'nda, Cumhuriyet Bayramı'nı en büyük bayram olarak nitelendirmiştir.
CUMHURİYET'İN İLANI
İkinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Ağustos'ta ilk toplantısını yaptı ve 13 Ekim'de Ankara, başkent ilan edildi. Bu dönemde Atatürk, egemenliğin ulusa dayandığı bir sistem olan cumhuriyet yönetiminin ilanı için hazırlıklar yapmaya başlamıştı. Atatürk, 28 Ekim akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya'da yemeğe çağırdı ve "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz," dedi.
29 Ekim günü Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan "Cumhuriyet" önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verdi. Meclis önergeyi kabul etti ve böylece Türkiye Devleti'nin yeni yönetimi biçimi Cumhuriyet, yeni ismi "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" olarak belirlendi. Atatürk, kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı oldu. Halk da cumhuriyetin ilanını sevinç ve coşku ile karşıladı.
İLBER ORTAYLI'DAN CUMHURİYET TANIMI
Cumhuriyet nedir?
‘Cumhuriyet’, bizim dilimize Arapçadan geçen bir kelimedir, çocuklar. ‘Bütün halkın idaresi’ demektir. Bu kelime ‘cumhur’dan yani halktan çıkar. Cumhuriyette egemenlik, kral, kraliçe, padişah, sultan gibi tek bir kişiye değil halka aittir. Halk, belirli zaman aralıklarında oy vererek, yine halktan olan yöneticilerini seçer.
“Bu kelime Arapçadan geldi” dedim ama Araplar bu kelimeyi hiçbir zaman bildiğimiz cumhuriyet anlamında kullanmadılar. Çünkü bu rejimi hiç uygulamadılar. Cumhuriyet lafını eden biz Türkleriz.
Cumhuriyet anlayışı zamanla değişmiş, gelişmiştir. Örneğin cumhuriyet rejimi Eski Yunan’daki demokrasidir, halk idaresidir; fakat orada o demokrasi çok sınırlı bir kesim tarafından kullanılırdı. Halkın çoğunluğu yabancılardı, seçme-seçilme hakları yoktu. Bir de köleleri vardı; onların hiçbir hukuku yoktu. Zengini ve fakiriyle çok küçük bir vatandaş kitlesi oy verirdi. Bu biçimiyle buradan da Roma İmparatorluğu’na geçti ama Roma’da da yine halkla, toprak sahibi soyluların arasında bir fark vardı. Meclisleri bile ayrıydı.
Cumhuriyet kelimesi, I. Dünya Savaşı’ndan evvel her yerde antipatiyle karşılanırdı. O dönemlerde kibar bir muhitte krallar aleyhinde konuşmak, cumhuriyeti övmek sizin o toplumdan kovulmanıza dahi sebep olabilirdi.
Büyük devletler arasında bir tek Fransa cumhuriyetti. Bir de o zamanlar yükselen bir devlet konumunda olan Amerika Birleşik Devletleri bir cumhuriyetti. O da 18. yüzyıldan itibaren yeni yeni ortaya çıkıyordu. Bu iki cumhuriyet, Batı dünyasında yeni bir atılımdı. Ama artık dünya değişti. Modern Türkiye dahil, dünyada birçok ülke cumhuriyetle yönetiliyor.
CUMHURİYET BAYRAMI'NIN KABUL EDİLMESİ
Cumnuriyet'in ilan edilişi aynı gece atılan 101 pare top ile kutlandı. 1924 yılında ise cumhuriyetin ilanı şenliklerle kutlandı.
2 Şubat 1925'te, Hariciye Vekaleti'nce (Dışişleri Bakanlığı) düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olması önerildi. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelendi ve 18 Nisan'da karara bağlandı. 19 Nisan'da ise Cumhuriyet Bayramı teklifi TBMM tarafından kabul edildi. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, 1925'ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde Cumhuriyet Bayramı olarak kutlanmaya başlandı.
2 bin 123 KİŞİ İLE CUMHURİYET BAYRAMI'NA ÖZEL TÜRKİYE HARİTASI
İZMİR’de Bayraklı Belediyesi'nin etkinliğinde 2 bin 123 Cumhuriyet sevdalısı Smyrna Meydanı’nda saat 19.23’te aynı anda zeybek oynadı ardından bir araya gelerek, 'Türkiye haritası' oluşturdu. İnsanların oluşturduğu en büyük ülke haritası kategorisinde Guinness Rekorlar Kitabı’na başvuruda bulunuldu. 540 metrekare büyüklüğünde beyaz perdeye projeksiyonlar aracılığı ile yansıtılan Atatürk ve Cumhuriyet konulu 3D video mapping gösterisi ise izleyicilerin beğenisini topladı.
Bayraklı Belediyesi, Cumhuriyet’in kuruluşunun 93'üncü yıl dönümünde, önemli bir etkinlik gerçekleştirdi. Smyrna Meydanı’nda farklı yaş gruplarından 2 bin 123 kişi aynı anda zeybek oynadı, kırmızı- beyaz dev Türkiye haritası oluşturuldu. Zeybek oynayan en küçük oyuncu 5 yaşındaki Arda Tekmen olurken, en büyüğü 78 yaşındaki Hatice Jokiçin oldu. 2123 kişi, Cumhuriyet'in 200'üncü yılına, 'Cumhuriyet ilelebet yaşayacak' mesajı gönderdi. Meydanı hınca hınç dolduran kalabalığın tüylerini diken diken eden görüntülere sahne olan etkinliğe katılanların bir bölümü gözyaşlarına hakim olamadı. Öte yandan etkinliği izlemeye İzmir dışından da çok sayıda kişi geldi. Etkinlik öncesi ise Smyrna Meydanı’na kurulan 540 metrekare büyüklüğünde dev beyaz perdeye 7 projeksiyon cihazı aracılığı ile yansıtılan Atatürk ve Cumhuriyet konulu 3D mapping gösterisi (görüntü, ışık ve sesle yapılan gösteri) beğenildi.
GUINNESS’E BAŞVURULDU
Bayraklı Belediyesi tarafından düzenlenen etkinlikte bir rekorun da altına imza atılmış olunacak. Bayraklı Belediyesi, İnsanların oluşturduğu en büyük ülke haritası kategorisinde Guinness rekortmeni Onur Tümer öncülüğünde Guinness Rekorlar Kitabına başvuru yaptı. Bayraklı Belediye Başkanı Hasan Karabağ, yine tarih yazdıklarını belirterek, şunları söyledi:
"Hepinizi yürekten kutluyorum. Kendinizi alkışlayın. Parçalanmış bir imparatorluktan 1923’te çağdaş bir Cumhuriyet yaratan sevgili Atatürk’ü bir kez daha sevgi ve saygıyla anıyoruz.