21. yüzyılın mesenleri

Eski çaÄŸlarda sanata mali yardımda bulunanlara mesen denirdi. Eskiden prensler, krallar ve padiÅŸahlar sanatı desteklerken, ÅŸimdi büyük zenginler bayrağı devraldı. Avrupa ve ABD'de olduÄŸu gibi Türkiye'de de mesenler var. Öncü sergilere yer veren Proje 4L Ä°stanbul Güncel Sanat Müzesi yeni bir uygulamayla bu sanat hamilerini bir çatı altında buluÅŸturdu. MesenliÄŸi ilk etapta dört kiÅŸi kabul etti. Sevda Elgiz, Sema ÇaÄŸa, Sevinç KuyaÅŸ ve Canan Pak. Projeye iki mesenin daha katılması bekleniyor. Yıllık toplam altı kiÅŸiyle sınırlı olan mesenlik uygulamasına katılanlar 25 milyar lira destekte bulunacak. Mesenlerin isimleri Destekleyenler Duvarı'nda sürekli yer alacak. Mesenler sergi mekanında kendi misafirleri için bir özel davet verebilecek. Ancak iÅŸin en cazip yanı duygusal tatmin.LEVENT'LE GÃœLTEPE ARASINDAGüncel Sanat Müzesi Proje 4L’nin ön cephesi finans ve iÅŸ merkezi Büyükdere Caddesi'ne, arka cephesi ise son 20 yılda oluÅŸan dev Gültepe mahallesine bakıyor. Proje 4L'nin kuruluÅŸ amacı da zaten toplumsal olarak birbirinden kopuk bu iki bölgeyi sanat aracılığıyla buluÅŸturmak. Åžu anda Loud&Clear (Açık ve Net) sergisi yer alıyor. ÇAÄžA HUKUK BÃœROSU'NUN SAHÄ°BÄ° BARBAROS ÇAÄžA'NIN EŞİ SEMA ÇAÄžABu ortamlar aidiyet bilincini körüklerÇaÄŸa Hukuk Bürosu'nun sahibi Barbaros ÇaÄŸa'nın eÅŸi olan Sema ÇaÄŸa'nın da asıl mesleÄŸi eÅŸi gibi avukatlık. 1983'te Garanti Bankası Harbiye Sanat Galerisi'nin kuruluÅŸunda görev aldı ve galerinin 3.5 yıl sergi yönetimini üstlendi. Ä°stanbul Sanat Vakfı Mütevelli Heyeti üyeliÄŸi de yapan Sema ÇaÄŸa 2002'de Proje 4L'de 30 yıldır biriktirdikleri aile koleksiyonlarının bir sergisini düzenledi. ‘‘Proje 4L iki buçuk yıl önce mimar bir dostumuzun çabasıyla Ä°stanbul'a kazandırılmış, altyapısı ve düşüncesi saÄŸlam bir müzedir’’ diyor Sema ÇaÄŸa. ‘‘Sanatseverlere, sanatçılara, ÅŸehir insanına ait bir kültür ve medeniyet ortamıdır. Bu ortamlar insanda aidiyet bilincini körükler ve aynı oranda talepler ileri sürerler. Biz bu talebin sesini duyan kiÅŸilerden biriyiz.’’GÄ°Z PLAZALARIN KURUCUSU CAN ELGÄ°Z'Ä°N EŞİ SEVDA ELGÄ°ZBiz burayı yenilikçi bir anlayışla kurdukEÅŸi mimar Can Elgiz ile birlikte Proje 4L'nin kurucusu olan Sevda Elgiz, 20 yıl önce ailenin resim koleksiyonunu geliÅŸtirmek üzere sanata ilgi göstermeye baÅŸladıklarını söylüyor. Türk sanatçılarının yurtdışında tanınması için kulis yapmış, eserlerini yurtdışında sergilere götürmüş, yani mesenliklerini üstlenmiÅŸler. Proje 4L'yi kurma nedenlerinin başında da yurtdışında kendilerine ‘‘Türkiye'de çaÄŸdaÅŸ sanat var mı? Gençler eserlerini yapıp sergileyebiliyor mu?’’ gibi soruların sorulması geliyor. ‘‘Tüm çaÄŸdaÅŸ Türk sanatını kucaklayacak, koruyacak, sergileyecek bir müzenin Ä°stanbul'da zaten kurulacağına inanıyoruz; ancak biz daha küçük bir ölçekte, yurtdışındaki örnekleri gibi yenilikçi bir anlayışla Proje 4L'yi kurduk. Güncel Sanat Müzesi dedik, çünkü dinamik sergiler yapan, kár gayesi gütmeyen, devlet yardımına baÄŸlı olmayan müzeleri örnek aldık.’’BÄ°LLUR TUZ'UN SAHÄ°BÄ° SEVÄ°NÇ KUYAÅžBu benim özümde var mesen ruhuyla doÄŸmuÅŸumSanata ilgisini aileden miras aldığını düşünen Sevinç KuyaÅŸ 1990'da babasının vefatından sonra Billur Tuz Ãœretim, Pazarlama ve KuyaÅŸ Tavukçuluk ÅŸirketlerinin yöneticiliÄŸini üstlenmiÅŸ. KuyaÅŸ sanat kurumlarının ancak toplum desteÄŸiyle ayakta durabileceÄŸine inanıyor. YaÅŸamayan ressamların eserlerinden çok, üretimine tanıklık ettiÄŸi eserleri almayı tercih ediyor. KuyaÅŸ yurtdışındaki sergilerde mesenlerin isimlerini duvarlarda gördükçe Türkiye'de neden böyle bir uygulama yok diye düşünmüş. ‘‘Destek verdiÄŸim sanatçıların eserlerinde kendimi görüyorum ve onların bir parçası gibi hissediyorum. Bu benim özümde var, ben mesen ruhuyla doÄŸmuÅŸum. Güncel sanat beni çok heyecanlandırıyor; global ve yenilikçi. Sanatçılarla bütünleÅŸerek destek vermek ve mesen olmak benim bugüne kadar aradığım bir misyondu.’’PAKMAYA'NIN SAHÄ°BÄ° PAK AÄ°LESÄ°NDEN CANAN PAKSanat hamiliÄŸini annemden miras aldımÇocukluk yıllarından beri sanat dünyasıyla iç içe olan Canan Pak bunu sanatı çok seven annesine borçlu olduÄŸunu söylüyor. Sanat hamiliÄŸi de yine ondan geçen bir özellik. Pek çok çaÄŸdaÅŸ Türk sanatçısının resmini satın alan Canan Pak son yıllarda düzenli olarak Ä°stanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın gerçekleÅŸtirdiÄŸi Ä°stanbul Bienalleri'nde sanatçı sponsorluÄŸu yapmış ve kiÅŸisel sergilere katkıda bulunmuÅŸ. Canan Pak Proje 4L'nin Türkiye'de güncel sanatı desteklemek amacıyla gerçekleÅŸtirilmiÅŸ idealist bir proje olduÄŸunu düşünüyor. ‘‘Plastik-görsel sanatlarla ilgili hiçbir döneme ait iyi bir müzenin maalesef bulunmadığı ÅŸehrimizde, hele ki güncel sanatı gündeme getiren böyle bir mekanı desteklemek bir zevk, hatta bir görevdir diye düşünüyorum.’’Â