20'nci yüzyılın adamı Einstein

Time Dergisi, ünlü fizikçi Albert Einstein'ı ‘‘Yüzyılın Adamı’’ seçti. Dergi, 20'nci yüzyılın ileride ‘‘evrenin yapısını kavrama konusunda atılan dev adımlarla’’ anılacağını belirtti. Time Dergisi, yalnızca 20'nci yüzyılın değil, geçen yüzyıllara damgasını vuran insanları da belirledi.

Time Dergisi, yaptığı bir araştırmayla ünlü fizikçi Albert Einstein'ı ‘‘çağımıza damgasını vuran en büyük insan’’ olarak niteledi. İzafiyet Teorisi'yle yalnız fiziği değil, diğer bilimlerin ve felsefenin de yönünü değiştiren, evrene ve yaratılışa bambaşka bir gözle bakmamıza neden olan Albert Einstein'ın ‘‘en büyük deha ve çağın ikonu olarak’’ diğer adayların önüne çıktığı belirtildi.

Time Dergisi, dağınık saçları, gözlerinden fışkıran zekásı, insanlığa olan tutkusu, mükemmel işleyen beyni ve unutkan bilim adamı tipiyle dikkati çeken Einstein'ın ‘‘düşünür’’ yönüyle de öne çıktığını vurguladı. Einstein'ın faşizmin baskısından kaçarak özgürlüğü seçmesi ve siyasi idealistliğiyle de 20'nci yüzyılı önemli kılan değerleri temsil ettiği ifade edildi. Albert Einstein, dergideki araştırmada ‘‘atomun ve evrenin kilitlerini açan çilingir’’ olarak tanımlandı.

Time'ın Genel Yayın Yönetmeni Walter Isaacson, Einstein'ın etkisinin sadece teorik fizik ile sınırlı kalmadığını, onun bilimsel çalışmalarının televizyondan nükleer silahlara, lazer teknolojisinden uzay çalışmalarına kadar, 20'nci yüzyıldaki tüm bilimsel ve teknolojik gelişmelere damgasını vurduğunu belirtti.

HAWKING DE YAZDI

Time'ın bugün piyasaya çıkacak son sayısında, yaşayan en büyük fizikçi olan Stephen W. Hawking'in Albert Einstein'ın bilimsel önemini anlatan bir makalesi de yayınlandı. Hawking, yazısında 20'nci yüzyılda elde edilen ilerlemenin temel bilimlerde atılan önemli adımlardan kaynaklandığını ifade etti.

Time Dergisi, Roosevelt ve Mahatma Gandi'yi de, asrın diğer en önemli kişilikleri arasında gösterdi. Dergide ABD Başkanı Bill Clinton'ın Roosevelt hakkında, Nelson Mandela'nın da Gandi hakkında bir makalesi yer aldı.

Kim kimdir?

Çağın düşüncesini değiştirdi

ALBERT Einstein, 1879'da, Almanya'nın Ulm kentinde doğdu. Çocukluğunda ‘‘vasat’’ bir öğrenci olan Einstein, ünlü İzafiyet Teorisi'ni 1905'te geliştirdi. Düşüncelerini Alman bilim dergisi ‘‘Annalen der Physik’’te 5 makale olarak yayımladı. Birinci yazısını Münih Üniversitesi'ne tez olarak verdi. İkinci yazısında Max Planck'ın enerji kuvantumlarından yola çıkarak ‘‘foton’’ adı verilen maddealtı parçacığın varlığını açıklıyordu. Üçüncü yazısı olasılık hesapları üzerineydi. Dördüncü yazısı ise şaşkınlık verici özlü bir anlatımla yüzyıl başı fiziğinin en önemli buluşlarından birini işliyordu: Sınırlı görecelik... Einstein, bu yazısında fiziksel uzay ve zaman kavramlarını yeniden gözden geçirerek yeni bir çözüme ulaşıyordu. ‘‘Yüzyılın Dehası’’nın beşinci yazısı ise ünlü ‘‘mc2’’ formülünün anlatıldığı yazıydı. Einstein, burada kütle ve enerji arasındaki eşdeğerlik konusuna yeni bir bakış açısı getiriyordu.

Bu yazılar, yayımlandıkları yıl pek dikkat çekmediler. Ama kısa sürede dönemih en büyük fizikçilerinin, özellikle Planck, Lorentz ve Minkowski'nin büyük hayranlığını uyandırdı.

Ünlü bilgin, 1933 yılında Alman faşizminden kaçarak Amerika'ya yerleşti. Altı yıl sonra, Einstein'ın Başkan Franklin D. Roosevelt'e yazdığı mektup, atom bombasının geliştirilmesinin başlama noktası oldu. Ama los Alamos'taki çalışmalara katılmadı. 1945'te nükleer silahların gerçekleştirilebileceği belli olduğunda, Başkan Roosevelt'e yeniden bir mektup yazarak bunun kullanılmamasını istedi. 1955'te ölünceye dek de nükleer silahlara etkin biçimde karşı çıktı.