2020’nin arkeolojik keşifleri

ÇİVİYAZILI 3400 YILLIK TABLET

Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde Aççana Höyük, eski Alalakh kentinde yürütülen arkeolojik kazı çalışmalarında, yaklaşık 3 bin 400 yıllık tablet bulundu. İsmi bilinmeyen bir krala yapılan ödemeyi anlatan Akadça çivi yazılı tablet için kazı başkanı Doç. Dr. Murat Akar, “Özellikle tunç çağı içerisinde çivi yazılı metinlere ulaşabilmek o kadar kolay değildir. Her zaman böyle bir veriyi elde etme şansınız olmuyor. Günyüzüne çıkarılan tablet, 20 yıllık kazı çalışmalarında bizleri heyecanlandıran bir buluntu oldu. Arşiv değeri büyük” demişti.

KADIKÖY AYDINLANIYOR

Haydarpaşa Garı’nın peronları ve ray modernizasyonu çalışmaları kapsamında 2018 Mayıs ayında başlanılan arkeolojik kazılarda, İstanbul’un özellikle de Kadıköy’ün tarihine ışık tutacak çok önemli bulgular elde edildi. İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nin yürüttüğü kazılarda şu ana kadar elde edilen veriler, bilim dünyasına önemli katkılar sundu. Peronların altından çıkan mermer tabanlı, apsidal formlu oldukça geniş bir alana yayılan mimari yapı tespit edildi. İçinde toplu mezar buluntusunun da çıktığı yapı şimdilik gizemini koruyor.

EJDER  BAŞLI BİLEZİK

Van’ın Gürpınar ilçesinde Çavuştepe Kalesi’ndeki kazılarda bir çocuk iskeletinin pazu kısmında 2700 yıllık olduğu düşünülen ejder başlı iki bilezik ile boyun kısmında takılar bulundu. Kazı başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu şu bilgiyi verdi: “Muhtemelen soylu bir ailenin bebeği. Urartularda ejder figürü sık kullanılıyor. Ejder başının burada büyük bir anlamı olması gerekiyor. Bu da öteki dünyayla ilişkili. Onu, yolda veya öteki dünyada koruması ile ilgili olduğunu düşünmekteyiz.”

2100 YILLIK MASKLAR

Ordu Kurul Kalesi’nde Ordu Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü denetiminde bu yıl yürütülen kazılarda pişmiş topraktan yapılmış çeşitli tiplerde 20`den fazla ‘tanrı Dionysos’ ve ‘Satyr’ büst ve maskları bulundu. 2100 yıllık olduğu tahmin edilen pişmiş toprak büst ve maskların kült ritüelinin bir uygulaması olarak bilinçli bir şekilde kırılarak bu alana atıldıkları tespit edildi.

2000 YILLIK HEYKEL BAŞI

Denizli Laodikya antik kentinde devam eden kazı ve restorasyon çalışmalarında 2 bin yıllık olduğu değerlendirilen rahip başı heykeli bulundu. Kazı başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek “Tiyatronun sahne binasından batıya uzanan ve MS 5. yüzyıl başında yapılan sur duvarının kuzey yönünde 8 metrelik bir dolgu vardı. Depremlerde yıkılan binaların atıkları diyebileceğimiz dolgunun kaldırılması esnasında 2 bin yıllık olduğunu değerlendirdiğimiz çok güzel bir rahip portresiyle karşılaştık” diye açıklama yapmıştı.

PATARA YILI ARMAĞANIYDI

Antalya’nın Kaş ilçesindeki Patara Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmasında, antik kentin eski dönemlerinde yaşamış önemli bir kişiyi onurlandıran parçalanmış yazıt bulundu. Kazı ekibini heyecanlandıran yazıt incelemeye alındı. Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, “Tiyatro çalışmalarında müthiş bir yazıt daha ortaya çıktı. Tüm parçalarını büyük bir titizlikle toplayıp hemen konservasyona aldık. Kentin önemli kişilerinden birini onurlandıran yazıt, 2020 Patara Yılı armağanı oldu” diye bilgi vermişti.

GÖBEKLİTEPE KADAR ESKİ

Şanlıurfa’ya 46 kilometre mesafede 2 yıldır devam eden arkeolojik kazılarda bugüne kadar çok önemli bilgilere ulaşıldı. Göbeklitepe ile çağdaş olduğu bilimsel olarak kanıtlanan Karahantepe kazılarında 250’den fazla dikilitaş tespit edildi. Alandaki arkeolojik kazılar genişletildikçe yeni sürprizlerle karşılaşıldı. Prof. Dr. Necmi Karul tarafından sürdürülen kazılarda bu yıl ana kayaya oyulmuş 50 cm çapındaki heykel başı tespit edildi. Yine etrafında ana kayaya oyulmuş yapılar bulundu. 12 bin yıllık olduğu düşünülen yapıların kazılar devam ettikçe gizeminin çözüleceği belirtiliyor.

2200 YILLIK MOZAİK

İstanbul’da Zeytinburnu Belediye Başkanlığı binası olarak kullanılan ve 18. yüzyılda askeri hastane olarak inşa edilen tarihi yapının altında, Roma dönemi MS 2. yüzyıla ait mozaikler bulundu. İstanbul Arkeoloji Müzesi tarafından sürdürülen kazılarda, binanın otopark alanında mozaiğin devamı tespit edildi. Merkezinde dalga ve örgü motifi bordürlü bir daire içine yerleştirilmiş sekiz köşeli ana motif bulunan çok renkli mozaiği uzmanlar tamamlamaya çalışıyor.

ŞAHKULU İZLERİ

Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar İdaresi tarafından Topkapı Sarayı’nda devam eden restorasyonlar sırasında 500 senelik olduğu tespit edilen kalemişi duvar süslemeleri bulundu. Kara beton sıvanın raspalanması sırasında tesadüfen bulunan süslemeler uzmanlarca koruma altına alındı. Saz yolu üslubundaki altın varak işlemeli duvar süslemesinin Kanun Sultan Süleyman döneminde Baş Nakkaş Şahkulu’na ait olduğu sanılıyor.

MOZAİKLİ KİLİSE

Mardin’deki Gola yerleşim yerinde, insan ve hayvan figürleri, geometrik ve bitkisel motiflerin yanı sıra Estrengelo stilinde kitabesi bulunan mozaikli bir yapı ortaya çıkarıldı. Bir ihbar üzerine başlatılan kurtarma kazılarında, 386 yılında yapılmış bazilikal planlı bir kilise bulundu. Mardin Müzesi tarafından sürdürülen kazılarda bulunan Erken Bizans dönemine ait bazilikal planlı kilise ve vaftizhane olan yapının kitabesinden, MS 4. yüzyılın son çeyreğine ait olduğu tespit edildi.