2 soruda İsrail’in Gazze planı

Daha önce gerçekleşen dört saldırıdan farklı olarak, bu kez İsrail yönetimi Gazze’de “Hamas’ı tamamen yok edene kadar” durmayacakları mesajını verdi. Fakat İsrail ordusu, yakın zamanda kara operasyonuyla da desteklenmesi beklenen Hamas’la savaşında ciddi zorluklarla karşılaşabilir. Hamas’ı askeri ve yönetici kanadıyla tamamen etkisiz hale getirmek isteyen ordunun önündeki ilk engel, İsrailli rehinelerin varlığı. Netanyahu yönetimi, rehineleri canlı kurtarmak için bir taraftan Hamas’la mahkûm takası için müzakere yürütüyor. Öte yandan belki de Amerikan askerinin de katılabileceği olası özel rehine kurtarma operasyonları planlanıyor.

HAMAS’SIZ GAZZE MÜMKÜN MÜ?

Askeri uzmanlar, İsrail ordusunun bir şehir savaşında, Hamas kadroları karşısında yüksek kayıp verebileceğini de değerlendiriyor. Ortak görüş, “Hamas’ı ortadan kaldırmanın” uzun süreceği ve bedelinin ağır olacağı yönünde. Siyasi analistlere göre, İsrail Gazze’yi Hamas’tan “temizledikten” sonra burada kalma niyeti taşımıyor. Nitekim eski BM İsrail temsilcisi Danny Danon da yönetimin bu niyetini, “Amacımız Hamas’la savaşmak. Sonrasında Gazze’deki Filistinlilerin günlük yaşamlarını yürütecek yeni bir rejimin ortaya çıkacağını umuyoruz” sözleriyle özetledi. Peki İsrail’in bir “Hamas sonrası Gazze” dizayn etmesi mümkün mü? Pek çok uzman, Hamas’ın Gazze’deki derin ekonomik, dini ve sosyal tabanı göz önüne alındığında bunun neredeyse imkânsız olduğunu belirtiyor.

TOPYEKUN İŞGAL OLASI MI?

Netanyahu hükümetinin önündeki bir diğer seçenek Gazze Şeridi’ni tamamen ele geçirmek ve uzun vadede elde tutmak. Bu seçenek insani ve ekonomik maliyetinin ağır olması nedeniyle olası görülmüyor. İsrail kuvvetlerinin büyük kısmını Gazze’de tutmanın, Batı Şeria üzerindeki kontrolü zayıflatabileceği belirtilirken, bölge uzmanları, “İsrailli siyasetçilerin isteyeceği son şey, her hafta Gazze’den İsrail askeri ölümü haberi gelmesidir” diyor. Ancak Netanyahu’nun, aşırı sağcı hükümet ortakları ile halktan gelen baskı karşısında daha öncekilere benzer kısa süreli bir “intikam operasyonuyla” yetinip yetinmeyeceği belirsiz. Gazze’de ılımlı bir Filistin yönetiminin tesis edilmesinin zorluğu düşünüldüğünde, İsrail’in burayı doğrudan kontrol etme seçeneğine mecbur kalabileceği değerlendiriliyor. Uzmanlar ise bunun İsrail toplumundaki bölünmeleri derinleştireceğini, ayrıca Filistinlilerin militanlaşmasını da durdurmayacağını belirtiyor.