OluÅŸturulma Tarihi: Ocak 21, 2003 00:00
Yaşayan ve ölen toplam 100 milyon Türk vatandaşı ile ilgili nüfus bilgilerini tek bir bilgi bankasında toplayan MERNİS projesi, 31 yıllık çalışma sonunda dün resmen faaliyete geçti. MERNİS sayesinde, eskiden günler süren nüfus cüzdanı çıkartma süresi, 1 dakika 52 saniyeye indi.1972 yılında temeli atılan ve 31 yıldır üzerinde çalışılan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) projesi, dün Ankara'da Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in de katıldığı bir resepsiyon ile hayata geçti. Özel ve kamu sektöründeki işleyişi değiştirecek çok önemli bir sürecin yapı taşı olarak değerlendirilen MERNİS projesiyle ‘Ulusal Birey Kayıt Sistemi’ oluşturuldu. Türkiye'de yaşayan herkesin nüfus bilgilerinin elektronik ortama aktarılması ile artık bir nüfus cüzdanını çıkartmak sadece 1 dakika 52 saniye sürecek. Kamu dairelerinde kuyrukta bekleyen, muhtara gidip evrak alan, nüfus sayımlarında evde bekleyen dönemlerin sonu anlamına gelen ‘elektronik vatandaş’ projesinin yazılım aşaması Likom Yazılım tarafından gerçekleştirilirken,
Koç Sistem de MERNÄ°S'in donanım altyapısını kurdu. BM DENETÄ°MÄ° Mernis projesi İçiÅŸleri Bakanlığı, Nüfus ve VatandaÅŸlık Ä°ÅŸleri Müdürlüğü tarafından yürütülüyor. Dünya Bankası finans kaynaklı ve BM Kalkınma Programı tarafından denetleniyor. YaÅŸayan ve ölü 100 milyondan fazla Türk vatandaşına birer ‘‘VatandaÅŸlık Numarası’’ veren proje, sadece kamu sektöründe deÄŸil, özel sektördeki iÅŸleyiÅŸe de büyük deÄŸiÅŸiklik getirecek. MERNÄ°S Projesi'yle günlük hayatımızda devrim niteliÄŸinde önemli deÄŸiÅŸiklikler olacak. Bunlardan bazıları şöyle:Ulusal Kimlik Numarası'na sahip bir yurttaşın, ikametgah ilmuhaberi, nüfus cüzdanı örneÄŸi çıkartmasına gerek kalmayacak. VatandaÅŸla ilgili en doÄŸru bilgilere ilgili devlet kurum ve kuruluÅŸları tarafından kolaylıkla ulaşılabileceÄŸi için örneÄŸin, seçmen kütüğü yazma, nüfus sayımı yapma, gibi iÅŸlemlere artık gerek duyulmayacak.VatandaÅŸ, kendisi ile ilgili kayıtları görüp, varsa yanlışlıkların düzeltilmesini isteyecek, her an son durumu gösteren istatistiksel analizler yapılabilecek, adli ve mali takip iÅŸleri kolaylıkla yürütülebilecek.Ulusal Kimlik Numarası'yla en genel olarak; vatandaşın tüm devlet dairelerindeki bilgileri güncelleÅŸecek, deÄŸiÅŸik kurumların tuttuÄŸu kayıtlar arasındaki tutarsızlıklar giderilecek, tüm resmi iÅŸlemlerde bu numara kullanılacak.VatandaÅŸlar bu numara yardımıyla ilk baÅŸta kamu kurum ve kuruluÅŸlarındaki seçmen, nüfus idaresi, askerlik ve emniyet gibi çeÅŸitli kayıtlarda tek bir numara sayesinde iÅŸlemlerini hızla ve bürokrasi engeline takılmadan gerçekleÅŸtirebilecekler.Türkiye, Ulusal Birey Kayıt Sistemi'ne geçecek. Böylece, pahalı ve geciken istatistikler, kiÅŸi kayıtlarının tutulmasında ve yaÅŸatılmasında sürekli artan bürokrasi sona erecek.Akıllı kart uygulamasına geçildiÄŸinde, Ulusal Kimlik Numarası sahibi vatandaşın kimlik kartında, isteÄŸe baÄŸlı olarak kiÅŸisel saÄŸlık bilgileri de tutulabilecek. Sıra TR kimlikteMERNÄ°S (Merkezi Nüfus Ä°daresi Sistemi'nde) son aÅŸamaya gelindi. 29 yıl önce, Nüfus hizmetlerinin bilgisayar ortamına aktarılması ve merkezi veri tabanının oluÅŸturulması amacıyla baÅŸlatılan MERNÄ°S projesinde sıra Avrupa standardında nüfus cüzdanı verilmesine geldi. MERNÄ°S projesinde, iki yıl önce, herkese Türkiye Cumhuriyeti Kimlik numarası verildi. Bu numara önümüzdeki yıllarda, vergi numarası olarak da kullanılacak. Aynı numara, banka hesap numarası, ehliyet numarası, pasaport numarası, tapu numarası, sabıka numarası olarak da kullanılmaya baÅŸlanacak.Nasılki ev, araba alırken, bankada hesap açtırırken bizden vergi numarası sorulmaya baÅŸlandıysa, bundan sonra TC kimlik numarası sorulacak. MERNÄ°S kapsamında verilen TC kimlik numarası, ileriki aÅŸamalarda mahkemelerde, poliste, tapuda, bankalarda, maliyede, eÄŸitimde, savunmada ve diÄŸer devlet dairelerindeki iÅŸlemlerimizde kullanılmaya baÅŸlanacak. Sezer: Åžeffaf devlet için önemli adımCumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer, e-Türkiye bilgi sisteminin temel parçalarından birini oluÅŸturan MERNÄ°S Projesi'nin, kurumlar arası bilgi alışveriÅŸini kolaylaÅŸtıracağını bildirdi. Sezer, MERNÄ°S Projesi'nin tanıtımı dolayısıyla düzenlenen törende yaptığı konuÅŸmada, Proje'nin tamamlanmış olmasının sevindirici bir geliÅŸme olduÄŸunu söyledi. Dünyanın yeni binyıla, yaÅŸamın her alanını etkileyen, koÅŸulları, kavramları ve olanakları farklılaÅŸtıran çok büyük dönüşümlerle girdiÄŸini vurgulayan Sezer, bu dönüşümlerin yarattığı kavram ve deÄŸerlerin, toplumları, dünyaya yeniden ve farklı bakmak durumunda bıraktığına dikkati çekti. Åžimdiden kimi kamu kurumlarının, MERNÄ°S bilgi tabanını kendi iÅŸ veiÅŸlemlerinde kullanmaya baÅŸlamasının sevindirici olduÄŸunu belirten Sezer, bunun tüm ilgili kurumlara yaygınlaÅŸtırılmasının hızlandırılmasını istedi. Sezer, ÅŸunları söyledi: ‘‘Unutulmamalıdır ki ülkemizin, güvenilir ve yenilenebilen bilgi altyapısına sahip olması, etkin, verimli ve saydam yönetim anlayışının yaÅŸama geçirilmesine yadsınamaz katkılarda bulunacaktır. MERNÄ°S Projesi'nin uygulamada ortaya çıkacak eksiklikleri, sorunları olabilecektir. Proje‘nin uygulanması sürecinde bunların dikkate alınması, kuÅŸkusuz öngörülmeyen sorunların giderilmesini saÄŸlayacak, yurttaÅŸlarımıza yönelik hizmetlerin kalitesini daha da yükseltecektir.’’MERNÄ°S'in adım adım 31 yıllık tarihi5 Mayıs 1972'de MERNÄ°S projesi fikri doÄŸdu. 1976'da Devlet Planlama TeÅŸkilatı (DPT) tarafından projelendirildi. 1980'de proje,OrtadoÄŸu Teknik Ãœniversite'sine (ODTÃœ) ihale edildi. 1982 yılında projeyi uygulama çalışmaları baÅŸladı.1982-1996 arasında proje çalışmalarına devam edildi. 1996 yılında Dünya Bankası MERNÄ°S projesini özelleÅŸtirme ve Sosyal Güvenlik Ağı (PIAL) kapsamına aldı ve proje fizibilite çalışması yapıldı. 1997 yılında yürürlüğe giren 4300 sayılı kanunla saÄŸlanan ödeneÄŸin kullanılması ile MERNÄ°S projesi hız kazandı. 1997'de Dünya bankası MERNÄ°S projesine kaynak aktardı.1997-1999 arasında Genel Müdürlük ve 923 ilçe nüfus müdürlüğünün altyapısı tamamlanarak bilgisayar sistemleri kuruldu.1997-1999 arasında nüfus kayıtları bilgisayar ortamına aktarıldı.1998 yılında ilçe nüfus müdürlüklerine destek vermek amacıyla Acil Destek Merkezi kuruldu.1998-2000 arasında MERNÄ°S uygulama yazılımları gerçekleÅŸtirildi.28 Ekim 2000 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası tüm nüfus kayıtlarına verildi.Eylül 2000 tarihinde merkezi sunucu sistemi, depolama sistemi ve yedekleme sistemleri satın alınarak 16 Kasım 2000 tarihinde hizmete açıldı.Kamu kurum ve kuruluÅŸlarına ve vatandaÅŸlara T.C. Kimlik Numarasını yaygınlaÅŸtırmak amacıyla Nüfus Bilgi Bankası kuruldu.13 Aralık 2001'de ilçe nüfus idarelerinin merkezle on-line çalışmasını saÄŸlamak amacıyla nüfus idarelerinin iletiÅŸim alt yapısının kurulması ve online-uygulaması ihalesi yapıldı.18 Mart 2002'den itibaren online uygulama Ankara ve Kırıkkale iline baÄŸlı ilçelerde pilot uygulama olarak baÅŸladı.Kasım 2002 itibariyle MERNÄ°S veri tabanı kuruldu ve MERNÄ°S sistemi online olarak çalışmaya baÅŸladı.Â
button