2.9 milyar dolarlık rüya gerçek oldu
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER / SANGACHAL, BAKÜ
Oluşturulma Tarihi: Eylül 19, 2002 01:48
Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan liderleri Bakü-Ceyhan boru hattının temelini törenle attı.
Dünya petrol sektöründe ‘‘Binyılın projesi’’ denilen Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı'nın temeli dün Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan cumhurbaşkanları tarafından atıldı. Boru hattı, 2005'de tam işletmeye geçince günde 1 milyon varil petrol ihraç edebilecek. Türkiye, 2.9 milyar dolara malolacak boru hattından yılda 200 milyon dolar gelir elde edecek.
Türkiye'nin Avrupa Birliği'nden sonra en büyük projesi olan ve dünya petrol sektöründe de ‘‘Binyılın projesi’’ olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattında dün ‘‘mutlu son’’a ulaşıldı. Temeli dün atılan Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı, 2005'de tam işletmeye geçtiğinde Türkiye, boru hattından yılda 200 milyon dolar gelir elde edecek. Günde 1 milyon varil Azerbaycan petrolünün 1760 kilometrelik bir boru hattıyla Tiflis üzerinden Ceyhan'a ve oradan da dünya pazarlarına taşınmasını sağlayacak olan boru hattı, 2.9 milyar dolara malolacak.
10 yıldır tartışılan ve Turgut Özal, Süleyman Demirel, Tansu Çiller ve Mesut Yılmaz'ın da aralarında bulunduğu birçok Türk siyasetçisinin gerçekleşmesi için emek verdiği boru hattı projesinin temelini atmak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e kısmet oldu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduvard Şevardnadze ile birlikte boru hattının temelini atan Sezer, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) projesinin efsane olmaktan çıkıp, gerçeğe dönüştüğünü söyleyerek, ‘‘Artık, Doğu-Batı koridorunda bölgesel kalkınma ve halkın gönenci için yeni efsaneler bulmak ve bunları hayata geçirmek için çalışmalıyız’’ dedi.
TEMELE GELECEĞE KAPSÜL KONDU
Bakü'ye 40 km uzaklıktaki Sangachal Terminali'nde düzenlenen ve yaklaşık bin kişinin katıldığı temel atma töreninde Cumhurbaşkanları Sezer, Aliyev ve Şevardnadze küreklerle temele sembolük olarak ilk harcı koydular. Cumhurbaşkanlarının, içinde projenin gelecek kuşaklar açısından önemini anlatan bir mektubun yer aldığı metal bir kapsülün temel noktasında açılan çukura yerleştirmelerinin ardından üç ülkenin projedeki katkılarını anlatan ‘‘Hatıra tabelaları’’ üzerlerindeki örtü alınarak açıldı. Törenlerin ardından Cumhurbaşkanları günün anısına fotoğraf çektirdi.
Sezer, Türkiye'nin en başından beri BTC'nin en doğru seçenek olarak savunduğunu ve bu konuda yoğun çaba harcadığını söyleyerek, ‘‘Tarihsel İpekyolu'nun yeniden canlandırılması olarak da değerlendirilebilecek bu tasarıların Hazar Havzası ülkeleri yönünden önemi çok büyüktür’’ diye konuştu. BTC'nin aynı zamanda en güvenli seçenek olduğunu da vurgulayan Sezer, bu projeyle Türk boğazları üzerindeki trafik yükünün hafifleyeceğini ve çevrenin korunmasına katkıda bulunacağını bildirdi.
ÖZAL VE DEMİREL'E TEŞEKKÜR
‘‘Türkiye, Enerji stratejisini arz güvenliğini dikkate alarak biçimlendiriyor’’ diyen Sezer, zaman zaman alkışlarla kesilen konuşmasında projeye emeği geçen herkese teşekkür ederken, eski Cumhurbaşkanları Turgut Özal ile Süleyman Demirel'e özel teşekkürde bulundu. Sezer, ‘‘Görev sürelerinde siyasal kararlılıkları ve yol gösterici çabalarıyla katkılarını ortaya koymuş olan Türkiye Cumhuriyeti'nin benden önceki Cumhurbaşkanları merhum Turgut Özal'ı ve sayın Süleyman Demirel'i saygı ve şükran duygularıyla anıyorum’’ dedi.
Aliyev: Asrın projesi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, BTC'nin Kafkas bölgesinde barışın garantisi olacağını ve üç ülkeyi birbirine daha sımsıkı bağlarla bağlayacağını söyleyerek, şöyle konuştu: ‘‘Bize çok terör ettiler, taciz ettiler, korkutmak istediler ama korkmadık. Hepsini karşımıza alıp, ‘asrın kontratını' imzaladık. Üç ülke, Amerika'nın da desteğini alarak birlikte hareket ettik. Bize (mühim değil, burada petrol yok) diyenler oldu. Ama gerçek oldu.’’
Şevardnadze: İpek Yolu
Gürcistan Cumhurbaşkanı Şevardnadze, doğu-batı koridorunda Türkiye’nin rolünün çözümleyici olduğunu belirterek, ‘‘Mucize yaratılabileceğini bütün dünyaya gösterdik’’ dedi. Şevardnadze şöyle konuştu: ‘‘Türkiye tarihi bir görev taşıyor. Bu Gürcistan ve Azerbaycan halklarının Avrupa ve dünyayla entegrasyonunun özünü oluşturuyor. Türkiye yeni İpek yolu idealinin hayata geçirilmesinde asıl güç oldu.’’
Bush: Boru hattı insanlığın yararına
Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı'nın İmza törenine katılan, ABD Enerji Bakanı Spencel Abraham da, bu projede Aliyev'in öngörüsünün önemine değinerek, ABD Başkanı George Bush'un tören için gönderdiği ‘‘Selam ve tebrik’’ mesajını okudu. Bush mesajında, BTC'nin bütün dünya insanlığının yararına olduğunu söyledi. Törende ayrıca, İngiltere Başbakanı Tony Blair'in mesajı da okundu.
Boru Hattı için özel tim kuruluyor
BTC Boru Hattı'nın güvenliği için hattın geçtiği üç ülkede birbirinden farklı güvenlik ve koruma modelleri geliştiriliyor. Hattın Türkiye'deki 1065 km'sinin 1037 km'lik bölümünde 11 karakol ve 16 tim oluşturulacağı öğrenildi. BOTAŞ'ın bu amaçla Jandarma Genel Komutanlığıyla yaptığı müzakerelerden mutabakat sağladığı öğrenildi. BTC'nin Azerbaycan kısmında ise, hattın güvenliği için atlı askerlerin görev yapacağı öğrenilirken, Gürcistan kısmında ise CIA ile işbirliği kurularak güvenlik güçlerinin eğitileceği belirtildi.
BTC'nin temel atma töreninin yapıldığı Sangachal'a cumhurbaşkanları saat 11.00 civarında geldiler. Hangardaki resmi konuşmaların ardından temel atma töreni için dışarıya çıkan Cumhurbaşkanları ellerinde küreklerle temele ilk harcı koymaya çalışırken bastıran kum fırtınası nedeniyle zor anlar yaşadı.
BTC'nin Azerbaycan'da açtığı ihale sonucunda iş verdiği CCC adlı şirkete yedi Ermeni yöneticinin bulunduğu iddialarının Azerbaycan halkını kızdırdığı Bakü'de yayınlanan gazetelerde yeraldı.
Türkiye'nin Avrupa Birliği'nden sonra en büyük projesi olan ve dünya petrol sektöründe de ‘‘Binyılın projesi’’ olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattında dün ‘‘mutlu son’’a ulaşıldı. Temeli dün atılan Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı, 2005'de tam işletmeye geçtiğinde Türkiye, boru hattından yılda 200 milyon dolar gelir elde edecek. Günde 1 milyon varil Azerbaycan petrolünün 1760 kilometrelik bir boru hattıyla Tiflis üzerinden Ceyhan'a ve oradan da dünya pazarlarına taşınmasını sağlayacak olan boru hattı, 2.9 milyar dolara malolacak.
10 yıldır tartışılan ve Turgut Özal, Süleyman Demirel, Tansu Çiller ve Mesut Yılmaz'ın da aralarında bulunduğu birçok Türk siyasetçisinin gerçekleşmesi için emek verdiği boru hattı projesinin temelini atmak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e kısmet oldu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduvard Şevardnadze ile birlikte boru hattının temelini atan Sezer, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) projesinin efsane olmaktan çıkıp, gerçeğe dönüştüğünü söyleyerek, ‘‘Artık, Doğu-Batı koridorunda bölgesel kalkınma ve halkın gönenci için yeni efsaneler bulmak ve bunları hayata geçirmek için çalışmalıyız’’ dedi.
TEMELE GELECEĞE KAPSÜL KONDU
Bakü'ye 40 km uzaklıktaki Sangachal Terminali'nde düzenlenen ve yaklaşık bin kişinin katıldığı temel atma töreninde Cumhurbaşkanları Sezer, Aliyev ve Şevardnadze küreklerle temele sembolük olarak ilk harcı koydular. Cumhurbaşkanlarının, içinde projenin gelecek kuşaklar açısından önemini anlatan bir mektubun yer aldığı metal bir kapsülün temel noktasında açılan çukura yerleştirmelerinin ardından üç ülkenin projedeki katkılarını anlatan ‘‘Hatıra tabelaları’’ üzerlerindeki örtü alınarak açıldı. Törenlerin ardından Cumhurbaşkanları günün anısına fotoğraf çektirdi.
Sezer, Türkiye'nin en başından beri BTC'nin en doğru seçenek olarak savunduğunu ve bu konuda yoğun çaba harcadığını söyleyerek, ‘‘Tarihsel İpekyolu'nun yeniden canlandırılması olarak da değerlendirilebilecek bu tasarıların Hazar Havzası ülkeleri yönünden önemi çok büyüktür’’ diye konuştu. BTC'nin aynı zamanda en güvenli seçenek olduğunu da vurgulayan Sezer, bu projeyle Türk boğazları üzerindeki trafik yükünün hafifleyeceğini ve çevrenin korunmasına katkıda bulunacağını bildirdi.
ÖZAL VE DEMİREL'E TEŞEKKÜR
‘‘Türkiye, Enerji stratejisini arz güvenliğini dikkate alarak biçimlendiriyor’’ diyen Sezer, zaman zaman alkışlarla kesilen konuşmasında projeye emeği geçen herkese teşekkür ederken, eski Cumhurbaşkanları Turgut Özal ile Süleyman Demirel'e özel teşekkürde bulundu. Sezer, ‘‘Görev sürelerinde siyasal kararlılıkları ve yol gösterici çabalarıyla katkılarını ortaya koymuş olan Türkiye Cumhuriyeti'nin benden önceki Cumhurbaşkanları merhum Turgut Özal'ı ve sayın Süleyman Demirel'i saygı ve şükran duygularıyla anıyorum’’ dedi.
Aliyev: Asrın projesi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, BTC'nin Kafkas bölgesinde barışın garantisi olacağını ve üç ülkeyi birbirine daha sımsıkı bağlarla bağlayacağını söyleyerek, şöyle konuştu: ‘‘Bize çok terör ettiler, taciz ettiler, korkutmak istediler ama korkmadık. Hepsini karşımıza alıp, ‘asrın kontratını' imzaladık. Üç ülke, Amerika'nın da desteğini alarak birlikte hareket ettik. Bize (mühim değil, burada petrol yok) diyenler oldu. Ama gerçek oldu.’’
Şevardnadze: İpek Yolu
Gürcistan Cumhurbaşkanı Şevardnadze, doğu-batı koridorunda Türkiye’nin rolünün çözümleyici olduğunu belirterek, ‘‘Mucize yaratılabileceğini bütün dünyaya gösterdik’’ dedi. Şevardnadze şöyle konuştu: ‘‘Türkiye tarihi bir görev taşıyor. Bu Gürcistan ve Azerbaycan halklarının Avrupa ve dünyayla entegrasyonunun özünü oluşturuyor. Türkiye yeni İpek yolu idealinin hayata geçirilmesinde asıl güç oldu.’’
Bush: Boru hattı insanlığın yararına
Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı'nın İmza törenine katılan, ABD Enerji Bakanı Spencel Abraham da, bu projede Aliyev'in öngörüsünün önemine değinerek, ABD Başkanı George Bush'un tören için gönderdiği ‘‘Selam ve tebrik’’ mesajını okudu. Bush mesajında, BTC'nin bütün dünya insanlığının yararına olduğunu söyledi. Törende ayrıca, İngiltere Başbakanı Tony Blair'in mesajı da okundu.
Boru Hattı için özel tim kuruluyor
BTC Boru Hattı'nın güvenliği için hattın geçtiği üç ülkede birbirinden farklı güvenlik ve koruma modelleri geliştiriliyor. Hattın Türkiye'deki 1065 km'sinin 1037 km'lik bölümünde 11 karakol ve 16 tim oluşturulacağı öğrenildi. BOTAŞ'ın bu amaçla Jandarma Genel Komutanlığıyla yaptığı müzakerelerden mutabakat sağladığı öğrenildi. BTC'nin Azerbaycan kısmında ise, hattın güvenliği için atlı askerlerin görev yapacağı öğrenilirken, Gürcistan kısmında ise CIA ile işbirliği kurularak güvenlik güçlerinin eğitileceği belirtildi.
BTC'nin temel atma töreninin yapıldığı Sangachal'a cumhurbaşkanları saat 11.00 civarında geldiler. Hangardaki resmi konuşmaların ardından temel atma töreni için dışarıya çıkan Cumhurbaşkanları ellerinde küreklerle temele ilk harcı koymaya çalışırken bastıran kum fırtınası nedeniyle zor anlar yaşadı.
BTC'nin Azerbaycan'da açtığı ihale sonucunda iş verdiği CCC adlı şirkete yedi Ermeni yöneticinin bulunduğu iddialarının Azerbaycan halkını kızdırdığı Bakü'de yayınlanan gazetelerde yeraldı.