15 soruda 2B

Hürriyet, 2B olarak bilinen orman vasfını yitirmiÅŸ arazilerin satışıyla ilgili Anayasa maddesini mercek altına yatırdı. Hükümet programında olmazsa olmazlar arasında olan ve bir kez CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer'den dönen Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi, TBMM'de görüşülerek tekrar CumhurbaÅŸkanı'na gönderildi. Hükümet ÅŸimdi Sezer'den gelecek kararı bekliyor. Hükümet, CumhurbaÅŸkanı ve muhalefet arasında krize neden olan bu düzenlemenin içeriÄŸi ve getireceÄŸi yeniliklere iliÅŸkin 15 soru ve yanıtı şöyle:1-169-170 ne?Orman vasfını yitirmiÅŸ arazilerin satışını mümkün kılan Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi ne anlama geliyor?Anayasa'nın 169. ve 170. maddeleri, 31 Aralık 1981 tarihinden önce ‘‘bilim ve fen bakımından’’ orman niteliÄŸini tam olarak kaybetmiÅŸ, önceden orman iken tarla, baÄŸ, meyvelik, zeytinlik gibi çeÅŸitli tarım alanlarına dönüşmüş tarım alanlarının orman köylüleri dışındaki kiÅŸilere satışını engelliyor. Hükümet, Anayasa'nın bu maddelerini deÄŸiÅŸtirek bu nitelikteki arazileri köylüler dışındaki kiÅŸilere de satmayı planlıyor. Yeni düzenleme ile söz konusu alanlar, rayiç deÄŸerleri üzerinden öncelikle orman köylüsüne, mümkün olmaması halinde ise isteklilere satılacak.2- Niçin 2B?Niçin bu yasa ‘2B’ olarak adlandırılıyor?‘‘2B’’, 6831 Sayılı Orman Kanunu'nun 2. maddesi B bendi için kullanılan bir kısaltma. Bu kısaltma orman vasfını yitirmiÅŸ, kadastro marifetiyle orman alanları dışına çıkarılmış, bir daha geri kazanılamayan ve ıslah edilemeyen araziler için kullanılıyor.3- Neden deÄŸiÅŸiyor?Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi niçin yapılıyor?Anayasa'nın 169. maddesi ile getirilen hükme dayanılarak Orman Kanunu'nun 2. maddesinde yapılan deÄŸiÅŸiklikle söz konusu yerlerden Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan ve bu statüleri kesinleÅŸen yerlerin orman köylülerinden baÅŸkasına satışlarının yapılmasının mümkün olmadığına dair Anayasa Mahkemesi'nin kararı bulunuyor. Anayasa Mahkemesi'nin kararı nedeniyle bu alanların orman köylülerinin dışında herhangi birine satışı mümkün gözükmüyor. Karardan doÄŸan bu engelin kaldırılabilmesi için Anayasa'nın 169 ve 170. maddesinde deÄŸiÅŸiklik yapılması zorunlu hale geliyor.4- Yüzölçümü ne?Bu durumdaki arazilerin toplam yüzölçümü ne kadar?31 Aralık 1981 tarihinden önce orman vasfını bilim ve fen bakımından tam olarak kaybettiÄŸi orman kadastro komisyonlarınca belirlenip orman sınırları dışına çıkarma çalışmasına konu olan ve kesinleÅŸen saha miktarı 31 Aralık 2002 tarihi itibarıyla 473 bin hektarı buluyor.5- Kadastro var mı? Bu arazilerin kadastro durumu nedir?Bu sahaların tamamı kesinleÅŸmiÅŸ orman kadastro çalışmalarına göre orman sayılmayan Hazine arazisi olarak iÅŸlem görüyor. Hazine tarafından bu yerlerden 6 bin 701 hektarı orman köylüsüne satıldı.6- Orman olur mu?Bu arazilerin yeniden orman arazisi niteliÄŸi kazanabilmesi mümkün müdür?Hükümete göre, bu yerlerden iskán sahasına dönüşmüş olanların üzerinde on binlerle ifade edilen konut, tesis, fabrika ve benzeri yapıların yıkılıp buraların aÄŸaçlandırılması ekonomik ve sosyal açıdan faydalı görülmüyor. Otlak ve yaylak olarak kullanılan yerler genel olarak tabii orman açıklıkları niteliÄŸinde alanlar olarak deÄŸerlendiriliyor. 7- 1981’e kadar mı?DeÄŸiÅŸiklik yalnızca 1981 sonuna kadar vasfını kaybeden arazilerin satışına izin veriyor. Bu tarihten sonra orman vasfını kaybeden araziler için bir düzenleme mevcut mu?Hükümet ile Çevre ve Orman Bakanlığı programında 1981'den sonra orman vasfını kaybeden araziler için herhangi bir düzenleme bulunmuyor. Bunun nedeni, 1982 Anayasası ile ormanların devlet güvencesi altına alınması. 1982 yılı itibarıyla Türkiye'de hiçbir orman arazisi orman vasfını yitirmiyor. Arazi üzerinde yapı olsa bile o alan hep orman arazisi olarak kalıyor. Arazinin 31 Aralık 1981 tarihinden önce orman vasfını kaybedip kaybetmediÄŸi ise orman kadastro komisyonlarınca tespit edildi. Bu konudaki düzenlemeler, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi yapıldıktan sonra bir yasayla belirlenecek.8- Yararlanacak siyasetçiler var mı?2B diye adlandırılan yasa kapsamındaki bu araziler içinde arsası bulunan ve deÄŸiÅŸiklikten yararlanacak siyasetçiler var mı?VARAKP MuÄŸla Milletvekili Hasan ÖzyerÖrnek: Gemile KoyuMaliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın Ä°stanbul Beykoz'da 2B olarak anılan orman arazisi bulunuyor. Unakıtan, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸinden yararlanacak siyasilerin başında geliyor. AKP MuÄŸla Milletvekili Hasan Özyer'in, seçim bölgesinde ünlü Gemile Koyu baÅŸta olmak üzere, 2B kapsamında bulunan orman arazisinde inÅŸaatları ve otelleri bulunuyor. Özyer, buraların tapulu malı olduÄŸunu ve asıl kendisinin maÄŸdur edildiÄŸini savunuyor. AKP'nin iddiasına göre CHP Ä°stanbul Milletvekili Bülent Tanla, Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve Bursa Milletvekili Mustafa Özyurt'un da Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi kapsamına giren orman arazisinde evleri bulunuyor. Bu milletvekilleri ise AKP'nin iddialarını reddediyorlar.DeÄŸiÅŸikliÄŸi neden veto etmiÅŸti?9- CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸini hangi gerekçelerle veto etti?CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer'in yasayı Meclis'e iade ettiÄŸi veto gerekçeleri özetle şöyle:YAÄžMAYI ARTIRACAK Ä°ncelenen yasa ile orman sınırları dışına çıkarılmış yerlerin kullanıcılarına öncelik verilerek de olsa satışının yapılabilecek olması, ‘‘Orman YaÄŸması’’nı artıracak. YaÄŸmalanan bu taşınmazlardaki kaçak yapılar için ‘‘yeni imar affı umudu’’ doÄŸuracaktır. GELÄ°RLE BAÄžDAÅžMAZ DoÄŸabilecek bu sonuçlar nedeniyle de, düzenlemenin kamu yararına uygun düştüğünden söz edilemez. Bu alanların, satış dışında devir ve terk gibi yollarla elden çıkarılabilmesi, incelenen yasanın kabul ediliÅŸ gerekçesiyle ve devlete gelir saÄŸlama amacıyla da baÄŸdaÅŸmıyor. TALANI HATIRLATTI Orman sayılan alanlar, uzun yıllardan bu yana yürütme erkini ellerinde bulunduranlarca politik amaçlarla kullanılmıştır. Son deÄŸiÅŸiklikle de gelir saÄŸlanması amacıyla eylemli duruma Anayasal düzeyde yasallık kazandırılmak istenilmektedir.SORUMLULARA ÖDÃœL Orman niteliÄŸini tümüyle kaybetmiÅŸ ve orman sınırları dışına çıkarılmış yerlerin devri, tahsisi, terki, kiraya verilmesi, üzerinde sınırlı ayni hak tesisi ve satışı, sorumluların ödüllendirilmesi anlamı taşımaktadır. Bu durum, orman alanlarının yok edilmesini özendirecek ve yeni orman yıkımlarına neden olacaktır.Referanduma götürür mü?10- Sezer'in önündeki seçenekler nedir? Yeniden veto edebilir mi? DeÄŸiÅŸiklik halkoyuna gidebilir mi? Türkiye'de en son halkoyu ne zaman yapıldı?CumhurbaÅŸkanı'nın önünde 3 seçenek bulunuyor. 1) Ä°lk yasada deÄŸiÅŸiklik yapıldığı için Sezer'in yeni yasayı veto etme hakkı bulunuyor. Sezer, bunu veto ederek yeniden Meclis'e gönderirse AKP kanadı, Meclis'i olaÄŸanüstü toplayarak yeniden çıkarmayı planlıyor.2) CumhurbaÅŸkanı, yasayı onaylayarak yayımlanmak üzere Resmi Gazete'ye gönderebilir ve yasa halkoyuna sunulmadan yürürlüğe girer.3) Sezer, yasanın isterse tamamını, isterse bazı maddelerini halkoyuna sunabilir. Böylece Sezer, seçilme yaşını 25'e indiren hüküm ile orman arazilerine iliÅŸkin hükümleri ayrı ayrı deÄŸerlendirerek 25 yaşı onaylayıp, orman arazilerine iliÅŸkin maddeleri halkoyuna sunabilir.Geçmezse, bu arazilerin statüsü ne olur11- Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi geçmezse bu arazilerin statüsü ne olacak? Ne gibi alternatif çözümler bulunabilir?Hükümet yasa deÄŸiÅŸikliÄŸinde kendine oldukça fazla güveniyor. Çevre ve Orman Bakanlığı bu konuda yaptığı deÄŸerlendirmede aynen ÅŸu ifadeyi kullanıyor: ‘‘Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmiÅŸtir. Alternatif aranmasına gerek kalmadığı düşünülmektedir.’’12- 25 milyar dolar gerçekçi rakam mı?Bu alanların satışından hükümetçe 25 milyar dolarlık satış geliri yanında bir o kadar da yan gelir saÄŸlanması bekleniyor. Bu miktarı oldukça gerçekçi bulan hükümet, bu inancını desteklemek için bugüne kadar orman köylülerinden 49 trilyon liraya yakın gelir saÄŸlandığı örneÄŸini kullanıyor. CHP ise hükümetin rakamlarını gerçekçi bulmuyor. CHP Grup BaÅŸkanvekili Mustafa Özyürek'e göre, orman köylüleri, dededen kalan arazilerini satın almak için para vermeyecek. Bu arazileri alacak ekonomik gücü olmayacak. Hükümet, bu alanları orman köylülerine bedelsiz vermek zorunda kalacak. Sultanbeyli gibi gecekonduların olduÄŸu bölgedeki fakir halkın da parası yok. Zaten bu kiÅŸiler ellerindeki az parayı vererek, buraları satın aldıkları için ikinci kez alma imkánları olmayacak. Bu düzenlemeyle sadece rant için arazi kapatanlardan, 2B'de villası, iÅŸyeri, otel ve moteli olanlardan para alınabilecek. CHP'ye göre buradan elde edilecek gelir ise 3 milyar doları geçmeyecek.Ancak rakamı bazı gazeteciler de gerçekçi bulmadı. Hürriyet yazarı Ege Cansen, ‘‘Bırakın 25’i, 2.5 milyar doları bulsunlar, Taksim'de horoz gibi öterim’’ dedi. CNN Türk ekonomi yorumcusu Meliha Okur da ‘‘Ben de Ege Hoca'yla birlikte gider tavuk gibi gıdaklarım’’ diyerek aynı iddiaya katıldı.13- Hükümetin savunma gerekçeleri neler?Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸini ÅŸu gerekçelerle savunuyor:FÄ°Ä°LÄ° DURUM En geliÅŸmiÅŸ 18 ilde 4 milyar metrekareden fazla alanda fiili bir durum var. Buralarda yüzbinlerce konut, fabrika, kamu ve sosyal tesisler bulunuyor. Bu düzenleme bir aÄŸacın bile zayi olmasına yol açmıyor. VatandaÅŸ ile devlet arasında kangrenleÅŸmiÅŸ soruna çözüm getiriliyor.25 MÄ°LYAR DOLAR Bu arazilerin satışından 20-25 milyar dolar gelir elde etmemiz söz konusu. Bu gelirin yüzde 20'sini orman köylümüzün hayat standardını yükseltmek için kullanacağız. Bu 4 milyar dolar tutar ki bu para da köyleri ihya eder.14- CHP hangi nedenle muhalefet ediyor?CHP, getirilen düzenlemeden orman köylüsünün deÄŸil, rantçıların yararlanacağını savunuyor. Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸinin uygulanması için çıkarılacak yasal düzenlemelerde, yasa koyucuya geniÅŸ yetkiler tanınmasına CHP karşı çıkıyor. Yasa koyucuya, konuyla ilgili herhangi bir sınırlayıcı veya yol gösterici ilke getirmeksizin, yasa ile düzenleme yetkisi verilmesinin yanlış olduÄŸu savunuluyor. CHP'ye göre, orman niteliÄŸini kaybetmiÅŸ ve orman sınırları dışına çıkartılmış yerlerin idaresi, satışı, satışın esas ve usulleri, satış gelirlerinden orman köylülerinin desteklenmesi gibi konularda tamamen siyasal iktidarın tercihleri doÄŸrultusunda yasal düzenlemeler yapılabilecek.15- CHP bildirgesinde benzer af var mıydı?CHP'nin 3 Kasım seçimleri öncesi yayınladığı seçim bildirgesinde şöyle bir bölüm yer alıyor: ‘‘Orman köylüsüne sahip çıkacağız. Orman alanı dışına çıkarılan arazilerin, ekonomik açıdan verimli olarak deÄŸerlendirilmesi için 2B uygulamasını baÅŸlatacağız. Bölgesel Ormancılık Kalkınma Projeleri geliÅŸtirerek, belirli orman alanlarının korunması ve iÅŸletilmesini, ilgili yörenin orman köylüsünün ve kooperatiflerinin sorumluluÄŸuna vereceÄŸiz. Orman köylüsünü, devletle sürekli davalı olma konumundan kurtaracağız.’’ CHP Genel BaÅŸkanı Deniz Baykal, bildirgedeki bu bölümün basında yer alması üzerine ise ÅŸu yorumu yaptı: ‘‘Orman köylüsünün sorununu çözmek istiyoruz. 2B konusunu Hazine'ye para toplamak anlayışı olarak düşünmedik, hiçbir zaman da düşünmeyeceÄŸiz. Orman köylüsünü, 2B eziyetinden kurtararak, üzerinde yaÅŸadığı topraÄŸa sahip olabilir hale getirmek bizim en önemli özlemimizdir. Bu ise orman köylüsünün elinden araziyi almak için çıkarılan yasadır.’’Â