‘12 yılımız kaldı’ uyarısından sonra... İklimin kitabı yazıldı

BİRLEŞMİŞ Milletler (BM) tarafından organize edilen 24’üncü İklim Zirvesi’ne neredeyse dünyadaki tüm devletler katıldı. 195 BM üyesi ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin yer aldığı, Vatikan’ın da gözlemci olarak katıldığı zirvede planlanan Paris Anlaşması’nın ‘Kural Kitabı’ çıktı. Buna göre, 2020’de yürürlüğe girecek yeni anlaşmada taraf ülkelerin iklim değişikliği ile mücadele konusunda nasıl hareket edeceği belirlenmiş oldu. Ülkeler, 2020’ye kadar yeni ve daha iddialı iklim planlarını sunmak konusunda uzlaşmaya vardı. Bir sonraki iklim zirvesi COP25’in Şili’de, COP öncesi toplantının ise Costa Rica’da yapılmasına karar verildi.

60 DELEGE ÇABA HARCADI

Türkiye’nin ise 15 gün süren zirve boyunca tek bir beklentisi vardı. 1992’de, süreç ilk başladığında gelişmiş ülkeler arasındaki listede yer alan Türkiye, Paris Anlaşması’yla oluşturulan 100 milyar dolar bütçesi bulunan Yeşil İklim Fonu’ndan faydalanabilmek için gelişmekte olan ülkelerle aynı listede yer almak istiyordu. Zirvede 5 bakanlıktan 60 delege bu konuda diğer ülkeleri ikna etmek için uğraştı. BM, Fransa’yı da Türkiye’ye yardımcı olması konusunda görevlendirdi. Ancak tüm ülkeleri tek tek ikna etmek kolay olmadı. Zirve sonunda Türkiye’nin talebi reddedildi.

ÖNCE MECLİS’TEN GEÇMELİ

Şimdilik Türkiye, Yeşil İklim Fonu’ndan faydalanamayacak. Zirvenin kararını değerlendiren Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası ilişkiler Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Semra Cerit Mazlum, “Türkiye’nin önünde iki yol var. Ya 2020’den önce Paris Anlaşması’nı Meclis’ten geçirip onaylayacak. Ya da tüm bu sürecin dışında kalacak. Çok uzun süre Türkiye’nin Paris Anlaşması sürecinden uzak kalacağını düşünmüyorum” dedi.

DÜNYAYA ÇAĞRI YAPTILAR

İKLİM Zirvesi’nin sonunda bazı grup ülkelerden, ekonomi ve spor dünyasından önemli açıklamalar geldi. Bazıları şöyle:

İklim değişikliğinden en çok etkilenen 48 ulusun oluşturduğu ‘En Kırılgan Ülkeler Forumu’, küresel eylemi artırmayı talep eden ve ülkelerin iklim planını 2020’ye kadar yenilemeye çağıran çağrısını tekrarladı.

Gelişmekte olan Pasifik Küçük Ada Devletleri iklim değişikliği ile mücadeleyi artırmanın aciliyeti hakkında bir deklarasyon yayınladı. Metinde OECD üyesi ülkelerden 2030 yılına kadar kömürü terk etmeleri talebinde bulunuldu.

FIFA ile Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin de aralarında bulunduğu 17 büyük spor kurumu Spor İklim Eylem Çerçevesi’ni duyurdu, bu kapsamda emisyon azaltımı için çalışma grupları 2019 yılında kurulacak.

32 trilyon ABD doları değerinde varlık yöneten 415 yatırımcı BM İklim Konferansı’nda yayımladıkları bildiride, tüm hükümetleri Paris Anlaşması emisyon azaltım hedeflerinin gerçekleştirilmesi için, ulusal katkı beyanlarını 2020’ye kadar hazırlamaya çağırdı. Bildiride ülkelerden iklim taahhütlerini artırmaları da isteniyor.

ZİRVE ATLAYIŞI

24’üncü İklim Konferansı Başkanı ve Polonya Çevre Bakan Yardımcısı Michal Kurtyka, zirve sonrasındaki yazılı açıklamada, “Bu mutabakat üzerinde 3 yıldır çalışıyoruz. İleriye dönük atılan her adım çok büyük başarıdır. Kendimizle gurur duymalıyız” dedi. Zirvenin sonunda tokmağı masaya vuran Kurtyka, daha sonra üzerine çıkarak sevinçle önündeki platforma atladı.

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR