12 Eylül’ün hayatta kalan son ismi de öldü

İSTANBUL’DA yaşamını yitiren 12 Eylül döneminin Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya (90), 12 Eylül darbesini gerçekleştiren generaller arasında hayatta kalan son isimdi.
1925 doğumlu Şahinkaya, 12 Eylül döneminin Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren’den 7 yaş küçüktü. Eski Genelkurmay Başkanı Kenan Evren de 9 Mayıs’ta Ankara’da tedavi gördüğü GATA’da yaşamını yitirmişti. İstanbul’da yaşamını yitiren Şahinkaya’nın ölümüyle Yargıtay aşamasında olan 12 Eylül davası da düşmüş oldu.

12 EYLÜL DARBESİNİN BAŞ MİMARLARINDANDI
Dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer, Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin Ersin ve Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun’la birlikte 12 Eylül darbesinin baş mimarlarındandı. Beş üst düzey generalden oluşan Milli Güvenlik Konseyi’nin, “Bayrak Harekât Planı” adını verdikleri planı uygulamaya koymalarının ardından 12 Eylül sabahı Türkiye, radyodan şu anonsla uyanacaktı: “İç Hizmet Kanununun verdiği Türkiye Cumhuriyeti’ni kollama ve koruma görevini yüce Türk Milleti adına emir ve komuta zinciri içinde ve emirle yerine getirme kararını almış ve ülke yönetimine bütünüyle el koymuştur.” Darbenin bilançosu ağırdı: 650 bin kişi gözaltına alındı, 210 bin dava açıldı, 517 idam cezası verildi, 50 kişi idam edildi, yüzlerce kişi işkencehanelerde öldürüldü.

TIME ‘50 ZENGİN GENERAL’ ARASINDA GÖSTERMİŞTİ
12 Eylül döneminde Hava Kuvvetleri Komutanı olan Tahsin Şahinkaya’nın ismi daha sonra rüşvert ve yolsuzluk iddialarına karıştı. Tahsinkaya’nın bu dönemde F-16 alımlarında yolsuzluk yaptığı iddia edilmişti. F-16 uçaklarını satışı sırasında bir takım yolsuzluklar olduğu Amerikan Martin Lockheed firması tarafından da doğrulanmıştı. Fakat kime rüşvet ödendiği açıklanmamıştı. Time Dergisi, Şahinkaya’yı zamanın en zengin 50 generali arasında göstermiş, ancak derginin o sayısı hiçbir zaman Türkiye’ye girmemişti. Şahinkaya’nın lükse çok düşkün olduğu hep konuşuldu. İtalya’dan aldığı mobilyaları askeri kargo uçağı ile Türkiye’ye getirttiği iddia edildi.

HAKKINDA SORU ÖNERGESİ VERİLDİ
Şahinkaya hakkında 1986 yılında CHP Adana Milletvekili Cüneyt Canver tarafından Meclis’te bir soru önergesi de verilmiş fakat önerge reddedilmişti. Önergede, uçak işinin yanı sıra, Şahinkaya’nın bir Amerikan firmasıyla ilişkisi olduğu, Hava Kuvvetleri’nin bütün ihalelerindeki şartnamelerde ortağı olduğu Çanakkale Seramik firmasının kullanıldığı, bu firmaya 54 milyarlık ihale verildiği, çok sayıda gayrimenkule sahip olduğu, Merve adında bir yat inşa etmekte olduğu gibi birçok iddia sıralanmıştı.

DARBEDEN ÖNCE ABD’YE GİTTİ
Şahinkaya’nın hayatında ABD’nin özel bir yeri vardı. İlk kez 1944 yılında pilotluk eğitimi almak için gittiği Amerika’ya birkaç yıl sonra tekrar fotoğrafçılık eğitimi almak için gitti. Türkiye’ye döndükten sonra Eskişehir’de Hava Fotoğraf Okulu’nu kurdu. Şahinkaya, Kenan Evren liderliğindeki silah arkadaşlarıyla birlikte gerçekleştirdiği 12 Eylül darbesinden bir gün önce de yine ABD’deydi. Amerikan Genelkurmay Başkanı’yla kahvaltı yaptıktan sonra Türkiye’ye dönmüştü.
2010 Referandumu’ndan sonra açılan 12 Eylül Davası’nın savcısına, ABD ’den icazet aldığı iddiasının doğru olmadığını savunmuş, “Müdahale olduktan sonra ABD Genelkurmay Başkanı’yla birlikte kahvaltı yaptık, müdahaleyle ilgili bir şey söylemedim” demişti.

12 EYLÜL DAVASINDA MÜEBBET HAPİS CEZASI ALDI
12 Eylül 1980 askeri darbesinin sorumlularının yargılanmasını engelleyen anayasanın geçici 15. maddesinin 2010’daki anayasa değişikliği referandumu ile kaldırılması sonucu Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya hakkında dava açıldı. Kenan Evren ile tutuksuz yargılanan Şahinkaya, en son mahkemedeki telekonferans görüntüsüyle gündeme gelmişti. Hastanedeki odasından duruşmaya katılmış, ifade vermişti.
Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi, 7’nci Cumhurbaşkanı, eski Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ile dönemin MGK üyesi, eski Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya’yı, “Devlet kuvvetleri aleyhine cürümler” başlıklı TCK’nın 146. maddesi uyarınca önce “ağırlaştırılmış müebbet” hapis cezasına mahkûm etti. Ceza daha sonra iyi halden indirimle “müebbet hapse” çevrildi. Ayrıca Evren ve Şahinkaya’nın askeri rütbeleri de sökülmesini kararlaştırdı. Dava son olarak Yargıtay’da temyiz aşamasındaydı.

HEPSİ ÖLDÜ
12 Eylül darbesinin başındaki eski Genelkurmay Başkanı Kenan Evren 9 Mayıs 2015’te Ankara’daki Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde (GATA), dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer böbrek kanseri sonucu 29 Mayıs 2011’de hayatını kaybederken, Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin Ersin 2005 yılında vefat etti. 12 Eylül’ün Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun ise 1998 yılında ölmüştü.

Merzifon’da fakir bir evde doğdu

1925 yılında Merzifon’da fakir bir ailenin çocuğu olarak doğan Şahinkaya, 1943’de Harp Okulu’nu, 1957’de Harp Akademisi’ni bitirdi. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde çeşitli kademelerde görev yaptıktan sonra 1965-1969 yılları arasında Tuğgeneral, 1969-1973 yılları arasında Tümgeneral, 1973-1977 yılları arasında Korgeneral rütbesiyle hizmet gördü. Terfi basamaklarını bir bir tırmanan Tahsin Şahinkaya, 1977’de orgeneral rütbesiyle Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği’ne, 21 Ağustos 1978’de de Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın pilot koltuğuna oturdu.12 Eylül 1980’de içinde bulunduğu cuntanın gerçekleştirdiği darbeden sonra, aynı zamanda Milli Güvenlik Konseyi Üyeliği görevini de yürüttü. 6 Aralık 1983 tarihinde kendi isteğiyle emekli oldu. Evli ve 2 çocuk babasıydı.