11 günlük mağara kâbusu sona erdi: 1040’tan sıfıra hoş geldin  

Anadolu Speoloji Grubu Derneği’nin organizasyonunda Anamur ilçesi Sugözü Mahallesi’ndeki Morca Mağarası’nda yeni bir geçit bulmak ve haritasını çıkarmak için keşif gezisine katılan 4 ABD, 4 Türk, 4 Romanya ve 1 Macaristan vatandaşından oluşan, aralarında nişanlısı Jessica Van Ord’un da bulunduğu ekibe liderlik yapan bilim insanı, profesyonel mağaracı ABD’li Mark Dickey, 2 Eylül’de 1200 metre derinlikte mide rahatsızlığı geçirdi. 3 Eylül’de telefona ulaşan ekip arkadaşı, yetkililerden yardım talebinde bulundu. Yardım çağrısı üzerine bölgeye AFAD, AKUT ve UMKE ekipleri sevk edildi. Bölgeye Bulgaristan, İtalya, Hırvatistan, Polonya ve Macaristan’dan da kurtarma ekipleri gönderildi. ABD Ulusal Mağara Kurtarma Komisyonu’nun deneyimli eğitmeni olan Dickey’ye 4 Eylül’de doktorların da aralarında olduğu ilk ekip ulaştı. 1040 metre derinlikteki kamp alanına çıkarılıp tedavisine başlanan Dickey’ye, 4 ünite kan verildi. Tedaviye olumlu yanıt veren Dickey, ayağa kalktı.

Dickey, mağara kurtarma uzmanlarının yoğun çabasıyla birlikte halatlarla dik bir şekilde sedye üzerinde mağaradan çıkarıldı. Dickey’nin mağara ağzında görülmesiyle birlikte ekipler alkışlamaya başlarken, ABD’li mağara uzmanı kendisini bekleyenlere eliyle “Her şey yolunda” işareti yaptı.

9 EYLÜL’DE ÇIKIŞA GEÇİLDİ

AFAD, AKUT ve UMKE ile yurt dışından gelen 192 kişilik profesyonel kurtarma ekipleri, Toros Dağı’nın 2 bin 100 metre yüksekliğindeki mağara girişinde kamp kurdu. Girintili çıkıntılı ve yan yollarla ulaşılan mağaraya uzman ekipler, sağlam kayalara iplerle bağlantı noktaları döşedi. Mark Dickey, 9 Eylül’de doktorların da onayıyla çıkışa geçirildi. 10 Eylül’de 7 ayrı bölüme ayrılan mağarada sedye ile uluslararası ekiplerce elden ele taşınarak 500 metreye çıkarıldı. 11 Eylül’de sabah saatlerinde de son 400 metreye ulaştırıldı. 12 Eylül’in ilk dakikalarında saat 00.37 itibarıyla Mark Dickey mağaranın son çıkışından çıkarıldı. Böylece operasyonun mağara kurtarma kısmı başarıyla sona ermiş oldu. Sağlık taramasından geçirilen Dickey, hazır bekletilen helikoptere alınarak Mersin Şehir Hastanesi’ne sevk edildi.

Hürriyet olay yerinde/Mert Gökhan KOÇ-MERSİN  

GÖZLERİ DOLDU, TEŞEKKÜR ETTİ

Yetkililer, kurtarma operasyonunun hem derinlik hem de zorluk açısında dünyadaki sayılı ve önemli operasyonlardan biri olduğunu vurgulamıştı. Mağaranın olduğu 2 bin 200 rakımlı bölgeye ulaşımın ve arazi şartlarının zorluğu, gece 10 santigrat derecenin de altına düşen hava sıcaklığı yer üstündeki ekipleri zorlarken, Dickey’in sağlık durumu ve mağara içindeki çetin koşullar da arama-kurtarma ekiplerine ter döktürüyordu. Günler süren çaba sonucu Dickey yeryüzüyle buluşurken, hastaneye sevk edilmeden önce yaptığı açıklamada, “Öleceğim herhalde diye düşündüm. Çok çılgın bir maceraydı ama yüzeydeyim, hâlâ hayattayım” dedi. Sağlık durumunun iyi olduğu gözlenen Dickey, sedyeyle taşınırken zaman zaman gözleri doldu; kendisini kurtaran ekiplere de gülümseyerek teşekkür etti. Dickey’in nişanlısı Jessica Van Ord Mersin Şehir Hastanesi’nde kendilerini otel konforunda hissettiklerini belirtirken, “Mark, Türk ekiplerin desteğinden dolayı çok şanslı. Türk hükümeti yardım konusunda istekliydi. Mağaraya indiler birçok teknik zorluk olmasına rağmen yaptılar bunu” dedi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca sosyal medya hesabından Dickey’nin fotoğrafını paylaşarak “Konuğumuz olan hastaya geçmiş olsun dileklerimizi sunuyoruz” dedi.

ÇILGIN MACERAYDI HÂLÂ HAYATTAYIM

- Mark Dickey, helikoptere götürülmeden önce sağlık çadırı önünde gazetecilere kısa bir açıklama da yaptı. Sözlerine Türkçe “Selam” diye başlayan Dickey, yaşadıklarını şöyle anlattı: “O kadar ciddi değil diye düşündüm. Tamam biraz kan var ama bu bakteriyel bir şey. Bir enfeksiyon sadece diye düşündüm. Sonra kan kusmaya başladım ve giderek daha fazla kan gelmeye başladı. Daha sonra bilincim gidip gelmeye başladı ki o noktada, ‘Öleceğim herhalde’ diye düşündüm. Macar ve Türk mağaracılar hayatımı kurtardılar. Kaynakları onlara ulaştıran da Türk hükümetinin hızlı tepkisi oldu. Çok çılgın bir maceraydı ama yüzeydeyim, hâlâ hayattayım.”

215 SAAT OPERASYON 72 SAAT YOLCULUK

2 Eylül’de mağaraya giren Mark Dickey, yaklaşık 215 saat süren kurtarma operasyonuyla tahliye edildi. Operasyona 8 ülkeden yaklaşık 192 arama kurtarma görevlisi katıldı. 9 Eylül’e kadar mağara içindeki 1040 metre derinlikteki kampta tedavisi yapılan Dickey, tahliye kararının ardından 9 Eylül’de yeryüzüne olan yolculuğuna başladı. 72 saate yaklaşan mağaradan tahliye işleminde Dickey, içeride oluşturulan kamp noktalarında da dinlendirilerek yüzeye çıkarıldı. Sürekli doktor gözetiminde olan ABD’li mağara uzmanı, yolculuğu boyunca damardan serum ve plazma desteğiyle hayata tutundu.

İMZALAYIP ÖLÜMSÜZLEŞTİRDİLER

Kurtarma ekipleri Dickey’yi karşıladıkları “Welcome to 0 meter” (0 metreye hoş geldin) yazılı tahtaya imza atarak, tarihi operasyonu ölümsüzleştirdi.