HABER MERKEZİ
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 17, 2009 00:00
17 Ağustos depreminin üzerinden tam 10 yıl geçti.
Kimilerinin acıları tazeliğini koruyor korumasına ama toplumsal hafıza zayıf olduğu için o günleri unutanlar çoğunlukta. Bu nedenle, verilen sözlerin, edilen yeminlerin takipçisi de yok. Uzmanlar, başta muhtemel İstanbul depremi olmak üzere uyarılarını sürdürüyor ancak güçlendirme çabaları bile bitirilebilmiş değil.
Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 17 Ağustos 1999’da saat 03.02’de meydana gelen ve yaklaşık 45 saniye süren 7.4 büyüklüğündeki depremin üzerinden 10 yıl geçti. Halen iki binin üzerinde orta hasarlı bina orarım bekliyor. Bayındırlık Bakanlığı son olarak 26 Şubat 2009’da bunların onarımı için tanınan süreyı 31 Aralık 2009’a uzattı. İstanbul başta olmak üzere hastane, okul, itfaiye gibi acil önemde kamu kuruluşlarının binalarının güçlendirilmesi tamamlanamadı. Olası bir depremde 40 bin civarında cana malolacağı hesaplanan sivil yapılardaki güçlendirmeler ise büyük oranda gerçekleşmedi.
20 milyar kayıp
17 Ağustos 1999’da resmi kayıtlara göre 17 bin 480 kişi yaşamını yitirdi, 44 bin kişi yaralandı. 200 bin kişinin evsiz kaldığı depremde, 66 bin 441 konut, 10 bin 901 işyeri yıkıldı. Depremde yaklaşık 68 bin konut, 10 bin işyeri “orta,” 80 bin konut ve 10 bin işyeri de “az” derecede hasar gördü. Depremin ekonomik maliyeti de çok yüksek oldu. Uluslararası Afet Veri Tabanı EM-DAT sitesinde yer alan bilgiye göre, 17 Ağustos, dünyada 1900-2009 yılları arasında meydana gelen depremler arasında 20 milyar dolar ile en fazla ekonomik kayıp yaratan 6. büyük deprem olarak belirlendi. Peki depremin vurduğu yerlerde 10 yılda neler değişti.
KOCAELİ: 9 bin 477 kişi yaşamını yitirdi, 9 bin 881 kişi yaralandı. Depremde, 35 bin 180 konut, 5 bin 770 iş yeri yıkıldı ya da ağır hasar gördü. 40 bin 757 konut, 6 bin 57 iş yeri orta, 45 bin 86 konut ve 6 bin 128 iş yeri de hafif hasarlı olarak kayıtlara geçti. İl genelinde, aradan 10 yıl geçmesine rağmen yıkım programında ancak içinde yaşayanlar olduğu için yıkılamayan 37 bina bulunuyor. Marmara depremi sonrası iş yerleri yıkılanlar için Kocaeli’nde yaptırılan 2 bin 362 iş yerinden hak sahipleri tarafından teslim alınmayan iş yerlerinin büyük çoğunluğu harabeye döndü.
YALOVA: 2 bin 504 kişi hayatını kaybetti, 4 bin 505 kişi yaralandı. Yalova’nın toplam konut stokunun yüzde 45’inin etkilendiği depremin ardından, kentteki 33 bin 708 konut ve iş yeri, çeşitli derecelerde hasar gördü. depremde, mevcut elektrik, kanalizasyon ve içme suyu alt yapısının üçte ikisinin zarar gördüğü Yalova’da ağır hasar gören bin 676 bina yıkılarak, enkazı kaldırıldı. Halen yıkılmayı bekleyen ağır hasarlı 4 binanın bulunduğu Yalova’da Soğucak, Çalıca ve Subaşı bölgelerinde yapılan toplam 5 bin 476 konutun doluluk oranının yüzde 70’ler seviyesinde. Yalova’da deprem sonrası kaldırılan yaklaşık 300 bin metreküplük enkazın üzerine park yapıldı.
SAKARYA: 4 bin kişinin hayatını kaybetti. hasarlı ve yıkılan 25 bin 538 konut ve 5 bin 89 iş yeri tespit edildi. 19 bin 952 daire de orta hasarlı olarak nitelendirildi. Depremden bu yana her 6 ayda bir onarım süresi uzatılan orta hasarlı 19 bin 952 daireden bin 662’si halen onarılmayı bekliyor. TOKİ ve yerel yönetimlerce bölgede yapılan konutlarda yaklaşık 80 bin kişi yaşıyor. Depremden sonra yaptırılan 10 bin 379 prefabrike konuttan bugüne kadar 9 bin 910’u boşaltıldı. Halen 469 prefabrike konutta 3 bin kişi yaşıyor.
DÜZCE: 270 kişinin hayatını kaybettiği depremde 685 kişi enkaz altından kurtarıldı, bin 157 kişi yaralandı. Üzerinden 10 yıl geçen ama acıları hala canlı olan depremin ardından birçok vatandaş devlet imkanlarıyla inşa edilen kalıcı konutlara yerleştirildi. Depremzedelerin boşalttığı prefabrikeler ise depremzede olmayan ancak maddi durumu yetersiz vatandaşlara sıcak bir yuva oldu. Kiremitocağı Mahalle Prefabrikeleri’nde maddi durumu yetersiz 120 kişi, Çay Mahallesi Prefabrikeleri’nde 48 kişi, Belçika Prefabrikeleri’nde ise 40 kişi yaşamaya devam diyor.