10 soruda Van Skandalı

7 Temmuz’da Van Trafik Åžube Müdürlüğü binasına Bayram AÅŸireti’nce düzenlenen silahlı baskın, Türkiye çapında skandala yol açtı. Polis, eski milletvekili Mustafa Bayram’ın oÄŸlu Hamit Bayram’ın eroin satmaya çalışırken yakalandığını, ancak ailenin düzenlediÄŸi silahlı baskınla kaçırıldığını açıkladı. Mustafa Bayram ise oÄŸlunun içinde polislerin de bulunduÄŸu bir çete tarafından alıkonulduÄŸunu ve 200 bin Euro fidye istendiÄŸini iddia etti. Ä°ÅŸte 10 soru ve cevapta Van Valisi Hikmet Tan’ı koltuÄŸundan eden, Mustafa Bayram’ı hapse gönderen skandalın ayrıntıları.1 Hamit Bayram eroin satarken mi yakalandı, yoksa fidye için bir çete tarafından mı kaçırıldı?RESMÄ° AÇIKLAMA: Temmuz başında Hamit Bayram’ın Malatya’da eroin pazarlayacağını öğrenen Malatya Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Åžubesi, mahkeme kararıyla Hamit Bayram’ın telefonunu dinlemeye baÅŸladı. 6 Temmuz günü Malatya çıkışında, Ä°stanbul’dan Van’a dönen Bayram’ın otomobilinde yapılan aramada 8.5 gram eroin bulundu. Gözaltına alınan Hamit Bayram ve ÅŸoförü Hüsnü Özbuz, eroinin numune olduÄŸunu, 48 kiloluk partinin anlaÅŸma saÄŸlandıktan sonra teslim edileceÄŸini söyledi. Polis ertesi gün Bayram ve Özbuz’u araçlarıyla birlikte Van’a getirdi. Van Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’un 8 Temmuz’da yaptığı açıklamaya göre, ekip Van yakınlarındaki Trafik Bölge Müdürlüğü’ne geldiÄŸinde Bayram’ın yakınları emniyetin binasını bastı. Hamit Bayram kaçırıldı. Ertesi gün Emniyet Genel Müdürlüğü Sözcüsü Ramazan Er’in Ankara’da yaptığı haftalık basını bilgilendirme toplantısında verdiÄŸi bilgi ise tam tersi yöndeydi: ‘Emniyet binasının basılması söz konusu deÄŸildir, kargaÅŸada bir kiÅŸi kaçmıştır.’İDDÄ°ALAR: Baba Mustafa Bayram, hakim huzurundaki ifadesinde oÄŸlunun çete tarafından kaçırıldığını ileri sürdü. Hamit Bayram, Malatya’da gözaltına alınmadan önce yakınlarını aramış ve aralarında polislerin de bulunduÄŸu bir grup tarafından kaçırıldığını söylemiÅŸti. 200 bin Euro fidye isteniyordu. Gözaltına alındığında polise eroinman olduÄŸu için yanında uyuÅŸturucu bulunduÄŸunu söylemiÅŸ, inandıramamıştı. Mustafa Bayram emniyet müdürlüğünü aradı, oÄŸlunun gözaltında olmadığını öğrendi. Van Valisi Hikmet Tan’ı aradı, yardımcısı Abdürrahim Ä°nan’la görüştü ve yardım istedi. Vali Tan yerinde deÄŸildi. Haber ulaÅŸtığında Bayram’ı aradı. GeçmiÅŸ olsun, dedi. Polisi Hamit Bayram’ı bulmakla görevlendirdiÄŸini iletti. Bu sırada Vali’nin yanında bulunan Milli EÄŸitim Bakanı Hüseyin Çelik’le de görüştü. Çelik’e oÄŸlunun fidye için kaçırıldığını söyledi ve yardım istedi. Çelik, gerekenin yapılacağını bildirerek telefonu kapadı.2 Malatya Polisi, dört il ötedeki Van’da ne arıyordu?RESMÄ° AÇIKLAMA: Ä°lk açıklamada Bayram’ın cezasında indirim yapılması koÅŸuluyla, 48 kiloluk uyuÅŸturucu partisini ve mal sahiplerini ele vereceÄŸini söylediÄŸi, bu amaçla Malatya polisinin Van’a doÄŸru yola çıktığı açıklandı. Daha sonra Van Emniyet Müdürü Kurt, ‘UyuÅŸturucuyla yakalanan kiÅŸilerin otoları detaylı arama için Van’daki Trafik Bölge Müdürlüğü’ne getirildi, kaçırma olayı burada gerçekleÅŸti’ dedi.Ä°DDÄ°ALAR: Malatya polisi 48 kiloluk eroini yakalamaları karşılığında verilecek ödülün peÅŸindeydi. Van polisiyle bu ödülü paylaÅŸmamak için aceleci ve ihtiyatsız davrandı.3Aile Hamit Bayram’ın yakalandığını nasıl öğrendi?RESMÄ° AÇIKLAMA: Gözaltındaki Hamit Bayram, söz verdiÄŸi 48 kilo eroini yakalatmak için polisin dinlediÄŸi cep telefonundan adamlarını aradı. Bu konuÅŸma sırasında yerini ve gözaltında olduÄŸu mesajını ailesine anlattı.Ä°DDÄ°ALAR: Hamit Bayram’ın gözaltına alındığını emniyetteki köstebekten öğrenen Bayram Ailesi, önce araya hatırlı tanıdıkları koyarak oÄŸullarını kurtarmaya çalıştı. Sonra 20-25 kiÅŸilik bir grupla Trafik Bölge Müdürlüğü’nü basarak oÄŸlunu kaçırdı. Daha sonra Van Emniyet Müdürlüğü’ne gidip oÄŸlunun gözaltında olduÄŸunu kendisine söylemeyen ÅŸube yetkilileriyle kavga etti.4 Mustafa Bayram bakanı aradı mı?RESMÄ° AÇIKLAMA: İçiÅŸleri Bakanı Abdülkadir Aksu, iki bakanın yardım talebiyle arandığı iddiasını reddetti. Ancak 15 Temmuz’da Hüseyin Çelik, Mustafa Bayram’ın kendisini aradığını kabul etti.Ä°DDÄ°ALAR: Mustafa Bayram, bölgede bulunan iki bakan, Hüseyin Çelik, Abdülkadir Aksu, Vali Hikmet Tan ve Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’la görüşüp yardım istedi.5 Poliste Bayram Ailesi’ne çalışan köstebek var mı?RESMÄ° AÇIKLAMA: Malatya Emniyet Müdürü Orhan SavaÅŸ, Van Polisi’nde Mustafa Bayram’a çalışan bir köstebek olduÄŸunu yalanladı. Ä°DDÄ°ALAR: Malatya Polisi baskından sonra ‘Burada olduÄŸumuzu kimse bilmiyordu, Van Emniyeti’nden bir köstebek aileye haber verdi’ diyerek Van Emniyeti’ni suçladı. Operasyonun bu nedenle Van Emniyet Müdürlüğü’nden saklandığını söyledi.6 Gözaltındaki kiÅŸi nasıl kaçırıldı, polis baskın sırasında dayak yemesine raÄŸmen neden direnmedi, silah kullanmadı, dur ihtarında bulunmadı?RESMÄ° AÇIKLAMA: Baskın çok sayıda kiÅŸinin çok hızlı hareket etmesi sayesinde baÅŸarıyla sonuçlandı. Malatya polisi harekete geçip silahına davranmayı bile baÅŸaramadı. Harekete geçemeyen ekipten 2 kiÅŸinin tabanca kabzasıyla baÅŸlarından yaralanmaları, iki kiÅŸinin de kavgada yaralanmasının nedeni ise açıklanmadı.Ä°DDÄ°ALAR: Hamit Bayram’ın gözaltına alınması yasal deÄŸildi, zaten 200 bin dolarlık pazarlık yürütülüyordu. Çatışma çıkması olayın büyümesine yol açardı. Bu nedenle polisin müdahalesi kavgadan öteye geçmedi, Bayram Ailesi’nin emniyeti basan üyelerine silah çekilmedi.7 Emniyet Müdürü kamuoyuna neden yanlış bilgi verdi?RESMÄ° AÇIKLAMA: Mustafa Bayram, Van Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’a oÄŸlu Hamit Bayram’ı polise teslim edeceÄŸine söz vermiÅŸti. 9 Temmuz Cuma günü söz verdiÄŸi gibi, oÄŸlunu teslim etmeyince gözaltına alındı.Ä°DDÄ°ALAR: OÄŸlu poliste tutulduÄŸu halde resmi makamlardan doÄŸru bilgi alamayan Mustafa Bayram, bu olayın büyüyeceÄŸini ve Hamit Bayram’ı canından edecek noktaya geleceÄŸini düşündü. Bu nedenle oÄŸlunun yurtdışına kaçması için gereken koÅŸulları hazırlarken, yetkilileri oyaladı.8 48 kilo eroin ne oldu?RESMÄ° AÇIKLAMA: Van Valisi Tan, operasyon tamamlanamadığı için eroinin ele geçirilemediÄŸini açıkladı.Ä°DDÄ°ALAR: Eroin ele geçirildi, ancak Trafik Bölge Müdürlüğü’ne düzenlenen baskın sırasında ortadan kayboldu.9 Van Valisi’ne düzenlenen bombalı saldırıyla bu olayın ilgisi var mı?RESMÄ° AÇIKLAMA: Van Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’un Yalçın DoÄŸan’a yaptığı açıklamaya göre iki olay arasında bir iliÅŸki yok. Kurt, suikastın bir örgüt iÅŸi olduÄŸunu, eroincilerle ilgisi olmadığını söyledi.Ä°DDÄ°ALAR: Vali Tan çeteden haberdardı. Daha önce yapılacak operasyonu haber almış, engellemiÅŸti. Bombalı saldırı çetenin Vali Tan’a uyarısıydı.10 Peki ÅŸimdi ne olacak?YASALAR UYGULANIRSA: Çete ve kaçırılma iddiaları araÅŸtırılıp, doÄŸruluÄŸu halinde olaya karışanların yargı önüne çıkarılmaları gerekiyor. Resmi bilgiler doÄŸruysa ve Bayram Ailesi uyuÅŸturucu kaçakçılığı sırasında yakalandıysa, Hamit Bayram ve oÄŸlunu kurtarmaya çalışan Mustafa Bayram’ın uyuÅŸturucu kaçakçılığı, görevli memurlara mukavemet ve yetkili makamları yanıltma suçlarından yargılanmaları gerekiyor. KÄ°TABINA UYDURULURSA: Mustafa Bayram’ın Trafik Åžube Müdürlüğü’ne düzenlenen baskında bulunduÄŸuna dair görgü tanığı çıkmaz, telefon görüşmelerine dayandırılan eroin kaçakçılığı iddiaları somut kanıtlarla desteklenemezse hakkında açılacak dava bir kez daha sonuçsuz kalacak. Hamit Bayram’ın Ä°ran’a kaçtığı iddia ediliyor. Yakalanıp iade edilmesi çok düşük bir olasılık.Ä°stihbarat raporlarında UzakdoÄŸu-Avrupa uyuÅŸturucu trafiÄŸinin başı diye geçiyorMustafa Bayram, Van’daki ErcuÅŸi AÅŸireti’nin Åžerefi kolunun aÄŸası. Resmi kayıtlara göre 66 yaşında olan Mustafa Bayram’ın 3 karısı ve 17 çocuÄŸu var. Bölgenin en güçlü aÅŸiretlerinden birini yönetiyor. Bir çocuÄŸunu ve kardeÅŸini, Bruki aÅŸiretiyle aralarındaki kan davasında kaybetti. Çocuklarından 11’i erkek, 6’sı kız. OÄŸulları bölgede tanınan ÅŸahsiyetler. Erkek çocukların en büyüğü olan Hamit Bayram’ın ne iÅŸ yaptığı bilinmiyor. Polis kayıtlarına göre eroin bağımlısı. Eskiden ailenin ticari iliÅŸkilerinin başındaydı. Malatya’da Oral Çelik’le yakın arkadaÅŸlığı vardı. Üç yıl önce Çelik’in üç adamının vurulması sonrasında bu iliÅŸkiler bozuldu. Mustafa Bayram’ın suç dosyası çok kabarık. Ä°stihbarat raporlarına göre Bayram, UzakdoÄŸu-Avrupa rotasındaki uyuÅŸturucu trafiÄŸinin en önemli isimlerinden biri. Milletvekili seçilmeden önceki dönemde yedi kez uyuÅŸturucu kaçakçılığı, bir kez cinayetle yargılandı. 25 yılda davalara konu olan eroinin toplam miktarı 640 kiloyu buldu. Ancak 1995’te, bu davaları devam ederken ANAP Van Milletvekili seçilerek dokunulmazlık zırhına büründü. 1997’de TBMM kararıyla dokunulmazlığı kaldırılıp, 1998’de vekilliÄŸi düşünce Mustafa Bayram hakkında cinayetten 24 yıl hapis istemiyle dava açıldı. Fakat bu sefer de, 1999 seçimlerinde Fazilet Partisi’nden milletvekili seçilmeyi baÅŸardı.Â