10 soruda Van Skandalı

Mustafa Bayram ise oğlunun içinde polislerin de bulunduğu bir çete tarafından alıkonulduğunu ve 200 bin Euro fidye istendiğini iddia etti. İşte 10 soru ve cevapta Van Valisi Hikmet Tan’ı koltuğundan eden, Mustafa Bayram’ı hapse gönderen skandalın ayrıntıları.

1 Hamit Bayram eroin satarken mi yakalandı, yoksa fidye için bir çete tarafından mı kaçırıldı?

RESMİ AÇIKLAMA: Temmuz başında Hamit Bayram’ın Malatya’da eroin pazarlayacağını öğrenen Malatya Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şubesi, mahkeme kararıyla Hamit Bayram’ın telefonunu dinlemeye başladı. 6 Temmuz günü Malatya çıkışında, İstanbul’dan Van’a dönen Bayram’ın otomobilinde yapılan aramada 8.5 gram eroin bulundu. Gözaltına alınan Hamit Bayram ve şoförü Hüsnü Özbuz, eroinin numune olduğunu, 48 kiloluk partinin anlaşma sağlandıktan sonra teslim edileceğini söyledi. Polis ertesi gün Bayram ve Özbuz’u araçlarıyla birlikte Van’a getirdi. Van Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’un 8 Temmuz’da yaptığı açıklamaya göre, ekip Van yakınlarındaki Trafik Bölge Müdürlüğü’ne geldiğinde Bayram’ın yakınları emniyetin binasını bastı. Hamit Bayram kaçırıldı. Ertesi gün Emniyet Genel Müdürlüğü Sözcüsü Ramazan Er’in Ankara’da yaptığı haftalık basını bilgilendirme toplantısında verdiği bilgi ise tam tersi yöndeydi: ‘Emniyet binasının basılması söz konusu değildir, kargaşada bir kişi kaçmıştır.’

İDDİALAR: Baba Mustafa Bayram, hakim huzurundaki ifadesinde oğlunun çete tarafından kaçırıldığını ileri sürdü. Hamit Bayram, Malatya’da gözaltına alınmadan önce yakınlarını aramış ve aralarında polislerin de bulunduğu bir grup tarafından kaçırıldığını söylemişti. 200 bin Euro fidye isteniyordu. Gözaltına alındığında polise eroinman olduğu için yanında uyuşturucu bulunduğunu söylemiş, inandıramamıştı. Mustafa Bayram emniyet müdürlüğünü aradı, oğlunun gözaltında olmadığını öğrendi. Van Valisi Hikmet Tan’ı aradı, yardımcısı Abdürrahim İnan’la görüştü ve yardım istedi. Vali Tan yerinde değildi. Haber ulaştığında Bayram’ı aradı. Geçmiş olsun, dedi. Polisi Hamit Bayram’ı bulmakla görevlendirdiğini iletti. Bu sırada Vali’nin yanında bulunan Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik’le de görüştü. Çelik’e oğlunun fidye için kaçırıldığını söyledi ve yardım istedi. Çelik, gerekenin yapılacağını bildirerek telefonu kapadı.

2 Malatya Polisi, dört il ötedeki Van’da ne arıyordu?

RESMİ AÇIKLAMA: İlk açıklamada Bayram’ın cezasında indirim yapılması koşuluyla, 48 kiloluk uyuşturucu partisini ve mal sahiplerini ele vereceğini söylediği, bu amaçla Malatya polisinin Van’a doğru yola çıktığı açıklandı. Daha sonra Van Emniyet Müdürü Kurt, ‘Uyuşturucuyla yakalanan kişilerin otoları detaylı arama için Van’daki Trafik Bölge Müdürlüğü’ne getirildi, kaçırma olayı burada gerçekleşti’ dedi.

İDDİALAR: Malatya polisi 48 kiloluk eroini yakalamaları karşılığında verilecek ödülün peşindeydi. Van polisiyle bu ödülü paylaşmamak için aceleci ve ihtiyatsız davrandı.

3Aile Hamit Bayram’ın yakalandığını nasıl öğrendi?

RESMİ AÇIKLAMA: Gözaltındaki Hamit Bayram, söz verdiği 48 kilo eroini yakalatmak için polisin dinlediği cep telefonundan adamlarını aradı. Bu konuşma sırasında yerini ve gözaltında olduğu mesajını ailesine anlattı.

İDDİALAR: Hamit Bayram’ın gözaltına alındığını emniyetteki köstebekten öğrenen Bayram Ailesi, önce araya hatırlı tanıdıkları koyarak oğullarını kurtarmaya çalıştı. Sonra 20-25 kişilik bir grupla Trafik Bölge Müdürlüğü’nü basarak oğlunu kaçırdı. Daha sonra Van Emniyet Müdürlüğü’ne gidip oğlunun gözaltında olduğunu kendisine söylemeyen şube yetkilileriyle kavga etti.

4 Mustafa Bayram bakanı aradı mı?

RESMİ AÇIKLAMA: İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, iki bakanın yardım talebiyle arandığı iddiasını reddetti. Ancak 15 Temmuz’da Hüseyin Çelik, Mustafa Bayram’ın kendisini aradığını kabul etti.

İDDİALAR: Mustafa Bayram, bölgede bulunan iki bakan, Hüseyin Çelik, Abdülkadir Aksu, Vali Hikmet Tan ve Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’la görüşüp yardım istedi.

5 Poliste Bayram Ailesi’ne çalışan köstebek var mı?

RESMİ AÇIKLAMA: Malatya Emniyet Müdürü Orhan Savaş, Van Polisi’nde Mustafa Bayram’a çalışan bir köstebek olduğunu yalanladı.

İDDİALAR: Malatya Polisi baskından sonra ‘Burada olduğumuzu kimse bilmiyordu, Van Emniyeti’nden bir köstebek aileye haber verdi’ diyerek Van Emniyeti’ni suçladı. Operasyonun bu nedenle Van Emniyet Müdürlüğü’nden saklandığını söyledi.

6 Gözaltındaki kişi nasıl kaçırıldı, polis baskın sırasında dayak yemesine rağmen neden direnmedi, silah kullanmadı, dur ihtarında bulunmadı?

RESMİ AÇIKLAMA: Baskın çok sayıda kişinin çok hızlı hareket etmesi sayesinde başarıyla sonuçlandı. Malatya polisi harekete geçip silahına davranmayı bile başaramadı. Harekete geçemeyen ekipten 2 kişinin tabanca kabzasıyla başlarından yaralanmaları, iki kişinin de kavgada yaralanmasının nedeni ise açıklanmadı.

İDDİALAR: Hamit Bayram’ın gözaltına alınması yasal değildi, zaten 200 bin dolarlık pazarlık yürütülüyordu. Çatışma çıkması olayın büyümesine yol açardı. Bu nedenle polisin müdahalesi kavgadan öteye geçmedi, Bayram Ailesi’nin emniyeti basan üyelerine silah çekilmedi.

7 Emniyet Müdürü kamuoyuna neden yanlış bilgi verdi?

RESMİ AÇIKLAMA: Mustafa Bayram, Van Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’a oğlu Hamit Bayram’ı polise teslim edeceğine söz vermişti. 9 Temmuz Cuma günü söz verdiği gibi, oğlunu teslim etmeyince gözaltına alındı.

İDDİALAR: Oğlu poliste tutulduğu halde resmi makamlardan doğru bilgi alamayan Mustafa Bayram, bu olayın büyüyeceğini ve Hamit Bayram’ı canından edecek noktaya geleceğini düşündü. Bu nedenle oğlunun yurtdışına kaçması için gereken koşulları hazırlarken, yetkilileri oyaladı.

8 48 kilo eroin ne oldu?

RESMİ AÇIKLAMA: Van Valisi Tan, operasyon tamamlanamadığı için eroinin ele geçirilemediğini açıkladı.

İDDİALAR: Eroin ele geçirildi, ancak Trafik Bölge Müdürlüğü’ne düzenlenen baskın sırasında ortadan kayboldu.

9 Van Valisi’ne düzenlenen bombalı saldırıyla bu olayın ilgisi var mı?

RESMİ AÇIKLAMA: Van Emniyet Müdürü Tacettin Kurt’un Yalçın Doğan’a yaptığı açıklamaya göre iki olay arasında bir ilişki yok. Kurt, suikastın bir örgüt işi olduğunu, eroincilerle ilgisi olmadığını söyledi.

İDDİALAR: Vali Tan çeteden haberdardı. Daha önce yapılacak operasyonu haber almış, engellemişti. Bombalı saldırı çetenin Vali Tan’a uyarısıydı.

10 Peki şimdi ne olacak?

YASALAR UYGULANIRSA: Çete ve kaçırılma iddiaları araştırılıp, doğruluğu halinde olaya karışanların yargı önüne çıkarılmaları gerekiyor. Resmi bilgiler doğruysa ve Bayram Ailesi uyuşturucu kaçakçılığı sırasında yakalandıysa, Hamit Bayram ve oğlunu kurtarmaya çalışan Mustafa Bayram’ın uyuşturucu kaçakçılığı, görevli memurlara mukavemet ve yetkili makamları yanıltma suçlarından yargılanmaları gerekiyor.

KİTABINA UYDURULURSA: Mustafa Bayram’ın Trafik Şube Müdürlüğü’ne düzenlenen baskında bulunduğuna dair görgü tanığı çıkmaz, telefon görüşmelerine dayandırılan eroin kaçakçılığı iddiaları somut kanıtlarla desteklenemezse hakkında açılacak dava bir kez daha sonuçsuz kalacak. Hamit Bayram’ın İran’a kaçtığı iddia ediliyor. Yakalanıp iade edilmesi çok düşük bir olasılık.

İstihbarat raporlarında Uzakdoğu-Avrupa uyuşturucu trafiğinin başı diye geçiyor

Mustafa Bayram, Van’daki Ercuşi Aşireti’nin Şerefi kolunun ağası. Resmi kayıtlara göre 66 yaşında olan Mustafa Bayram’ın 3 karısı ve 17 çocuğu var. Bölgenin en güçlü aşiretlerinden birini yönetiyor. Bir çocuğunu ve kardeşini, Bruki aşiretiyle aralarındaki kan davasında kaybetti. Çocuklarından 11’i erkek, 6’sı kız. Oğulları bölgede tanınan şahsiyetler. Erkek çocukların en büyüğü olan Hamit Bayram’ın ne iş yaptığı bilinmiyor. Polis kayıtlarına göre eroin bağımlısı. Eskiden ailenin ticari ilişkilerinin başındaydı. Malatya’da Oral Çelik’le yakın arkadaşlığı vardı. Üç yıl önce Çelik’in üç adamının vurulması sonrasında bu ilişkiler bozuldu. Mustafa Bayram’ın suç dosyası çok kabarık. İstihbarat raporlarına göre Bayram, Uzakdoğu-Avrupa rotasındaki uyuşturucu trafiğinin en önemli isimlerinden biri. Milletvekili seçilmeden önceki dönemde yedi kez uyuşturucu kaçakçılığı, bir kez cinayetle yargılandı. 25 yılda davalara konu olan eroinin toplam miktarı 640 kiloyu buldu. Ancak 1995’te, bu davaları devam ederken ANAP Van Milletvekili seçilerek dokunulmazlık zırhına büründü. 1997’de TBMM kararıyla dokunulmazlığı kaldırılıp, 1998’de vekilliği düşünce Mustafa Bayram hakkında cinayetten 24 yıl hapis istemiyle dava açıldı. Fakat bu sefer de, 1999 seçimlerinde Fazilet Partisi’nden milletvekili seçilmeyi başardı.