10 bakan koltuğundan oldu

İLK FİRE ULUĞBAY

Kabinedeki ilk fire ise, Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay'ın intihar girişimi ile yaşandı. Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay, 6 Temmuz 1999 tarihinde tabanca ile evinde intihar girişiminde bulunduktan bir süre sonra istifa etti. Uluğbay'dan boşalan bu göreve, DSP Bursa Milletvekili Recep Önal atandı.

ECEVİT'İ İLKESİZ BULDU, İSTİFA ETTİ

Devlet Bakanı Mehmet Ali İrtemçelik, 6 Mayıs 2000 tarihinde istifa etti. İrtemçelik, istifasına gerekçe olarak, Başbakan Ecevit'in "Anayasa'yı, Cumhurbaşkanlığı seçimi bağlamında değiştirme çabaları sürecinde öncülük ettiği düşündürücü arayışları ve sergilediği tutumu" ve bu tutum karşısında gösterdiği "ilkesel tavrı" gösterdi. İrtemçelik'ten boşalan Devlet Bakanlığı'na atama yapılmazken, İrtemçelik'in görevleri, Devlet Bakanı Rüştü Kazım Yücelen'e verildi.

SEZER'E KARŞI ADAY OLDU

Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu, koalisyon ortağı partilerin genel başkanlarının, Cumhurbaşkanlığı adaylığı için Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer ismi üzerinde anlaşmalarına rağmen Cumhurbaşkanlığı'na adaylığını koydu. Bunun üzerine yaşanan kriz sonrasında Somuncuoğlu, 8 Mayıs 2000 tarihinde bakanlık görevinden alındı.

'IMF BENİ BAĞLAMAZ' DEDİ GÖREVİNDEN OLDU

Yeni ekonomik program kapsamında öngörülen değişikler hükümet üyeleri ile Kemal Derviş arasında zaman zaman gerginliğe neden oldu. Bu gerginliklerden biri de 31 Mart tarihinde, Özelleştirmeden Sorumlu Devlet Bakanı Yüksel Yalova ile Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş arasında yaşandı.

"Tütün Yasası'nın mayıs sonunda çıkacağı taahhüdü, Niyet Mektubu'nu yazanı bağlar. Kim ne taahhütte bulunduysa, oraya imza atan düşünecek bunu" açıklamasıyla, piyasaları altüst eden ANAP'lı Devlet Bakanı Yüksel Yalova, istifa etmek zorunda kaldı.

Yüksel Yalova'nın yaptığı açıklamalar siyasi çevrelerden tepki aldı. Önce Başbakan Bülent Ecevit, daha sonra da Yılmaz konuya ilişkin görüşlerini açıklarken ortak bir noktada buluşarak "Açıklama Hükümet'in görüşlerini temsil etmiyor" dedi. Yalova Akşam saatlerinde, Bülent Ecevit'e istifasını sundu.

Piyasaların çok hassas olduğu bu dönemde siyasi cepheden acil yasalara ilişkin gelen açıklama bir anda borsanın yüzde 5 eksiye geçmesine ve doların 1 milyon 270 bin lira sınırına dayanmasına neden oldu.

MUMCU, ÖNCE ECEVİT'İ SONRA YILMAZ'I ELEŞTİRDİ

Turizm Bakanlığı sırasında Ecevit'e sert eleştiriler yönelten ve Tantan'ın yerine İçişleri Bakanlığı'na vekalet ederken Yılmaz'ın istediği kararnameyi imzalamayan Erkan Mumcu da koltuğunu kaybeden bakanlar arasında yerini aldı. Yılmaz, Mumcu'yu, ANAP kongresinde "MKYK seçiminde en fazla oy alan" aday olması üzerine partiye kaydırdı. Ancak, geçtiğimiz günlerde Mumcu'nun, Ecevit'in rahatsızlığının ülkeye maliyetinin 350 milyon dolar olduğunu, ANAP'ın misyonu gereği liderlik yapması gerektiğini belirterek Yılmaz'a "Liderliği siz yapmazsanız bunu yapacaklar var. Ya siz sorumluluğu yaparsınız ya da başkaları gelir" çıkışı parti içindeki ikinci adam konumunu da yitirmesine neden oldu.

ERSÜMER'İ BEYAZ ENERJİ GÖTÜRDÜ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'in istifasına kadar uzanan olaylar zinciri Yüzbaşı Muhittin Ateş'in hazırladığı 'Beyaz Enerji Operasyonu' fezlekesiyle başladı. Ardından, üst düzey bir askeri yetkilinin, "Bir kere onun üstünü kesinlikle çizin. Düğmeye o değil biz bastık" açıklamasıyla gözler Ersümer'e çevrildi.

'ÜSTÜNÜ ÇİZİN'

Eski bakan Birsel Sönmez ile 4 bürokratın yakalandığı Beyaz Enerji Operasyonunu yürüten üst düzey komutan şunları söyledi: "Beyaz Enerji Operasyonu'nda düğmeye Ersümer'in bastığı söyleniyor. Bakan Ersümer olaydan son anda haberdar oldu. Bir kere onun kesinlikle üstünü çizin. Bundan böyle pisliğe, rüşvete bulaşan kim varsa üzerine gitmekte kararlıyız. Üzücü olan şey bürokratların bu pisliğin içine girmesi. Ama bürokratlara yönelik ilk kez bir operasyon var. Örnek olması lazım. Bu olay PKK ile mücadele kadar önemli."

Ersümer'in fezlekede adının geçmesinin ardından muhalefet üyeleri, meclis soruşturması açılması için önerge verdi. Bu gelişmelerin ardından Ersümer, görevinden istifa etmek zorunda kaldı. Ersümer istifa ederken, basını ve soruşturmayı yürüten DGM Savcısı Talat Şalk'ı suçlamayı ihlam etmedi.

ÖNERGE REDDEDİLDİ

FP'li milletvekillerinin Ersümer hakkında "Enerji ihalelerinde yolsuzluk, usulsüzlük ve suistimallere yol açtığı ve gerekli tedbirleri almayarak görevini kötüye kullandığı" gerekçesiyle verdikleri Meclis Soruşturması talebine yönelik öneri reddedildi.

347 milletvekiline sahip iktidar gruplarından 22 kişinin kabul oyu verdiği belirlendi.
Soruşturma önergesine ilişkin oylamaya MHP’den 30 milletvekili katılmadı. 5 MHP'li ise kabul oyu kullandı. ANAP’ta ise sadece Mehmet Fuat Fırat kabul oyu kullandı. 7 milletvekili de oylamaya katılmadı. Ersümer ise Genel Kurul Salonu’nda bulunmasına karşın oy vermedi.

YILMAZ, SÖZ GEÇİREMEYİNCE TANTAN'I GÖREVDEN ALDI

Beyaz Enerji Operasyonu'nun ardından başlayan ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz ile İçişleri Bakanı Sadettin Tantan arasındaki şifreli savaş, Tantan'ın görevden alınmasıyla sona erdi.

Yılmaz, isim vermeden "Milletvekillerini halk seçer, bakanları ben seçerim" sözlerini yerine getirdi ve aylardır arasında gerginlik bulunan İçişleri Bakanı Saattin Tantan'ı görevinden alarak Gümrüklerden Sorumlu Devlet Bakanlığı görevine atadı.

Tantan, bu görevi kabul etmedi ve partisinden ayrıldı.

Yılmaz, kenidisine yöneltilen Tantan'ın istifasıyla ilgili soruları "No sürpriz" dedi. Bir gazetecenin, "Üzüldünüz mü?" sorusuna da Yılmaz, "No comment'' karşılığını verdi.

ÖKSÜZ DOLARA REKOR KIRDIRDI

Telekom'daki direnişi ve yaptığı açıklamalarla piyasaların altüst olmasına neden olan Özelleştirmeden sorumlu Devlet Bakanı Enis Öksüz, susmayıp dövizin patlamasına neden olunca MHP lideri tarafından bakanlık görevinden alındı.

Öksüz'ü istifaya götüren konuşması TZOB heyetini kabulü sırasında gerçekleşti. Öksüz, MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin uyarısına rağmen konuştu. Krizin kaynağının Telekom olmadığını, bu sorunun çözümlenmiş olmasına rağmen krizin sürmesini, 'kendisinin haklılık kanıtı' olduğunu söyledi. Öksüz, "Piyasanın kötüye gitmesini bana sormayın. Bu işin erbabı kimse onlara sorun" diyerek, Derviş'i işaret etti.

Öksüz, Derviş ile MHP ve kendisi arasındaki spekülasyonlara nokta koymayı düşünüp düşünmediği sorusuna karışılık, "Herkesin uydurmalarına cevap mı vereceğiz? Bizim bir meselemiz yok. Biz faydalı olanın ne olduğuna karar veriyoruz. Olmayan sorunları varmış gibi gösterip toplum huzuruna çıkmanın bir faydası var mı?" dedi.

Öksüz konuşurken dolar 1 milyon 600 bin liraya çıktı, bileşik faizler yüzde 110'a dayandı ve İMKB Ulusal-100 endeksi 391 puanlık düşüşle günü 8 bin 689 puandan tamamladı. Durumu gören Bahçeli hemen Öksüz'ü arayıp yanına gelmesini istedi. Öksüz saat Başbakanlığa geldi ve Bahçeli ile 45 dakika görüştü. Bahçeli, görüşmede Öksüz'e daha önce kendisini susması konusunda uyardığını belirterek istifasını istedi. Öksüz, istifasını Bahçeli'ye verdi. Bahçeli de istifasını işleme koydu.

YOLSUZLUKLAR AYDIN'IN BAŞINI YAKTI

2001'de adı yolsuzluklara karışan diğer bir bakan da Bayındırlık ve İskan Bakanı Koray Aydın oldu. Bayındırlık bakanlığındaki yolsuzluk iddialarının araştırıldığı Vurgun Operasyonu Koray Aydın'a kadar uzanınca, bakan görevinden ve milletvekilliğinden istifa etti.

Depremin ardından babası ile birlikte inşaat şirketi kurduğu ve kendi bakanlığından ihale alan şirketlerle alışveriş yaptığı ortaya çıkan Koray Aydın, 'bunları bakanlıktaki marksistler tezgahlıyor' mazeretine sığındı.

YİNE MEDYA SUÇLU

Bakanlığının açtığı ihaleleri alan şirketlere inşaat malzemesi sattığı belirlenen MHP'li Bayındırlık ve İskan Bakanı Koray Aydın, herkesi suçladı. Aydın, giderken "Siyaset cephesinden bir yiğit sesin, bir erkek sesin çıkması gerekiyordu. Ben, o ses olduğuma inanıyorum" sözlerini de dile getirdi.

SORUŞTURULUYOR

Hakkındaki iddiaların ardından verilen soruşturma önergesi TBMM Genel Kurulu'nda yapılan gizli oylamayla kabul edildi. AK Parti'nin verdiği ve 231 oyla kabul edilen önergeye göre oluşturulacak komisyonun çalışmaları ise devam ediyor.

BAHÇELİ İLE TERS DÜŞTÜ GÖREVİNDEN ALINDI

2001 yılının son kabine değişikliği MHP cephesinden geldi. Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli'ye karşı çıkarak MHP'nin çok önem verdiği Türk Kurultayı'nda liderliğin Demirel'e kaptırılmasına neden olan MHP'li Devlet Bakanı Abdülhaluk Çay görevinden azledildi.

Bahçeli'nin ekonomik kriz nedeniyle "Bu yıl yapmayalım" diyerek ödenek vermediği 9'uncu Türk Kurultayı'nı Süleyman Demirel'in himayesinde düzenleyen Çay, "istifa et" mesajlarına da kulak tıkayınca, Bahçeli'nin isteğiyle Başbakan Ecevit tarafından görevden alındı.

Bahçeli'nin muhalefeti yüzünden MHP'li bakan ve yöneticilerin de katılmadığı 9. Türk Kurultayı'nda MHP'nin ve Bahçeli'nin rakibi BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ile ATP Genel Başkanı Tuğrul Türkeş'in da ön plana çıktığı savunulmuştu. Bu yüzden MHP tabanında ortaya çıkan ve aşağıdan yukarı yönetime ulaşan rahatsızlık da azilde etkili oldu.

21-22-23 Aralık 2001 tarihlerinde İstanbul'da yapılan Kurultay'ın sekreterya hizmetlerini yapan TÜDEV Vakfı, Bahçeli'ye bağlı olan Başbakanlık Tanıtma Fonu'na başvurarak kurultay harcamaları için 500 milyar lira istemişti. Ancak, Bahçeli, ağır kriz ortamında bu kadar para harcamanın yanlış olduğunu belirterek "Bu yıl kurultayı yapmasak birşey kaybetmeyiz" dedi. Ancak Çay, 1993'ten beri her yıl yapılan kurultayda diretince Bahçeli ipleri kopardı ve o anda Çay'ı azletmeyi kafasına koydu.

Ne pahasına olursa olsun kurultayın yapılmasından yana tavır alan Çay ise Kurultay'a Başbakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı sırasında himayelik yapan ve katılan Demirel'e başvurarak işadamlarının sponsorluğuyla kurultayı gerçekleştirmişti.