10 adımla beynini genç tut

Türkiye Zeka Vakfı tarafından İzmir’de ‘Eğitim ve Sürdürülebilirlik Kongresi’ düzenlendi. Kongrede konuşan Türkiye Zeka Vakfı Başkanı Emrehan Halıcı, “Teknoloji geliştikçe beynimiz nasıl tembelleşmez?” sorusuna şöyle yanıt verdi:

“Teknoloji hayatımızı kolaylaştırırken düşünme becerimizi olumsuz etkiliyor. Makineler bizim yerimize düşünüyor. Basit işlemleri hesap maki-neleri yapıyor, gidilecek yolu harita uygulamaları buluyor. Yapay zekâ ise çok daha geniş ve hazır bilgileri kolayca sunabiliyor. Bu gelişmelerin hepsi güzel ancak bunlarla beynimizi daha az kullanmaya başlıyoruz. Teknoloji hayatımızı kolaylaştırırken düşünme becerilerimizi olumsuz etkili-yor. Bu büyük bir risk. Alınacak önlem elbette teknolojiden uzak kalmak değil. Sistemler gelişsin, onları daha çok kullanalım. Ancak dikkati olalım. Beynimize daha çok destek olup, daha çok çalışmasını sağlamamız gerekiyor. Bedenimiz sağlıklı çalışmazsa birçok sorun çıkar. Zihnimiz de öyle. Bu nedenle şunlara dikkat etmek gerekir:

1- MERAK ET, SORU SOR: Daha çok merak etmeliyiz, daha çok soru sormalıyız ve bizi daha çok düşündürecek konularla ilgilenmeliyiz. Yeni şeyleri sorgulamalı ve öğrenme hedefiyle araştırmalıyız.

2- YENİ ŞEYLER ÖĞREN: Yeni bir lisan, yeni bir hobi, yeni bir müzik aleti ya da daha önce hiç ilgilenmediğimiz bir konu olabilir. Günlük rutinleri farklı yapabiliriz. İşe farklı yollardan gitmek bile zihin açıklığı için çok faydalıdır.

3- TAHMİNDE BULUN: Sık sık tahminlerde bulunabiliriz. Çünkü tahmin süreci insanların kendi etrafındaki olaylara ilgi duyup sebep sonuç ilişkisi kurmasını sağlar.

4- BİLGİLERİNİ GÜNCELLE: Öğrenmenin her zaman gerektiğini bilmeliyiz. Eskiden üniversitede öğrenilen bilgiler 25-30 yıl yeterli olurken şu an en fazla 4 yıl idare edebiliyor. Bilgiler sürekli güncellenmeli.

5- ÖĞRENMEYİ ÖĞREN: ‘Öğrenmeyi öğrenmek’ çok önemli. Öğretmek dersek başkalarına ihtiyaç duyulan bir sistemdir. Ancak insan çoğunlukla tek başınadır. Kendi kendine öğrenmeyi iyi bilmek gerekir.

6- BULMACAYI UNUTMA: Gazetelerin çok güzel bilmece, bulmaca köşeleri var. Onları çözebiliriz. Bulmacalar zihni çalıştırmanın en kolay ve etkili yollarından biri. Bulmacalar uzun vadede akıl sağlığına yararlı.

7- ZEKÂ OYUNLARI OYNA: Satranç oynamak ve diğer zekâ oyunları da beynimizin gelişmesi için çok faydalıdır.

8- TEKNOLOJİDEN FAYDALAN: Öğrenciler de teknolojiyi sadece ödev yapmak için kullanmamalı. Herhangi bir konuyu araştırırken bu araçlardan faydalanabilirler. Ancak asıl zekâ; doğru bilgiyi seçmek, yorumlayıp yön katmaktır.

9- YAPAY ZEKÂYA DANIŞ: Yapay zekâ günümüzde pek çok işi kolayca halledecek şekilde hayatımızda konumlandı. ChatGPT gibi yapay zekâ araçları bizim için danışman olsun. Oradan gelen bilgileri harmanlayıp sonuç üretelim.

10- SAĞLIKLI OL: Hem bugünü hem yarını düşünerek fiziksel ve zihinsel sağlığımızı korumalıyız.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EĞİTİMİ
Diğer yandan Halıcı, konuşmasında: “Enerji verimliği, atık yönetimi, döngüsel ekonomi gibi konularda bilinçli hale gelmek gerekiyor. ‘Sürdürülebilirlik eğitimi’ yaklaşımını herkese kazandırmamız lazım” dedi.

ERKEN YAŞTA YABANCI DİL
Etkinliğin ardından İzelman Anaokulları SDG Korosu, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri içerikli danslarıyla kongreye neşe kattı. “Erken Çocukluk Döneminde Yabancı Dil Eğitimi” konulu panel Prof. Dr. Feyza Doyran, Prof. Dr. Cem Balçıkanlı, Prof. Dr. Kemal Sinan Özmen, Prof. Dr. Paşa Tevfik Cephe katılımlarıyla gerçekleşti. Panelde Prof. Dr. Feyza Doyran “Dilin kullanımı sihirli sonuçlar doğurabilir” sözüyle dil öğrenimin önemini vurguladı. Prof. Dr. Paşa Tevfik Cephe erken yaşta dil eğitiminde sürdürülebilirliğin önemine dikkat çekerek “Çocuklarla olumlu tutum geliştirmeliyiz. İleri aşamada gelişim görmek ve sürdürülebilirliği artırmanın en önemli yolu bu” dedi. Prof. Dr. Kemal Sinan Özmen ise “Bilimselliğe ne kadar yakın olursak eğitimin sürdürülebilmesine o kadar yakın oluruz” diye konuştu. Prof. Dr. Cem Balçıkanlı da “Çocuğun ailede geçirdiği nitelikli zaman, yabancı dil öğrenimi üzerine etkilidir” sözleriyle yabancı dil eğitiminde ailenin önemine değindi. Konuşmaların yanı sıra Sadık Uygun Yayınları okul öncesi öğretmeni Özlem Orçun tarafından Erken Çocuklukta Yaratıcılık Becerileri atölyesi gerçekleştirildi.