Güncelleme Tarihi:
İklim değişikliği, küresel ısınma, artan karbon emisyonu gibi kavramlar içinde yaşadığımız dünyamız ve ait olduğumuz gezegenimiz için alarm zilleri anlamına geliyor. Yeryüzü her geçen gün karbondioksit, metan, diazot monoksit gibi belirli gazların artması sonucunda ısınıyor. Bu maddelerin salınımındaki en büyük etken de insan faktörü. İnsanlar, doğrudan ya da dolaylı, bu sera gazlarının atmosfere salınmasına neden oluyor. İnsanoğlunun bazı üretim ve yaşam eylemleri (ısınma, pişirme, aydınlatma, ulaşım, hayvancılık ve endüstriyel üretimler) atmosfere her geçen gün daha fazla karbondioksit salınımına yol açıyor.
KARBON AYAK İZİ NEDİR?
Karbon salınımı veya diğer adıyla karbon emisyonu kömür, doğalgaz, petrol gibi yakıtların rafine edilmesi, taşınması ya da kullanılmasıyla birlikte ortaya çıkan karbondioksitin atmosfere yayılması olarak tanımlanıyor. Karbon salınımının miktarı ise karbon ayak izi ile ölçülüyor. Bir kişi, ülke ya da kurumun yürüttüğü faaliyetlerin neticesinde atmosfere bırakmış olduğu sera gazlarının karbondioksit türünden karşılığı da karbon ayak izi olarak isimlendiriliyor.
NASIL HESAPLANIR
Birincil ayak izi, evlerde, işyerlerinde ve ulaşım esnasında harcadığımız enerji sonucunda direkt olarak ortaya çıkan karbon salınımına karşılık geliyor. İkincil ayak izi ise kullandığımız ürünlerin üretimi, nakliyesi ve benzeri süreçler sırasında ortaya çıkan dolaylı karbon emisyonunu ifade ediyor. Karbon ayak izi hesaplaması çevreye, özellikle atmosfere insanların verdiği zararın miktarının ölçülmesi şeklinde açıklanıyor. Bir iklimin yıllık değerleri ölçüldüğünde bölgede meydana gelen karbon artışı tespit ediliyor. Karbonun ölçülmesi ton bazında yapılıyor.
BİLİM KURGU DEĞİL
Artan karbon salınımının da etkisiyle hızla tükenen kaynaklar, kirlenen çevre, bozulan iklim koşulları, kurallık tehlikesi artık bilim kurgu senaryoları değil hayatımızın bir gerçeği. Ancak dünyayı bekleyen bu tehlikenin önüne geçmek sadece ve sadece bizim, yani insanoğlunun elinde. Çevremizi ve gezegenimizi, karbon ayak izimizi küçülterek kurtarmaya başlayabiliriz. İşte bunu yapmanın yolları:
1 Özel araç yerine toplu taşıma kullanmaya çalışmak.
2 Mümkün olduğu sürece araç yerine bisiklet kullanmak.
3 Uçak yolculuklarını olabildiğince az tercih etmek.
4 Rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını desteklemek.
5 Az yakıt tüketen araçları tercih etmek.
6 Düşük emisyon salınımı teknolojisine sahip kombi ve beyaz eşyalar kullanmak.
7 Plastik kullanımını azaltmak.
8 Elektrik tüketiminde mümkün olduğunca tasarrufa gitmek. Boşa yanan ışıkları kapamak.
9 Duş ve bulaşık gibi temizlik işlemlerinde suyu dikkatli kullanmak.
10 Gün ışığından daha çok faydalanmak.