1 tonluk tümülüs kapısına helikopterli kurtarma
Güncelleme Tarihi:
Mustafa OĞUZ/İZMİR, (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Ekim 01, 2010 12:32
İZMİR'in Bergama İlçesi'nde Akropol'un karşısında Kula Bayırı denilen bölgede definecilerin soyduğu tümülüsün bir ton ağırlığındaki taş kapısı film gibi operayonla kurtarıldı.
Arkeologların, bölgede ilk kez görülen çok değerli olduğunu düşündükleri bir ton ağırlığındaki mezar kapısı, helikoptere bağlı halatlarla bulunduğu tepeden alınarak müzeye indirildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da desteği ile kazı çalışmalarını sürdüren Alman arkeologlar, Bergama kentine hakim olan Kula Bayırı tepesinde Pergamon kraliyet hanedanlığına ait, defineciler tarafından tahrip edilmiş mezar odası buldu. Mezarın definecilerce soyulduğu anlaşılırken, mezar odasının kapısı ise dikkat çekti. Bölgede ilk kez görülen mezar kapısının definecilerce balyozla kırılmış olduğu da görüldü. Arkeologlar, mezar kapısını başka definecilerin tahribinden korumak için müzelye kaldırılmasına karar verdi.
İLGİYLE İZLENDİ
Ancak araçların çıkması mümkün olmayan tepeden 1 ton ağırlındaki taş kapının indirilmesi sorun oldu. Bunun için Türkiye'de ilk kez uygulanan bir hava operasyonu uygulandı. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü'nün tahsis ettiği helikopterin halatına bağlanan taş mezar kapısı, Bergama Devlet Hastanesi helikopter pistine indirildi. Tarihi eser buradan da kamyona yüklenip Bergama Müzesi'ne götürüldü. Operasyon Bergamalılarca da ilgiyle izlendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcileri Tolga Koparal ve Fatih Özdel de çalışmaları yerinde izledi.
‘40 YAŞLARINDA ERKEK İSKELETİ’
Kazı Başkanı, aynı zamanda İstanbul Alman Erkeoloji Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Felix Pirson eylül ayında, Pergamon kraliyet hanedanı olan Attaidler dönemine ait (M.Ö 3- 2 YY) helenistik bir tümülüs keşfedildiğini belirtti. Yapılan incelemelerde mezar odasının uzun zaman önce kaçak kazıcılar tarafından açıldığının ve o zamandan bu güne bu tahribatın devam ettiğinin anlaşıldığını kaydeden Pirson şunları söyledi:
“Yasadışı kazılar nedeniyle, mezar odasının çok kaliteli mimari yapısı zarar zarar görmüş; ölünün defnedilmesinden sonra kapanan taş kapının kanatlarından biri bilinçli olarak kırılmış. Mezar odasındaki lahit teknesinin, kaçak kazı moloz toprağının altında, orjinal yerinde ve pozisyonunda bulunması biz erkeologlar için sevindirici bir süpriz oldu. Lahit içinde 40 yaş üstü bir erkeğe ait iskelet kalıntılarının yanısıra ölünün yanına konular mezar hediyelerinden, büyük sans eseri olarak M.Ö. 3'üncü yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen bir toprak kap bulundu. Helenistik dönem mimarlık tarihi araştırmaları için bu mezar odası, tarihlenmiş yüksek kalitede işçiliğiyle önemli bir veri olacaktır.”
‘KRALİYET AİLESİNE MENSUP BİRİ’
Pirson, gerek mezar yapısının yüksek kalitesi, gerekse tümülüsün Pergamon'un kuzeydoğusundaki bir tepe üzerinde kente ve tüm ovaya hakim bir yerde bulunmasını göz önünde bulundurularak mezarda gömülü kişinin kraliyet ailesine mensup biri olduğu tahmin ettiklerini anlattı. Pirson şöyle dedi:
“Bir ton ağırlığındaki önemli bir mimari özelliğe sahip bu kapıyı dağın tepesinden indirmek imkansızdı. Bu nedenle pilotların da büyük ustalığıyla kazı ekibimiz ve Bakanlık temsilcelerinin desteği ile bu eserin geri kalan bölümünün zarar görmemesi için helikopterle taşımayı uygun gördük. Türkiyede ilk kez böyle bir uygulama gerçekleşti. Kapıyı restore edip Bergama Müzesi'nde sergileyeceğiz.”
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da desteği ile kazı çalışmalarını sürdüren Alman arkeologlar, Bergama kentine hakim olan Kula Bayırı tepesinde Pergamon kraliyet hanedanlığına ait, defineciler tarafından tahrip edilmiş mezar odası buldu. Mezarın definecilerce soyulduğu anlaşılırken, mezar odasının kapısı ise dikkat çekti. Bölgede ilk kez görülen mezar kapısının definecilerce balyozla kırılmış olduğu da görüldü. Arkeologlar, mezar kapısını başka definecilerin tahribinden korumak için müzelye kaldırılmasına karar verdi.
İLGİYLE İZLENDİ
Ancak araçların çıkması mümkün olmayan tepeden 1 ton ağırlındaki taş kapının indirilmesi sorun oldu. Bunun için Türkiye'de ilk kez uygulanan bir hava operasyonu uygulandı. İzmir Orman Bölge Müdürlüğü'nün tahsis ettiği helikopterin halatına bağlanan taş mezar kapısı, Bergama Devlet Hastanesi helikopter pistine indirildi. Tarihi eser buradan da kamyona yüklenip Bergama Müzesi'ne götürüldü. Operasyon Bergamalılarca da ilgiyle izlendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcileri Tolga Koparal ve Fatih Özdel de çalışmaları yerinde izledi.
‘40 YAŞLARINDA ERKEK İSKELETİ’
Kazı Başkanı, aynı zamanda İstanbul Alman Erkeoloji Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Felix Pirson eylül ayında, Pergamon kraliyet hanedanı olan Attaidler dönemine ait (M.Ö 3- 2 YY) helenistik bir tümülüs keşfedildiğini belirtti. Yapılan incelemelerde mezar odasının uzun zaman önce kaçak kazıcılar tarafından açıldığının ve o zamandan bu güne bu tahribatın devam ettiğinin anlaşıldığını kaydeden Pirson şunları söyledi:
“Yasadışı kazılar nedeniyle, mezar odasının çok kaliteli mimari yapısı zarar zarar görmüş; ölünün defnedilmesinden sonra kapanan taş kapının kanatlarından biri bilinçli olarak kırılmış. Mezar odasındaki lahit teknesinin, kaçak kazı moloz toprağının altında, orjinal yerinde ve pozisyonunda bulunması biz erkeologlar için sevindirici bir süpriz oldu. Lahit içinde 40 yaş üstü bir erkeğe ait iskelet kalıntılarının yanısıra ölünün yanına konular mezar hediyelerinden, büyük sans eseri olarak M.Ö. 3'üncü yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen bir toprak kap bulundu. Helenistik dönem mimarlık tarihi araştırmaları için bu mezar odası, tarihlenmiş yüksek kalitede işçiliğiyle önemli bir veri olacaktır.”
‘KRALİYET AİLESİNE MENSUP BİRİ’
Pirson, gerek mezar yapısının yüksek kalitesi, gerekse tümülüsün Pergamon'un kuzeydoğusundaki bir tepe üzerinde kente ve tüm ovaya hakim bir yerde bulunmasını göz önünde bulundurularak mezarda gömülü kişinin kraliyet ailesine mensup biri olduğu tahmin ettiklerini anlattı. Pirson şöyle dedi:
“Bir ton ağırlığındaki önemli bir mimari özelliğe sahip bu kapıyı dağın tepesinden indirmek imkansızdı. Bu nedenle pilotların da büyük ustalığıyla kazı ekibimiz ve Bakanlık temsilcelerinin desteği ile bu eserin geri kalan bölümünün zarar görmemesi için helikopterle taşımayı uygun gördük. Türkiyede ilk kez böyle bir uygulama gerçekleşti. Kapıyı restore edip Bergama Müzesi'nde sergileyeceğiz.”