1.5 milyon Euro’luk DNA desteği

Koç Üniversitesi Genetik ve Moleküler Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Cory Dunn ve ekibinin DNA hasarlarıyla ilgili araştırması Avrupa Araştırma Komisyonu’ndan (ERC) 1.5 milyon Euro destek aldı.

ÇEVRESEL FAKTÖR

ABD’de Johns Hopkins School of Medicine ve Columbia Üniversitesi’nde çalıştıktan sonra 2009’da Koç Üniversitesi’ne gelerek Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nü kuran Prof. Dr. Dunn’un araştırması, fona başvuran 1030 yaşam bilimleri alanındaki proje arasından seçildi.Hastalıklara yol açan mtDNA mutasyonlarının henüz anlaşılamadığını belirtten Prof. Dr. Dunn, destek alan araştırmasını şöyle anlattı:

“Bazı mutasyonların çevresel faktörlerden ve bir kısmının da hücrelerin mtDNA’yı çoğaltırken yaptıkları hatalardan kaynaklanması ihtimali yüksek. Çevresel faktörlerden kaynaklanan mutasyonlarda, bu faktörleri ortadan kaldırmak daha az sayıda mutasyon oluşmasını sağlayabilir. Ama mtDNA’nun kopyalanması esnasında oluşan rasgele hatalar söz konusu olduğunda, hayatımız boyunca ortaya çıkan ve biriken mutasyonları önleme konusunda elimizden pek bir şey gelmeyebilir. Hastanın doku ve organlarında ortaya çıkmış olan mtDNA mutasyonlarının geri çevirilmesinin de mümkün olmadığını düşünüyorum. Fakat bu mutasyonların ortaya çıkardığı belirti ve zararlı etkilerin tedavi edilebilmesi ihtimali gayet yüksek. Nihai hedefimiz de, mtDNA mutasyonunun sonuçlarının hastalar için daha iyi hale getirilmesini sağlayacak yollar bulmak.”

MAYALI ARAŞTIRMA

Prof. Dr. Cory Dunn, mtDNA hasarının hücresel sonuçlarını araştırırken, model olarak ‘Saccharomyces cerevisae’ türü maya kullanıyor. Nedenini de şöyle özetliyor:
“Bu organizmanın genetik manipülasyonu ve biyokimyasal incelemesi oldukça kolay. Ayrıca önem taşıyan pek çok protein ve süreç ilk kez bu deneysel sistemde ortaya çıkarıldı. Elimizdeki kanıtlar hücrelerin hayatta kalması için gerekli süreçlerin mayada ve diğer organizmalarda büyük ölçüde aynı olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla bulgularımızın insan sağlığına uygulanabilir olma ihtimali yüksek.”

ANNEDEN ÇOCUĞA GEÇİYOR

Mitokondri adı verilen hücre birimleri, besin maddelerini kullanılabilir enerjiye çevirmeyi sağlıyor. Mitokondri içinde annemizden aldığımız küçük bir DNA halkası var. Bazı insanlar annelerinden hasarlı mitokondriyal DNA alıyor ve bu mutasyona uğramış DNA pek çok rahatsızlığa yol açabiliyor. Ayrıca mitokondriyal DNA’mız yaşlandıkça mutasyona uğruyor. Bu da mitokondriyal DNA hasarının insan ömrünü kısıtlayan ciddi bir faktör olabileceği anlamına geliyor.

KİMDİR

Prof. Dr. Cory Dunn, Toledo Üniversitesi’nin Ulusal Başarı Bursu ile yürüttüğü biyoloji alanındaki lisans eğitimini bölüm ve fakülte çapında onur derecesiyle tamamladı. Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya ve Hücresel ve Moleküler Biyoloji Bölümü’nde doktora eğitimini tamamlayan Dunn, Columbia Üniversitesi’ndeki Howard Hughes Medical Institute’ta doktora sonrası araştırmalarını sürdürdü. Prof. Dr. Dunn, 2009’da bugün Türkiye’de alanının önde gelen bölümü olan, Koç Üniversitesi’nde Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nü kurdu. Dr. Dunn EMBO Installation Grant Araştırma Ödülü de almıştı.