Gelinsiz, damatsız salonda barış düğünleri

Düğün salonu. Diyarbakır’da. Balonlar havada uçuşurken, davullar vuruyor. Ne damat var, ne gelin.

Damat ve gelin yerine, bıyıklı, poturlu, koca koca adamlar. Hani ile Alkan aileleri sahnede yerini alıyor. Eruh, Diyarbakır, Yüksekova, Siirt, Kurtalan, Bingöl, Karayazı, Dicle... Kanlı bıçaklı aileler, aşiretler... Diplomasi ile barıştırılıyor. Bütün bu törenler 2005, 2006, 2007 yıllarında. Kim giriyor araya? Bugünkü DTP’liler, geçmişteki HEP ve DEP’liler. DTP’nin bugün bu fırsatı kaçırması yazık. Türkiye’nin bu fırsatı görmezlikten gelmesi yazık.

Genç adam dut gibi aşık. Kız da, ona. Ama, arada bir sorun var. Adam Botan, kız Hınara aşiretinden. Mümkün değil, o aşiret o kızı öteki aşirete vermiyor.

Ateş bacayı sarmış bir kere. Çare yok, adam kızı kaçırıyor. Kızın kaçırılmasıyla birlikte, silahlar konuşmaya başlıyor. Botan aşiretinden bir, Hınara’dan iki kişi öldürülüyor. Ve aşiret kavgası başlıyor.

Araya birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Bu gibi yerel çatışmaları önlemek adına.

Tam bir diplomasi trafiği başlıyor. Sonunda diplomasi başarı kazanıyor. Van’da düzenlenen törenle aşiretler barışıyor. Kız da, genç adam da şimdi mutlular. Töre için sıkılan kurşunlar silahlarda kalıyor.

Eruhlu Uğur ile Aytiş ailelerinin arası yine kız yüzünden bozuluyor. Biri ötekinin kızını kaçırıyor. Çıkan çatışmada iki aileden birer kişi hayatını kaybediyor. Kan davası bölgeye yayılıyor.

Araya birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Araya giren diplomasi, başarıya ulaşıyor. Aileler barıştırılıyor.

GELİNSİZ, DAMATSIZSALONDA BARIŞ DÜĞÜNÜ

Düğün salonu. Diyarbakır’da. Balonlar havada uçuşurken, davullar vuruyor. Ne damat var, ne gelin. Damat ve gelin yerine, bıyıklı, poturlu, koca koca adamlar. Hani ile Alkan aileleri sahnede yerini alıyor.

Diyarbakır’ın gözü o düğün salonunda. Tam on bir bin dönüm arazi için çıkan toprak anlaşmazlığı, iki aileden sekiz kişinin öldürülmesine yol açıyor. Topraktan çıkan anlaşmazlık, kısa sürede çevrenin en önemli kavgasına dönüşüyor.

Araya birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Araya giren diplomasi, başarısını düğün salonunda düzenlenen törende gösteriyor. Anlaşmazlık barışla noktalanıyor.

Atılan ve Temelli aileleri aslında aynı aşiretten, Yüksekova’da Oramar aşiretinden. Ortak kullandıkları yaylayı paylaşamıyorlar. Silahlar konuşuyor. Bir kişi ölünce, kan davası başlıyor.

Araya birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Araya giren diplomasi Yüksekova’da tüm yöre halkının katılımıyla düzenlenen törende barışıyor.

Siirt’in Çelik ve Aslancı aileleri arasında, nedeni bile unutulmuş, ama yıllardır süren kan davası. Bir kişi öldürülüyor, yaralılar var.

Araya birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Araya giren diplomasi, herkesin katıldığı törenle barışı sağlıyor.

BARIŞTIRAN ESKİ DEP MİLLETVEKİLİ

Şırnaklı Dalga Ailesi ile Urfalı Tetik Ailesi arasında kan davası. Yeni evli bir genç öldürülüyor.

Araya yine birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Araya giren diplomasi barışı sağlıyor. Aileler barışıyor.

Kurtalan’da Yön ve Derya aileleri, Bingöl’de Şiva ve Selamatin aşiretleri, Erzurum Karayazı’da Cevheroğlu ve Taştan aileleri, Diyarbakır Dicle’de Çekik ve Başbuğ aileleri yayla, toprak, kız kaçırma nedenleriyle kavgaya tutuşuyor. Öldürülen insanlar, birbirini öldürmek için takip eden insanlar.

Hepsinde araya birileri giriyor. Önce kendi toplumu içinde barışı sağlamak adına. Araya giren diplomasi barışı sağlıyor. Barış, her sefer yöredeki insanların katılımıyla törenlerle geliyor.

Bütün bu törenlerin yeri ve tarihi gün be gün kayıtlı. 2005, 2006, 2007 yıllarında.

Kim giriyor araya? O başarılı diplomasiyi yürüten kim? Bugünkü DTP’liler, geçmişteki HEP ve DEP’liler.

Eski DEP milletvekili Selim Sadak diplomaside başrolü oynuyor. Tüm yörede komisyonlar kuruluyor. Tek tek anlaşmazlıklar ortaya çıkartılıyor ve sonra kendi geleneğine uygun biçimde yürütülen diplomasi ile aşiretler arasında huzur sağlanıyor. DTP yörede bu kadar güçlü.

DTP üzerinde bugün siyasal bir gölge var. İş edindiğinde, önyargılarından ve bağlantılarından kurtulduğunda, demek ki barış sağlanabiliyor.

DTP’nin bu fırsatı kaçırması yazık. Türkiye’nin bu fırsatı görmezlikten gelmesi yazık.
Yazarın Tüm Yazıları