BAHÇEŞEHİR KOLEJİ BÖLÜM BAŞKANLARI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
2020 AYT Türk dili ve edebiyatı testinde, geçen sene üç adet anlama ve yorumlama sorusu varken bu sene bu sayı altıya çıktı.18 edebiyat sorusu ise ağırlıklı olarak 9, 10 ve 11'inci sınıf kazanımlarından oluştu. 12'nci sınıf kazanımından sadece 'Garip' anlayışını sorgulayan iki soru soruldu. Şiirin ağırlıklı olduğu sınavda tek metin üzerinden birden fazla dönem, sanatçı ve eserin sorgulandığı sorular da var. Şiirlerde sözcüklerin Türkçesine yer verilmemesi öğrenciyi zorlayabilir ama genel olarak yeterli alan bilgisi olan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği, orta güçlükte bir sınav olduğunu söyleyebiliriz.
MATEMATİK
2020 AYT matematik soruları orta güçlükte ve kazanımlara uygun bir şekilde hazırlanmış. Sınavda bu yıla özgü olarak AYT müfredatından çıkarılan 'Limit – Türev ve İntegral' konularının olmaması ve 9, 10'uncu sınıf kazanımlarından önceki yıllara göre daha fazla sayıda soru sorulmuş olması sınavın ortalamasını arttıracaktır. Ayrıca sınavda birkaç kazanımı içinde barındıran soru sayısının da az olması soruların yapılabilme oranını arttıracaktır. Sınavda 26 matematik sorusuna ve 14 geometri (dört adet trigonometri olmak üzere) sorusuna yer verildi. 9'uncu sınıf kazanımlarından 12 , 10'uncu sınıf kazanımlarından 12, 11'inci sınıf kazanımlarından 10, 12'nci sınıf kazanımlarından altı olmak üzere toplam 40 soru soruldu. Daha önceki yıllarda soruların yoğunluğu 11 ve 12'nci sınıf konularından oluşuyordu. Geometri soruları ise modelleme ve günlük hayatla ilişkilendirilen soruların yanında birkaç tane de direk bilgiyi sorgulayan sorulardan. Bu sebeple bilgiyi kullanıp, yorumlayabilen öğrencilerin başarılı olabileceği orta güçlükteki sorulardan oluşmuş.
FİZİK
AYT fizik soruları da TYT’deki gibi konuyla ilgili kazanımların günlük hayatla ilişkilendirildiği, öğrencilerin konu kazanımlarına dair hâkimiyetini ölçen ve bilginin yanında yorum gerektiren sorulardan oluştuğu görüldü. Sınavın zorluk derecesi olarak orta güçlükte sorulardan. Sınav geçen yıl yapılan AYT Fizik sınavına ve MEB tekrar testlerine benziyor. Sınavda 11 ve 12'nci sınıf fizik öğretim programlarından sorular sorulmuş. Geçen yıl 11'inci sınıf konularından altı, 12 sınıf sorularından sekiz soru varken, bu yıl sınava dahil edilmeyen 12'nci sınıf konularından dolayı 11'inci sınıflardan dokuz ve 12'nci sınıf konularından beş soru çıktı. Pandemi sürecinden ve 12'inci sınıfta sınava dahil edilmeyen konulardan dolayı sınavın zorluk derecesi etkilenmemiş olup geçmiş yıllarda yapılan AYT Fizik sınavlarıyla aynı benzerlikteydi. Sınavda sadece bir matematiksel işlem sorusu olup, diğer 13 soru bilgi ve bilgiyi yorumlama üzerine sorular hazırlanmış. Hikayeleştirilmiş yeni nesil soru tipi sınav içinde sorularda kullanılmış. Sınavda öğretim programı dışı veya belirtilen kapsam dışında soru bulunmuyor. MEB ders kitaplarındaki konulara hakim, kazanımları tam olarak özümsemiş, konuya dair varsa deneyini anlamış, düzenli ve yeterli sayıda soru çözen öğrencilerin yapabileceği bir sınav oldu.
KİMYA
13 adet ATY kimya sorusunun dördü 12'nci sınıf, dokuzu da 11'unci sınıf kimya kazanımlarını ölçmeye yönelik. Sorular MEB kazanımlarına uygun. Uzaktan eğitim sürecinde MEB'in belirttiği gibi 12'nci sınıfın ikinci döneminde işlenen MEB öğretim programında yer alan ünitelerden herhangi bir soruya da yer verilmemiş. TYT kimya sorularıyla kıyaslandığında öğrencilerin çözerken zorluk çekebileceği, ayırt ediciliği yüksek, birden çok kazanımı kapsayan, çözümü zaman alan sorular da yer alıyor. Özellikle kimyanın yoğun konularının işlendiği ve öğrenciler tarafından anlaşılması güç kazanımlarını içeren 11'inci sınıf ünitelerinden soru sayısının fazla olması bu sonucu doğurdu. Görsel/grafik içeren soru tiplerine de yer verildi, öğrencilerin verilen grafiği okuma, görseli anlama ve işlemde uygun verileri yerinde kullanma becerisi de ölçüldü. Özellikle 11'inci sınıf öğretim programında yer alan kazanımlara hâkim, bu kazanımlara uygun çok soru çeşidiyle deneyim kazanmış, soruyu okur okumaz hangi çözüm yolunu kullanacağına hızlı karar verebilen öğrenciler kimyada yüksek netlere çıkabilecektir. Bunun yanı sıra pek çok öğrencinin kolaylıkla çözebileceği, bilgi/kavrama düzeyinde kolay sorular da sınavın yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Uzaktan eğitim sürecinde MEB tarafından yayımlanan ya da yeni nesil kimya soruları olarak nitelendirilen; uzun metinli, birden fazla kazanımı aynı soruda ölçen soru mevcut ancak adedi az. Sınavın geneline bakıldığında soruların metinleri kısa, açık ve anlaşılır. Sınavda alan dışı ya da sürpriz soru diye nitelendirebileceğimiz soru/sorular mevcut değil. 11'inci sınıf 'Kimyasal Tepkimlerde Hız' ünitesinden gelen soru öğretim programında yer alan kazanıma uygun, benzer sorular MEB kitaplarında da vardı ancak soru köküyle seçenekler örtüşmüyor. Soruda verilen tepkime denklemine bakarak seçenekleri kendi aralarında kıyaslayan öğrenciler sorunun doğru cevabına kolayca ulaşabildiler. 12'inci sınıf 'Karbon Kimyasına Giriş' ünitesinden gelen soruda da, orbitallerin örtüşmesi hakkında yargı içeren iki seçenekte, orbitallerin türlerine ilişkin çok net ifade kullanılmamış. Öğrenciler bu soruyu çözerken de çelişki yaşayabilir.
BİYOLOJİ
Biyoloji testinde, 11'inci sınıf öğretim programına ait, 'İnsan Fizyolojisi' ünitesi konularından altı, 'Komünite Ekolojisi' ve 'Popülasyon Ekolojisi' konularından birer adet; 12'inci sınıf öğretim programına ait ise 'Genden Proteine' konusundan üç, 'Hücresel Solunum ve Fotosentez' konularından birer adet soru sorulmuş. Sorular ortaöğretim programı kazanımlarına uygun, son derece sade ve anlaşılır bir dille kurgulanmış olup görsel içerikli sorular az sayıda tercih edilmiş. 12'nci sınıfa ait sorular birinci dönem konularıyla sınırlandırılmış. Testin, temel bilgi ve kavrama düzeyindeki soruların yanı sıra, düzenli çalışan ve konuları tüm detaylarıyla özümseyen öğrencilerin çözebileceği nitelikte ayırt ediciliğe sahip soruları da içerdiği söylenebilir.
TARİH
2020 AYT-1 tarih sınavındaki soru dağılımı 2019 AYT-1’dekiyle aynı doğrultuda. 9'uncu sınıf öğretim programından dört soru; 10 ve 11'inci sınıf öğretim programından birer soru; 12'nci sınıf öğretim programından ise dört soru sorulmuş. Sınavdaki 10 sorunun, yedisi kavrama düzeyindeki sorulardan oluşurken üç soru çıkarım yapmayı gerektiriyor. Sorular açık ve net olmakla birlikte öğretim programı kapsamı dışında bir soru yok.
AYT-2 tarihte 9'uncu sınıf öğretim programından iki; 10'uncu sınıf öğretim programından üç; 11'inci sınıf öğretim programından iki; 12'nci sınıf öğretim programından ise dört soru sorulmuş. Tarih AYT-2 sınavının belirleyici sorularının 12'nci sınıf inkılap tarihi soruları olacağını söylemek mümkün. Sınavdaki 11 sorunun, yedisi kavrama ve uygulama düzeyindeki sorulardan oluşurken dört soru ise çıkarım yapmayı gerektiren sorulardan oluşuyor. Genel olarak Tarih AYT soruları değerlendirildiğinde; sınavın orta güçlükte sorulardan oluştuğu görülüyor.
COĞRAFYA
Coğrafya dersi soruları, Sosyal Bilimler-I ve Sosyal Bilimler-II testleri birlikte değerlendirildiğinde, seviye bazında 11'inci sınıf öğretim programı kazanımlarının 12'nci sınıf öğretim programı kazanımlarına göre daha ağırlıkta olduğu görülüyor. Bu durum uzaktan öğretime geçilmesiyle birlikte 12'nci sınıf, ikinci dönem kazanım/konularının YKS’ye dâhil edilmeyeceğinin MEB tarafından açıklanması doğrultusunda, sınavda bu kazanım/konuların yer almayışının sonucu olarak karşımıza çıktı. Bu gelişme aynı zamanda öğrencilerin sorumlu olduğu kazanım/konu sayısını azaltarak onların lehine bir durum. Ünite bazında değerlendirildiğinde 'Beşeri Sistemler' ve 'Küresel Ortam' ünitelerinden kazanımları içeren soruların oransal olarak daha fazla olduğu da görülüyor. Önceki yıllarda da olduğu gibi soruların bir kısmında haritalara yer verilmiş, bu anlamda harita bilgisine sahip olmanın öğrencilere sağlayacağı avantaj bir kez daha dikkat çekmiştir. Tablo ve grafik içeren sorulara ise bu yıl yer verilmemiş. Soruların kurgusuna bakıldığında öğrencilerin genel olarak alışık oldukları kurguda olduğu, beklenmedik bir soru tarzıyla karşılaşılmadığı, zorluk düzeyine bakıldığında ise düzenli olarak çalışan öğrencilerin rahatlıkla çözebileceği orta güçlükte, açık ve anlaşılır sorular olduğu söylenebilir.
FELSEFE
Felsefe de bir soru M.Ö. 6'ncı yüzyıl – M.S. 2'nci yüzyıl felsefesi (Aristoteles), bir soru 15'inci yüzyıl – 17'inci yüzyıl felsefesi (Spinoza), bir soru 20'nci yüzyıl felsefesi (Nietzsche) ünitelerinden. AYT felsefe soruları ile TYT Felsefe soruları benzer tarzda olsa da bu sınavda TYT felsefe sorularından daha fazla terimsel ifadelere yer verilmiş (madde form ilişkisi, dört neden…). Felsefe soruları öğrencilerin okuduğunu anlama ve alan bilgisini ölçmeye yönelik olarak hazırlanmış, paragrafların içinde cevapların bulunabilmesi için küçük ipuçlarına da yer verilmiş. Psikoloji sorularında bir soru sosyal psikoloji, bir soru psikoloji bilimini tanıyalım, bir soru psikolojinin temel süreçleri ünitelerinden çıkmıştır. Psikoloji soruları 2019 AYT sorularından daha kısa olsa da geçen yılki gibi öğrencilerin alan bilgisini ölçen (yoruma yer vermeyen) sorulardan oluşturulmuş. Sosyoloji sorularında bir soru 'Toplumsal Değişme' ünitesinden çıktı. Ancak iki soruyu; genel, güncel konuların ve kavramların birleştirilmesi sebebiyle tek bir ünite içine yerleştirmek doğru değil. Sosyoloji soruları 2019 AYT soruları kadar uzun olmasa da –bir soru hariç (Toplumsal değişme) – paragraf (yorum) sorularından oluşturulmuş. Mantık sorularında iki soru 'Mantığa Giriş', bir soru 'Klasik Mantık' ünitelerinden gelmiş. Psikoloji sorularında olduğu gibi alan bilgisine yönelik sorular hazırlanmış. Din kültürü ve ahlak bilgisi dersinden muaf öğrencilerin çözmesi gereken felsefe grubu sorularında bir soru M.Ö. 6'nci yüzyıl – M.S. 2'nci yüzyıl felsefesi (Sokrates), bir soru 20'nci yüzyıl felsefesi (T. Kuhn), bir soru psikoloji bilimini tanıyalım, bir soru toplumsal değişme, bir soru toplumsal yapı, bir soru klasik mantık ünitelerinden çıktı. Sorular, herkesin çözmesinin zorunlu olduğu sorularla benzer şekilde hazırlanmış orta güçlük seviyesinde sorulardır.